Cần giảm gánh nặng thủ tục để doanh nghiệp tư nhân bứt tốc

Phát triển nhưng chưa đạt kỳ vọng

Kinh tế tư nhân của tỉnh Hải Dương năm 2024 đã đóng góp 72,5% vào GRDP và 17,97% tổng thu ngân sách của tỉnh. Đồng thời đóng góp quan trọng trong quá trình tạo việc làm, thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế, nhất là khu vực nông thôn, địa bàn khó khăn.

Theo báo cáo của Sở Tài chính, trong giai đoạn 2018 - 2024, Hải Dương đã có 11.731 doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân đăng ký thành lập, tăng bình quân 4,07%/năm, năng suất lao động khu vực kinh tế tư nhân tăng 6,5%/năm.

Số lượng thành lập doanh nghiệp của Hải Dương đã tăng mạnh qua các năm và tính đến đầu năm 2025, Hải Dương có hơn 21.000 doanh nghiệp với tổng vốn đăng ký trên 240.000 tỷ đồng. Năm 2025, tỉnh Hải Dương đặt mục tiêu số doanh nghiệp thành lập tăng 10% so với năm 2024 (2.200 doanh nghiệp).

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Hải Dương: Các doanh nghiệp tư nhân của Hải Dương phát triển, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng cả về số lượng, cũng như quy mô và hiệu quả hoạt động. Doanh nghiệp tư nhân chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tình trạng lạc hậu về công nghệ, chất lượng nhân lực thấp và không đồng đều, hạn chế về năng lực quản trị ở các doanh nghiệp tư nhân vẫn là thách thức lớn. Công tác quản lý nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân có mặt còn hạn chế, thiếu chặt chẽ, hiệu quả chưa cao.

Nhiều doanh nghiệp tư nhân tiếp cận nguồn lực còn khó khăn, nhất là về tài chính, tín dụng, đất đai, nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này khiến doanh nghiệp khó đầu tư vào nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới. Chính sách hỗ trợ cho hoạt động này còn hạn chế, chưa khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư vào đổi mới công nghệ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những rào cản nêu trên. Hệ thống chính sách, quy định pháp luật tạo hành lang pháp lý cho kinh tế tư nhân vẫn còn bất cập, chưa đồng bộ, và còn nhiều vướng mắc trong quá trình thực thi. Nguồn lực của tỉnh dành cho triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh còn hạn chế. Công tác nghiên cứu, tham mưu xây dựng và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp còn chậm, dàn trải, thậm chí chồng chéo về đối tượng thụ hưởng và nội dung hỗ trợ. Việc cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp chưa tạo được chuyển biến rõ nét.

Đại diện lãnh đạo Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Đại Lộc HG cho biết doanh nghiệp đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng vào một dự án phường Ngọc Châu (TP Hải Dương) nhưng đến nay sau nhiều năm vẫn chưa thể triển khai do vướng mắc trong thủ tục giao đất. Đồng quan điểm với Công ty HG, ông Nguyễn Hoài Bắc - doanh nhân Việt kiều Canada - Công ty TNHH Home Deco Canada cho biết, có những dự án dù đã hoàn tất hồ sơ từ phía doanh nghiệp, nhưng sau nhiều năm vẫn chưa được cấp phép xây dựng.

Theo ông Bắc, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, thiết lập kênh tương tác trực tuyến giữa doanh nghiệp và chính quyền để xử lý kịp thời các vướng mắc phát sinh.

Còn ông Nguyễn Trắc Thắng, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Hải Dương cho rằng: Nhiều doanh nghiệp hội viên vẫn phản ánh tình trạng thủ tục rườm rà, thiếu nhất quán và minh bạch. Điển hình như các thủ tục thẩm định dự án, giao đất, cho thuê đất vẫn còn kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Theo ông Thắng, việc thể chế hóa Nghị quyết 68-NQ/TW là cần thiết để hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân. Nghị quyết này nhấn mạnh doanh nghiệp là đối tượng phục vụ, không phải quản lý, đồng thời đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí hành chính. Để nghị quyết đi vào cuộc sống, tỉnh cần tăng cường đối thoại với doanh nghiệp, đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính không cần thiết và rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ.

