Căng thẳng Nga-Ukraine bao trùm cuộc gặp của quan chức cấp cao Mỹ-Trung Quốc

>> Các tập đoàn Trung Quốc - “Ngư ông đắc lợi” sau căng thẳng Nga - Ukraine?

Cụ thể, hai thông báo riêng do Trung Quốc và Mỹ đồng thời công bố cho biết, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì sẽ gặp Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan tại Italy để trao đổi quan điểm giữa hai bên về các vấn đề trong khu vực và nhằm duy trì liên lạc giữa hai bên.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc không cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc họp bao gồm thời gian chính xác và những gì đã được thảo luận. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cuộc gặp giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc có thể tạo ra những tác động sâu rộng không chỉ đối với cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, mà còn đối với vai trò của Trung Quốc trên thế giới và mối quan hệ của nước này với phương Tây.

Có thể thấy, cuộc họp đã diễn ra trong bầu không khí khẩn cấp khi phương Tây lo ngại rằng Bắc Kinh không chỉ đứng về phía Nga bằng cách không lên án cuộc chiến của họ ở Ukraine mà còn có thể thực hiện các bước tiếp theo để hỗ trợ đối tác chiến lược của mình.

Quyết định của Mỹ trong việc tìm kiếm sự tham gia của Trung Quốc trong cuộc chiến cách Bắc Kinh 7.000km cho thấy tình thế tiến thoái lưỡng nan mà Washington đang phải đối mặt, cũng như vai trò của Trung Quốc trong các vấn đề quốc tế. Mỹ đang đứng trước nguy cơ bị cuốn vào cuộc xung đột Nga-Ukraine, đặc biệt là việc cung cấp vũ khí cho Kiev khiến Nga giận dữ và đe dọa đáp trả. Ngược lại, Trung Quốc có quan hệ kinh tế, thương mại chặt chẽ với cả hai bên.

Một quan chức Mỹ tiết lộ, trong thời gian gần đây, Nga đã yêu cầu Trung Quốc hỗ trợ, trong đó có cả vũ khí để đẩy mạnh chiến dịch quân sự tại Ukraine. Tuy nhiên, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington Liu Pengyu, nói với CNN rằng ông "chưa bao giờ nghe nói" về các yêu cầu vũ khí của Nga.

>> Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương với tác động từ căng thẳng Nga-Ukraine

Đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc vẫn giữ quan điểm trung lập liên quan đến cuộc xung đột Nga-Ukraine. Bắc Kinh đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc yêu cầu Nga chấm dứt chiến dịch quân sự tại Ukraine và chỉ trích các biện pháp trừng phạt kinh tế với Moscow. Nước này cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc tìm kiếm giải pháp ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột và kêu gọi các bên ngồi vào bàn đàm phán.

Nhưng Mỹ vẫn luôn băn khoăn với câu hỏi về việc liệu Trung Quốc có sẵn sàng sử dụng ảnh hưởng để giúp chấm dứt xung đột hay không và liệu họ có sẵn sàng chấp nhận rủi ro về kinh tế để giúp đỡ Nga hay không. Ông Sullivan cho biết, Mỹ đã cảnh báo Trung Quốc và những quốc gia khác khác rằng họ không thể cung cấp cho Nga giải pháp để đối phó với lệnh trừng phạt.

Theo Ryan Hass, giám đốc phụ trách các vấn đề của Trung Quốc tại hội đồng an ninh quốc gia Mỹ, cho biết trên Twitter: “Có vẻ như mối quan hệ Mỹ-Trung đang tiến tới bước ngoặt quan trọng. Nếu Trung Quốc có tham gia vào việc hỗ trợ Nga, thì hành động này sẽ đẩy nhanh sự phân chia thế giới theo hướng các khối đối địch".

Mặc dù vậy, trong một năm quan trọng như năm nay, chính phủ Trung Quốc sẽ cảnh giác với việc vướng vào các lệnh trừng phạt của phương Tây. Đây có thể là một đòn giáng mạnh vào nền kinh tế của nước này, đặc biệt là trong thời điểm Bắc Kinh đã đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế thấp nhất trong ba thập kỷ.

Do đó, việc nói chuyện trực tiếp và riêng tư với quan chức cấp cao của Trung Quốc là hành động cấp thiết để làm rõ sự phân nhánh chiến lược lâu dài trong các quyết định của Trung Quốc trong thời điểm này.

Wen-ti Sung, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Australia đánh giá, sẽ không có bất kỳ bước đột phá nào trong cuộc họp của các quan chức cấp cao Mỹ-Trung tại Rome. Sẽ không có bên nào có thể mang lại sự hài lòng cho đối phương.