Bài học cổ phần hóa từ ngành GTVT - Bài 9: Cienco 1 liên tục đi “lùi”!

Hơn nửa thế kỷ hình thành và phát triển, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1) được ví như cánh chim đầu đàn trong các tổng công ty công trình giao thông của Bộ Giao thông vận tải. Sau cổ phần hóa, mặc dù vẫn góp mặt tại các dự án giao thông lớn nhưng kết quả kinh doanh của cánh chim đầu đàn này đang dần đi xuống.

Năm 2014, Cienco1 chính thức bán đấu giá cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) với khối lượng hơn 16 triệu đơn vị theo mức giá khởi điểm 10.000 đồng/cp. Toàn bộ số cổ phần nêu trên đã được bán hết, thu về hơn 161 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2014, Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt phương án bán tiếp 24,5 triệu cổ phiếu tại Cienco1 theo hình thức bán thỏa thuận trực tiếp trọn lô. Giá khởi điểm là 10.023 đồng/cổ phiếu.

Sau nhiều biến động, đến nay Cienco 1 có vốn điều lệ 700 tỷ đồng. Trong đó, đóng góp nhiều nhất là Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Yên Khánh với 200 tỷ đồng (28,5%), CTCP An Hiền 172 tỷ đồng (24,5%), CTCP Thương mại nước giải khát Khánh An 134 tỷ đồng (19,1%), CTCP Đầu tư Cái Mép 117 tỷ đồng (16,7%), còn lại là các cổ đông khác. 

Điều đáng nói, cả Yên Khánh, An Hiền, Khánh An và Cái Mép đều có mối liên hệ với Út “trọc” Đinh Ngọc Hệ.

Ngay sau khi IPO, tại đại hội cổ đông lần đầu năm 2015, Chủ tịch Phạm Dũng bị miễn nhiệm thay thế là ông Nguyễn Ngọc Hoà, Tổng giám đốc Cấn Hồng Lai giữ chức Phó Chủ tịch. 

Sang năm 2016, dàn lãnh đạo cấp cao của Cienco 1 lại có biến động khi ông Cấn Hồng Lai giữ chức Chủ tịch và Đinh Văn Thanh giữ chức Tổng Giám đốc.

Và đến nay, ông Đinh Ngọc Vượng giữ chức Chủ tịch, còn Tổng giám đốc thuộc về ông Đào Việt Tiến.

Về tình hình kinh doanh, từ sau cổ phần hoá, Cienco 1 ngày càng sụt giảm về doanh thu, trong khi lợi nhuận biến động thất thường. 

Trong đó riêng năm 2018 Cienco 1 lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh chính nhưng nhờ lợi nhuận khác đã giúp công ty có lãi thấp nhất từ khi cổ phần hoá là 3 tỷ đồng.

Năm 2020, Cienco 1 ghi nhận doanh thu thuần 327 tỷ đồng, giảm mạnh 40% so năm 2019. Tuy nhiên nhờ doanh thu tài chính và lãi liên doanh liên kết tăng mà lợi nhuận sau thuế của Cienco 1 đạt hơn 17 tỷ đồng, tăng 31% so năm 2019.

Tại thời điểm cuối năm 2020, Cienco 1 có tổng tài sản 3.312 tỷ đồng, tăng thêm 164 tỷ đồng so đầu kỳ. Trong đó, các khoản phải thu ngắn hạn vẫn duy trì ở mức cao với 1.972 tỷ đồng. Vay nợ tài chính không đáng kể khi chỉ vay ngắn hạn gần 294 tỷ đồng. 

Tại báo cáo kiểm toán năm 2020 của Cienco 1, đơn vị kiểm toán đã có ý kiến ngoại trừ. Cụ thể, kiểm toán không thể thực hiện được các thủ tục kiểm toán cần thiết đối với báo cáo tài chính năm 2020 của các công ty liên kết của Cienco 1.

Ngoài ra, Cienco1 cũng có những vấn đề như khoản phải thu về cho vay ngắn hạn 258 tỷ đồng sẽ được chuyển đổi mục đích đầu tư; hay Cienco 1 chưa thực hiện đăng ký giao dịch cổ phiếu trên UPCoM theo quy định dù đã IPO từ năm 2014.

Hiện Cienco 1 có 1 công ty con là CTCP Xây dựng 121 (nắm 51% vốn), còn lại là 10 công ty liên doanh, trong đó CTCP Tư vấn Đầu tư xây dựng công trình dù sở hữu 57% nhưng Cienco 1 không nắm quyền kiểm soát.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đang điều tra, xác minh một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc cổ phần hóa Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1) - Bộ Giao thông vận tải thành Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 - Công ty CP; thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo. Căn cứ kết quả điều tra, xác minh, C03 xác định, trong quá trình cổ phần hóa Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Bộ GTVT), Hội đồng thành viên Cienco 1 đã có hành vi bỏ ngoài giá trị doanh nghiệp một số tài sản trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước. Ngày 2/8, ông Phạm Dũng và Cẩn Hồng Lai (nguyên Tổng giám đốc Cienco 1) và Lê Văn Long (nguyên Kế toán trưởng Cienco 1) cùng bị khởi tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, theo Điều 219 Bộ luật Hình sự. Sau khi được Viện kiểm sát nhân dân tối cao phê chuẩn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã thi hành các Quyết định và Lệnh nêu trên theo đúng quy định của pháp luật. Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án và áp dụng các biện pháp theo luật định để thu hồi tài sản cho Nhà nước.