Gỡ nút thắt để giảm gánh nặng thủ tục

Xác định thủ tục hành chính là “điểm nghẽn”, rào cản lớn nhất đối với doanh nghiệp, thời gian qua, tỉnh Hải Dương đã có nhiều giải pháp để tạo đột phá thành công, đạt kết quả ấn tượng.

UBND tỉnh Hải Dương đã ban hành hàng loạt chỉ đạo yêu cầu rà soát, đơn giản hóa quy trình, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hồ sơ. Mục tiêu là cắt giảm ít nhất 50% thời gian xử lý, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh liên quan đến doanh nghiệp. Đặc biệt, các ban ngành của tỉnh Hải Dương đã vào cuộc tích cực, đơn giản hóa thủ tục, hướng tới phục vụ người dân, doanh nghiêp tốt hơn.

Chỉ tính từ đầu năm 2025 đến nay, Hải Dương đã ban hành gần 10 văn bản chỉ đạo rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến. Từ tháng 1/2025 đến nay, toàn tỉnh đã có hàng trăm thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được rút ngắn thời gian xử lý, trung bình từ 1 - 15 ngày ở hầu hết các lĩnh vực.

Những nỗ lực của tỉnh trong phá bỏ rào cản về thủ tục hành chính đã mang lại tiến bộ rõ nét. Tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính được trả kết quả giải quyết đúng hạn, trước hạn tăng lên. Việc số hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính trong tỉnh, tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình được nâng lên. Năm 2024, Hải Dương vươn lên đứng thứ 15 trong bảng xếp hạng chỉ số cải cách hành chính cấp tỉnh, tăng 12 bậc so với năm trước. Chỉ số hài lòng của người dân về sự phục vụ của cơ quan nhà nước tiếp tục đứng thứ 3/63 tỉnh, thành phố trên toàn quốc.

Công ty CP Đầu tư bất động sản Thành Đông đang thực hiện nhiều dự án bất động sản trên địa bàn tỉnh. Quá trình thực hiện các thủ tục đầu tư, doanh nghiệp thường xuyên phải tiếp xúc, làm việc với các cơ quan chức năng để giải quyết thủ tục hành chính liên quan, nhất là các thủ tục thuộc lĩnh vực hoạt động cấp phép xây dựng, thẩm định thiết kế xây dựng...

Được Sở Xây dựng hướng dẫn, hỗ trợ, doanh nghiệp đã thực hiện các thủ tục trực tuyến, không phải đi lại để nộp và nhận kết quả như trước đây. Hầu hết các thủ tục này đều được sở cắt giảm thời gian giải quyết từ 5 - 10 ngày so với quy định, giúp doanh nghiệp thuận lợi khi triển khai các dự án mới.

Đại diện lãnh đạo Công ty CP Đầu tư bất động sản Thành Đông cho biết thủ tục hành chính luôn là rào cản với doanh nghiệp. Hải Dương đã và đang cắt giảm nhiều quy trình rườm rà, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính giúp doanh nghiệp giảm thời gian, chí phí, sớm triển khai dự án, tận dụng kịp thời các cơ hội đầu tư.

Tương tự, Dự án khu công nghiệp Kim Thành 2 do Công ty CP Tập đoàn Đầu tư và Phát triển Hưng Yên đầu tư cũng được phê duyệt nhanh chóng. Đại diện doanh nghiệp cho biết, toàn bộ thủ tục cấp phép chỉ mất chưa đầy một tuần. Nhờ sự phối hợp hiệu quả giữa các sở, ngành và Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh, nhà đầu tư nhanh chóng giải phóng mặt bằng, dự kiến hoàn thành trước ngày 30/6/2025.

Ông Lê Văn Việt - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp trẻ tỉnh Hải Dương chia sẻ, Hải Dương cần phải có những cơ chế, chính sách đặc thù nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân để phù hợp tình hình địa phương. Đồng thời cũng phải thay đổi, chuyển tư duy từ “ủng hộ” sang hỗ trợ doanh nghiệp bằng những hành động cụ thể. Điều này phải được thực hiện bằng những giải pháp căn cơ, cam kết với những con số cụ thể. Thời gian tới, việc triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội cho khu vực kinh tế tư nhân nói chung và doanh nghiệp tư nhân nói riêng phát triển bứt phá.