Đề nghị bổ sung cơ chế miễn trừ trách nhiệm khi tham gia nghiên cứu khoa học

Theo đó, tiếp tục Chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng nay 17/2, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tham gia ý kiến thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng cho rằng, hiện Dự thảo Nghị quyết mới đề cập đến chi tiêu tài chính từ ngân sách Nhà nước cho lĩnh vực khoa học, công nghệ, chuyển đổi số là quá hẹp. Đồng thời, chưa đề cập đến việc tháo gỡ vướng mắc trong đầu tư kết cấu hạ tầng khoa học, công nghệ và lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Do đó, đại biểu Thúy đề nghị, cần mở rộng phạm vi điều chỉnh của nghị quyết để tháo gỡ vướng mắc nhằm thu hút nhanh chóng, mạnh mẽ các nguồn lực xã hội; đẩy mạnh hợp tác công - tư trong đầu tư phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đại biểu này cũng đề nghị, bổ sung cơ chế miễn trừ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân quyết định việc đầu tư, quản lý, sử dụng kết cấu hạ tầng phục vụ cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số khi xảy ra thất thoát, lãng phí mà không có nguyên nhân từ tham nhũng, tiêu cực.

“Hiện nay Dự thảo mới đề cập đến việc miễn trừ trách nhiệm trong việc xây dựng và ban hành chính sách, chưa có quy định miễn trừ trách nhiệm cho người tổ chức thực hiện chính sách như đã nêu ở trên”, vị này bày tỏ.

Có chung quan điểm với đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy, đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn đại biểu quốc hội TP Hà Nội đồng tình quy định không truy cứu trách nhiệm và được miễn trừ rủi ro, nếu kết quả nghiên cứu không đạt được khi đã thực hiện đúng quy trình, quy định.

“Tôi đề nghị phải nêu rõ, khi đã thực hiện đúng quy trình nghiên cứu đề tài đã đăng ký mà không đạt được hiệu quả thì không phải trả lại kinh phí”, đại biểu Hoàng Văn Cường nêu rõ.

Còn theo đại biểu Trịnh Xuân An – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, ở đây mới chỉ quy định miễn trách nhiệm khi xảy ra thiệt hại với Nhà nước. Cần phải miễn trách nhiệm dân sự đối với cả tổ chức, cá nhân khi làm thiệt hại cho cả Nhà nước và tổ chức, cá nhân khác. Trong hợp đồng thương mại khi gây thiệt hại cũng phải miễn trách nhiệm.

Dẫn chứng tại Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp đã quy định rõ việc miễn trách nhiệm dân sự khi xảy ra thiệt hại với cả Nhà nước và tổ chức, cá nhân. Đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, quy định như vậy sẽ bao quát được hết.

Về việc có miễn trách nhiệm hình sự không? đại biểu Trịnh Xuân An cho hay, Bộ luật Hình sự đã nêu và giao trách nhiệm cho tòa án. Song khi làm Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp đã có đề xuất nội dung này nhưng tòa án chưa đồng ý.

“Tôi đề nghị cần có cơ chế miễn trách nhiệm hình sự với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học nếu đáp ứng được các tiêu chí khách quan về quy trình thủ tục. Nếu không miễn, người nghiên cứu khoa học sẽ rất rủi ro.

Cùng với miễn trách nhiệm dân sự cần miễn trách nhiệm hình sự. Cần nghiên cứu nội dung này. Đây là nghị quyết thí điểm nên đặt vấn đề và tạo nền quy định trong các luật tiếp theo”, đại biểu Trịnh Xuân An bày tỏ.