Trung Quốc tìm cách thoát khỏi sức ép của đô la Mỹ

DIỄM NGỌC• 06/07/2022 04:30

Trước sức ép tăng giá của USD, Trung Quốc thiết lập quỹ dự trữ thanh khoản bằng Nhân dân tệ với Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) nhằm giúp thúc đẩy việc sử dụng đồng tiền này trên thế giới.

>>Sức ép tỷ giá khi FED tăng lãi suất

Các nhà phân tích cho biết Trung Quốc đang thiết lập một kế hoạch dự trữ Nhân dân tệ với Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), hay còn gọi là Thoả thuận Thanh khoản Nhân dân tệ cùng với Indonesia, Malaysia, Hong Kong, Singapore và Chile nhằm mở đường cho đồng tiền này đóng vai trò neo giữ ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Bắc Kinh đang gia tăng lo lắng về quyền bá chủ của đồng USD và khi các nhà đầu tư toàn cầu tìm kiếm bến đỗ an toàn, trong khi Mỹ bắt tay vào thắt chặt chính sách tiền tệ

Trung Quốc tìm cách thoát khỏi sức ép của đô la Mỹ (ảnh minh họa)

Kế hoạch này được đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang gia tăng lo lắng về quyền bá chủ của đồng USD và các nhà đầu tư toàn cầu tìm kiếm bến đỗ an toàn, trong khi Mỹ bắt tay vào thắt chặt chính sách tiền tệ để kiềm chế lạm phát cao. Diễn biến tỷ giá USD ngày 5/7 cho thấy, chỉ số Dollar Index (DXY) đo lường đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt (EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) đứng ở mức 105,16 điểm, tăng 0,02 điểm (tương đương với 0,02%) so với phiên giao dịch trước.

Theo một tuyên bố từ BIS, Thoả thuận Thanh khoản Nhân dân tệ có thể được sử dụng trong các giai đoạn thị trường biến động trong tương lai, ban đầu bao gồm Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), Ngân hàng Indonesia, Ngân hàng Trung ương Malaysia, Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông, Cơ quan Tiền tệ Singapore và Ngân hàng Trung ương Chile. Mỗi bên tham gia sẽ đóng góp tối thiểu 15 tỷ Nhân dân tệ (2,2 tỷ đô la Mỹ) hoặc tương đương bằng đô la Mỹ, tạo ra một quỹ dự trữ tại BIS. Họ cũng sẽ có quyền tiếp cận nguồn vốn bổ sung thông qua một cửa sổ thanh khoản có tài sản thế chấp, cho phép các ngân hàng trung ương tham gia vay thêm bằng cách sử dụng tài sản thế chấp hiện có của họ.

PBOC cho biết thỏa thuận này sẽ giúp đáp ứng nhu cầu hợp lý của quốc tế đối với đồng Nhân dân tệ và đóng góp vào an ninh tài chính khu vực. Trưởng nhóm kinh tế Trung Quốc tại Ngân hàng Standard Chartered Ding Shuang nhận xét thoả thuận này có thể thu hút thêm nhiều thành viên tham gia trong tương lai. “Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã và đang rất nỗ lực để thúc đẩy việc xây dựng cơ sở hạ tầng và thể chế. Điều này có thể là do việc vũ khí hóa tài chính trong những năm gần đây”.

Trong nhiều năm, Trung Quốc đã tìm cách tăng cường sử dụng đồng Nhân dân tệ trên toàn cầu. Bắc Kinh đã ký các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương trị giá hơn 3000 tỷ Nhân dân tệ với hơn 40 quốc gia, gồm 400 tỷ Nhân dân tệ mỗi nước với Hồng Kông và Hàn Quốc, 350 tỷ Nhân dân tệ mỗi nước với Ngân hàng Anh và Ngân hàng Trung ương châu Âu, 300 tỷ Nhân dân tệ với Singapore và 150 tỷ Nhân dân tệ với Nga.

>>Nhân dân tệ vẫn chìm trong áp lực

Có thể thấy, các nhà chức trách Trung Quốc đã thực hiện cách tiếp cận thận trọng đối với việc quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14, cho giai đoạn 2021-2025 bằng chiến thuật “mưa dầm thấm đất”.

Các lệnh trừng phạt gần đây của phương Tây đối với Nga đã là một lời cảnh tỉnh đặc biệt cho Bắc Kinh, điển hình là việc loại trừ các ngân hàng lớn của Nga khỏi SWIFT và đóng băng tài sản của ngân hàng trung ương Nga.

Ngay lập tức, các nhà quản lý tài chính đã củng cố Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới trong nước nhằm thay thế Swift và đang khám phá việc sử dụng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số xuyên biên giới, cũng như tăng cường sử dụng đồng tiền Trung Quốc trong thanh toán thương mại và đầu tư ra nước ngoài.

Tuy nhiên, tỷ trọng của đồng Nhân dân tệ trong thanh toán toàn cầu, giao dịch ngoại hối và tài sản dự trữ vẫn còn kém xa so với đô la Mỹ. Đồng Nhân dân tệ chiếm 2,14% thanh toán toàn cầu trong tháng 4, thấp hơn nhiều so với mức 41,81% do đô la Mỹ quy định. Xét về tỷ trọng dự trữ ngoại hối toàn cầu, Nhân dân tệ đứng thứ 5 vào cuối năm 2021 với 2,79% thị phần, so với 58,5% của đô la Mỹ và 20,6% của Euro. Tỷ trọng của đồng Nhân dân tệ trong rổ quyền rút vốn đặc biệt của Quỹ Tiền tệ Quốc tế sẽ được nâng lên 12,28% vào ngày 1/8, tăng 1,36 điểm phần trăm so với đánh giá năm 2016.

Ngoài ra, kế hoạch quốc tế hóa đồng nhân dân tệ của Bắc Kinh cũng có thể được thúc đẩy thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường, đặc biệt là ở châu Á. Ding Zhijie, người đứng đầu trung tâm nghiên cứu của Cục Quản lý Ngoại hối (SAFE) cho rằng, quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ sẽ rất phức tạp và là một nhiệm vụ lâu dài. “Trong tương lai, chúng ta nên quan tâm nhiều hơn đến các kết nối kinh tế và tăng cường hợp tác tài chính tiền tệ trong khu vực”.