Diễn đàn Kinh tế tư nhân Trung du Bắc Bộ: Từ chính sách đến hành động

Sự kiện do Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam tổ chức, đánh dấu phiên đối thoại thứ năm trong chuỗi hoạt động chuẩn bị cho VPSF 2025 toàn quốc.

Bối cảnh mới, cơ hội và thách thức mới

Theo một báo cáo thống kê cho thấy, khu vực kinh tế tư nhân hiện có hơn 940.000 doanh nghiệp và trên 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% thu ngân sách và tạo việc làm cho 82% lực lượng lao động cả nước. Nghị quyết 68-NQ/TW đặt mục tiêu đến năm 2030 nâng con số này lên 2 triệu doanh nghiệp, đóng góp 55–58% GDP và đạt mức tăng trưởng 10–12% mỗi năm.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy tốc độ phát triển chưa như kỳ vọng. Tỷ lệ doanh nghiệp thành lập mới so với doanh nghiệp đóng cửa giảm từ 3,9:1 năm 2019 xuống chỉ còn khoảng 1,9:1 vào năm 2024. Khoảng 59% doanh nghiệp tư nhân vẫn chịu tác động trực tiếp từ thủ tục hành chính phức tạp, chi phí không chính thức cao. Khoảng 93% doanh nghiệp là siêu nhỏ và nhỏ, chỉ 1,3% đạt quy mô lớn – tạo nên “nút cổ chai” hạn chế tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Tiến Long – Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, nhấn mạnh bối cảnh mới của khu vực Trung du Bắc Bộ sau điều chỉnh địa giới hành chính từ ngày 1/7/2025. Theo ông, sự mở rộng không gian thị trường chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi doanh nghiệp “dám nghĩ điều lớn, dám làm điều khó, dám chịu trách nhiệm đến cùng” và khi hạ tầng, cơ chế, logistics, cũng như chất lượng nhân lực được nâng lên đồng bộ.

Cũng tại Diễn đàn, ông Nguyễn Văn Công, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho rằng, trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới, bền vững hơn và hiện đại hơn. Theo ông Công, sự kiện“Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 - Vòng địa phương Cụm Trung du Bắc Bộ”, được coi là diễn đàn chính sách – đối thoại – hành động tầm quốc gia nhằm thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khu vực tư nhân, khẳng định vai trò của doanh nhân trong kiến tạo phát triển đột phá và bền vững.

Nghị quyết 68 xác định kinh tế tư nhân là “động lực quan trọng nhất của nền kinh tế” và cam kết cắt giảm 30% thủ tục, chi phí tuân thủ, mở rộng tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, cùng các ưu đãi thuế cho đổi mới sáng tạo. Đồng thời, nghị quyết đề ra giới hạn thanh tra tối đa một lần/năm, chống hình sự hóa quan hệ kinh tế, và đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào Top 3 ASEAN, Top 30 thế giới về môi trường kinh doanh trước năm 2028.

Trong khi đó, theo bà Đặng Thị Kim Dung – Giám đốc Công ty Luật LK và Cộng sự, Ủy viên BCH Hội Doanh nhân trẻ Quảng Ninh, môi trường pháp lý hiện vẫn tồn tại “ma trận văn bản” khiến doanh nghiệp khó xác định quy định nào còn hiệu lực. Chỉ số cảm nhận tham nhũng của Việt Nam cũng giảm từ 43/100 (2022) xuống 41/100 (2023), phản ánh những thách thức về minh bạch và “chi phí lót tay”.

Bà cho rằng Nhà nước cần tiếp tục “kiến tạo hệ sinh thái” để doanh nghiệp phát triển, còn bản thân doanh nghiệp cũng phải chủ động chuyển mình, ứng dụng công nghệ, chuẩn hóa quản trị và liên kết vùng để vượt qua những “bẫy pháp lý” và hạn chế nội tại.

“Đòn bẩy kép” từ trụ cột công nghệ

Các tham luận tại phiên đối thoại đều thống nhất rằng, số hóa và trí tuệ nhân tạo sẽ là “đòn bẩy kép” cho năng suất, quản trị và mở rộng thị trường. Việc hình thành mạng lưới hợp tác vùng, cùng các chương trình “ươm mầm quản trị” để đào tạo CEO và kết nối nguồn lực tài chính – công nghệ, là những giải pháp cấp thiết.

Bà Đinh Thị Thu – Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Bắc Ninh, nhấn mạnh tầm quan trọng của ba trụ cột quản trị, tài chính và công nghệ. Bà đề xuất xây dựng “Vườn ươm quản trị” với 10.000 CEO được cố vấn từ các doanh nghiệp lớn; hợp tác fintech để cung cấp vốn tín chấp cho hộ kinh doanh; và hình thành hệ sinh thái “Quốc tế hóa doanh nghiệp” nhằm hỗ trợ tiếp cận thị trường toàn cầu.

Cũng tại Diễn đàn, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định địa phương sẽ tiếp tục duy trì môi trường đầu tư minh bạch, giữ vững vị trí nhóm dẫn đầu PCI, đẩy nhanh các dự án hạ tầng chiến lược và nâng cao chất lượng nhân lực. Cam kết này nhằm biến tiềm năng thành động lực thực chất, giúp doanh nghiệp tư nhân trong vùng bứt phá và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Những ý kiến thu thập tại phiên đối thoại sẽ được tổng hợp để trình lên Chính phủ và các bộ, ngành tại phiên cấp Bộ và phiên toàn thể VPSF 2025. Mục tiêu không chỉ là kiến nghị chính sách, mà còn là thúc đẩy tinh thần hành động cụ thể: cải cách hành chính nhanh hơn, giảm chi phí không chính thức, mở rộng kênh vốn và tạo điều kiện cho doanh nghiệp nâng cao năng lực công nghệ.

Diễn đàn cũng cho thấy tinh thần sẵn sàng hợp tác của doanh nhân trẻ, không chỉ đòi hỏi Nhà nước phải thay đổi, mà còn đặt ra trách nhiệm tự đổi mới để tận dụng cơ hội từ Nghị quyết 68. Nếu thành công, khu vực Trung du Bắc Bộ – với lợi thế công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp giá trị gia tăng – có thể trở thành “cứ điểm” tăng trưởng mới cho kinh tế tư nhân Việt Nam.

Nhìn chung, VPSF 2025 cụm Trung du Bắc Bộ đã chỉ ra bức tranh rõ nét: chính sách đã có, cơ hội mở rộng, nhưng hành động phải nhanh, quyết liệt và đồng bộ. Khi Nhà nước thật sự kiến tạo, còn doanh nghiệp đủ sức tự đổi mới, kinh tế tư nhân sẽ không chỉ “đủ lực” mà còn “đủ đà” để bứt phá, đưa Việt Nam tiến gần hơn mục tiêu Top 30 môi trường kinh doanh toàn cầu và trở thành nền kinh tế năng động, sáng tạo bậc nhất khu vực.