Hydro xanh: Trụ cột thứ tư của kinh tế Trung Quốc

CẨM ANH• 16/06/2024 03:00

Trung Quốc đang thúc đẩy nỗ lực trở thành một trong những quốc gia tích cực nhất trong việc phát triển nền kinh tế hydro xanh.

>> Đánh thuế xe điện Trung Quốc, châu Âu sẽ chịu thiệt?

Trung Quốc đã triển khai khởi công xây dựng nhà máy sản xuất hydro xanh lớn nhất thế giới

Việc trưng bày một loạt các mô hình quy mô tại Triển lãm Trung hòa Carbon Quốc tế ở Thượng Hải vào tuần trước đã cho thấy kế hoạch của Trung Quốc về tương lai của năng lượng hydro.

Các sự kiện như Triển lãm Trung hòa Carbon Quốc tế đã thể hiện tham vọng của Trung Quốc đối với ngành công nghiệp hydro của nước này. Quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới đã xem xét các cơ hội do nguồn năng lượng này mang lại. Trung Quốc muốn trở thành nước dẫn đầu toàn cầu về hydro để mở ra con đường hướng tới mục tiêu trung hòa carbon, giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu năng lượng. Đồng thời đưa ngành công nghiệp hydro trở thành một trong những trụ cột của tăng trưởng kinh tế.

Nguyên liệu Hydro, không thải ra carbon dioxide khi đốt cháy có thể được sử dụng để phát điện, sưởi ấm và khử cacbon cho các ngành công nghiệp như thép và xi măng. Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), để hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,5 độ C, thế giới sẽ cần ít nhất 430 triệu tấn hydro mỗi năm vào năm 2050. Điều này có thể mang lại nhiều cơ hội kinh doanh lớn, tạo ra hàng triệu việc làm trên toàn thế giới trong một tương lai sử dụng nhiên liệu hydro.

Cũng theo IEA, Trung Quốc hiện là nước dẫn đầu toàn cầu về công suất lắp đặt hydro xanh, đạt gần 7GW vào năm ngoái, vượt xa Saudi Arabia xếp thứ 2 với 2GW. Ông Go Nakanishi, người sáng lập công ty nghiên cứu Integral có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết dựa trên năng lực hiện tại, Trung Quốc có thể trở thành nước xuất khẩu hydro xanh lớn bằng cách sản xuất với chi phí thấp nhất so với các khu vực khác.

Vào tháng 3, hydro xanh xuất hiện lần đầu tiên trong báo cáo công việc thường niên của chính phủ Trung Quốc, được liệt kê là một ngành mới nổi sẽ được tăng tốc triển khai. Điều này được đưa ra sau khi Bắc Kinh công bố chiến lược hydro quốc gia đầu tiên vào năm 2022 đến năm 2035. Chiến lược này kêu gọi triển khai ít nhất 50.000 phương tiện chạy bằng hydro và sản xuất 100.000 đến 200.000 tấn hydro xanh hàng năm cho đến 2025.

Tại một diễn đàn ở Bắc Kinh vào tháng 4, Ouyang Minggao, giáo sư Đại học Thanh Hoa, cho biết Trung Quốc có lợi thế lớn trong việc đi đầu sản xuất các sản phẩm và thiết bị xanh liên quan đến hydro như máy điện phân, pin nhiên liệu và xe chạy pin nhiên liệu, cũng như amoniac và metanol, hai chất mang hydro. Chuyên gia này đã gọi hydro xanh là “trụ cột thứ tư” của nền kinh tế Trung Quốc, sau thành công của nước này trong lĩnh vực tấm pin mặt trời, xe điện và pin lithium-ion.

>> "Nối gót" Mỹ, EU sẽ áp mức thuế nào với xe điện Trung Quốc?

Trung Quốc

Sự hỗ trợ từ phía chính phủ giúp Trung Quốc phát triển lĩnh vực hydro tại Trung Quốc

Tham vọng thống trị ngành này của Trung Quốc đã phản ánh tham vọng của ít nhất 40 quốc gia và khu vực, bao gồm Mỹ, Trung Đông và EU. Theo IEA, thập kỷ này cũng sẽ chứng kiến cuộc chạy đua giành vị trí dẫn đầu về công nghệ hydro, lĩnh vực có tiềm năng thay đổi địa chính trị trong các mối quan hệ năng lượng.

Ông Yao Zhe nhận định, mỗi quốc gia đều có những lợi thế riêng cho phép họ chiếm được một phần trong hệ sinh thái hydro mới nổi. “Trung Quốc đang ở trong một vị thế đặc biệt vì nước này có khả năng sản xuất cũng như tiêu thụ hydro xanh”, ông nói.

Hiện không có gì đảm bảo cho sự thành công của Trung Quốc, nhưng hydro xanh không giống như lĩnh vực bán dẫn và AI. Không có nhiều nút thắt kỹ thuật trong việc phát triển thiết bị liên quan đến hydro từ R&D đến sản xuất.

Đồng quan điểm, Rory Meng, lãnh đạo nhóm làm việc về hydro xanh của TUV Rheinland phụ trách các hoạt động tại Trung Quốc nhận định, khu vực sản xuất trưởng thành và hiệu quả của Trung Quốc đã giúp việc xây dựng chuỗi cung ứng nhanh chóng trở nên dễ dàng hơn, điều này sẽ giúp đẩy nhanh quy mô của ngành và giảm chi phí ban đầu.

Lợi thế lớn nhất đối với ngành hydro của Trung Quốc là sự hỗ trợ của chính phủ, trong đó các doanh nghiệp nhà nước đóng vai trò rất lớn. Để thúc đẩy sự phát triển của chuỗi cung ứng hydro, Bắc Kinh đã ra lệnh cho các thành phố khác nhau thành lập các “cụm sản xuất".

Tuy nhiên, Trung Quốc có thể phải đối mặt với sự phản kháng từ các quốc gia khác, do Mỹ đã công bố một loạt biện pháp nhằm hạn chế xuất khẩu tấm pin mặt trời, linh kiện pin và xe điện, và EU cũng đã làm theo. Nhận định về vấn đề này, ông Rory Meng cho rằng sự phát triển của các tấm pin mặt trời và xe điện trong 20 hoặc 30 năm qua ở Trung Quốc phần lớn là do nhu cầu và khả năng của Trung Quốc trong việc hợp tác với thị trường toàn cầu về xuất khẩu. Nhưng tình hình hiện tại phức tạp hơn nhiều. Có rất nhiều sự phản đối từ nhiều quốc gia trong việc hợp tác với Trung Quốc. Điều này không giống như trước đây.