Tháo gỡ bất cập chính sách để phát huy vai trò kinh tế tư nhân

Hiện cả nước có hơn 940 nghìn doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động. Đây là lực lượng nòng cốt tạo ra của cải vật chất, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, góp phần xóa đói giảm nghèo và ổn định xã hội.

Tuy nhiên, dù đóng góp ngày càng lớn, kinh tế tư nhân hiện vẫn phải đối mặt với rất nhiều rào cản, kìm hãm sự phát triển, không thể bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh.

Phát biểu tại Hội thảo "Tháo gỡ bất cập chính sách để phát huy vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế Việt Nam" do Báo Nhân Dân, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) và Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HUBA) phối hợp tổ chức chiều ngày 21/3/2025 tại TP HCM, ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam khẳng định tầm quan trọng của kinh tế tư nhân thông qua những Văn kiện Đại hội Đảng, Nghị quyết và định hướng của Đảng như Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3/6/2017 hay Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị.

Ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh, quan điểm, chủ trương nhất quán, đúng đắn và xuyên suốt của Đảng về kinh tế tư nhân là nền tảng để kinh tế tư nhân vươn lên mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước suốt chặng đường 40 năm Đổi mới.

Theo ông Lê Quốc Minh, đến nay, khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam gồm khoảng 940 nghìn doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, đóng góp khoảng hơn 50% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo việc làm cho hơn 80% tổng số lao động trong cả nước. Một số doanh nghiệp đã vươn ra biển lớn, khẳng định được thương hiệu và năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam.

"Tuy nhiên, kinh tế tư nhân vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, trở ngại lớn từ những rào cản trong tiếp cận nguồn lực, nhất là đất đai, vốn tín dụng…, là nguyên nhân khiến doanh nghiệp tư nhân không thể lớn hoặc không muốn lớn", ông Lê Quốc Minh nhận định.

Để khơi dậy, phát huy được tiềm năng, sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới, Bộ Chính trị sẽ ban hành nghị quyết khuyến khích, hỗ trợ và định hướng sự phát triển của kinh tế tư nhân với những cải cách đột phá về thể chế, chính sách và môi trường kinh doanh để kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Trong bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, kinh tế tư nhân góp phần rất quan trọng, định hình tương lai của nền kinh tế Việt Nam và tin tưởng rằng, nếu Nhà nước có thể có cơ chế phù hợp, chính sách đúng đắn và môi trường kinh doanh thuận lợi, kinh tế tư nhân sẽ được ươm dưỡng để sinh trưởng khoẻ mạnh, bứt phá mạnh mẽ, không chỉ giúp kinh tế đạt được tốc độ tăng trưởng cao, mà còn sớm đưa nước ta thành nền kinh tế thu nhập cao trong hai thập niên tới.

Tổng Bí thư cũng chỉ đạo phát triển kinh tế tư nhân trên nền tảng bền vững, có đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội. Các doanh nghiệp tư nhân cần chủ động trách nhiệm xã hội, không chỉ dừng lại ở việc đóng góp tài chính hay từ thiện, mà còn thể hiện qua các chính sách kinh doanh có trách nhiệm, chăm lo đời sống người lao động, hỗ trợ phát triển cộng đồng...

“Hội thảo ngày hôm nay sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về vai trò, tiềm năng và thách thức của kinh tế tư nhân, đồng thời làm rõ những bất cập về chính sách đang kìm hãm sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, đề xuất các giải pháp tháo gỡ để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Đây cũng là diễn đàn quan trọng để các doanh nghiệp đóng góp ý kiến vào dự thảo Nghị quyết phát triển kinh tế tư nhân của Đảng và Chính phủ”, ông Lê Quốc Minh bày tỏ.

Tại Hội thảo, ông Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chính sách, chiến lược Trung ương khẳng định: Qua 40 năm đổi mới, quan điểm, chủ trương của Đảng về kinh tế tư nhân đã được nhận diện rõ và đúng đắn, theo đó khẳng định kinh tế tư nhân tới nay được xác định là một động lực quan trọng của nền kinh tế và được khuyến khích phát triển ở tất cả các ngành, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Dẫn số liệu về khu vực kinh tế tư nhân minh chứng đã trở thành khu vực đông đảo nhất, đóng góp lớn nhất cho nền kinh tế Việt Nam, theo Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, khu vực này chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp, đóng góp 30% thu ngân sách, hơn 50% GDP, trên 56% tổng vốn đầu tư và tạo việc làm cho 85% lực lượng lao động. Nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn như Vingroup, Masan, Sun Group, Vietjet, Thaco, TH... đã vươn tầm khu vực và thế giới, trở thành những thương hiệu mang lại niềm tự hào cho người dân Việt Nam; cùng với đó là lực lượng hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể trải rộng ở tất cả các địa bàn trong cả nước.

Bên cạnh đó, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cũng chỉ rõ những hạn chế và thách thức của khu vực kinh tế tư nhân; trong đó, vẫn còn nhiều rào cản, quy định, thủ tục hành chính từ phía cơ quan nhà nước gây khó khăn, tốn kém và giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Tư duy kinh doanh của nhiều doanh nghiệp tư nhân còn hạn chế, chưa chú trọng đến đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng sản phẩm, thậm chí vẫn đang còn tình trạng doanh nghiệp “không muốn lớn, không chịu lớn”, đặc biệt là lực lượng hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể bởi sự ràng buộc, lo ngại về quy định, thủ tục đặt ra...

Để có thể thực sự giải quyết, tháo gỡ được các điểm nghẽn và phát huy được tiềm năng, sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân thời gian tới, ông Thái Thanh Quý nhân mạnh trong phát biểu chỉ đạo: Thứ nhất, cần tạo tinh thần đổi mới, khí thế mới và sự hứng khởi trong toàn xã hội về việc vươn lên của nền kinh tế, coi đây là cơ hội lịch sử không thể chậm trễ hơn để thực hiện điều này.

Thứ hai, cần xác định đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện thể chế là yếu tố cốt lõi, đóng vai trò dẫn dắt, xuyên suốt để tạo nên đột phá trong phát triển của vực kinh tế tư nhân thời gian tới. Trong đó cần thực hiện cuộc cách mạng về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi và môi trường thông thoáng nhất cho mọi thành phần kinh tế, trong đó có kinh tế tư nhân phát triển, xóa bỏ các rào cản gia nhập và rút khỏi thị trường; tạo điều kiện tiếp cận thuận lợi và bình đẳng của kinh tế tư nhân với các thành phần kinh tế khác về các nguồn lực, đặc biệt là vốn, tài nguyên và nguồn lực dữ liệu…

Thứ ba, xây dựng chiến lược phát triển rõ ràng cho các nhóm chủ thể trong khu vực kinh tế tư nhân, từ doanh nghiệp lớn đến vừa và nhỏ, cũng như các hộ kinh doanh cá thể.

Thứ tư, sớm ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, với các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể và cơ chế kiểm tra, giám sát, xử lý việc thực hiện.

Cuối cùng, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và các hiệp hội đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân phải phát huy hơn nữa sự năng động, sức sáng tạo và chủ động tham gia tích cực vào quá trình xây dựng các chủ trương, đường lối của Đảng, cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cùng với Đảng, Nhà nước xây dựng một môi trường đầu tư kinh doanh hiện đại, lành mạnh, giúp cho cả nước và cộng đồng doanh nghiệp vươn lên phát triển.