Kinh tế

Kinh tế tư nhân - từ tư duy Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nghị quyết 68

Lê Trà My 19/05/2025 04:43

Điểm nổi bật của Nghị quyết 68 là sự kế thừa tư duy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về phát triển kinh tế tư nhân.

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ, việc xóa bỏ định kiến về kinh tế tư nhân trở thành yêu cầu cấp thiết. Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã khẳng định rõ: "Xóa bỏ triệt để nhận thức, tư tưởng, quan niệm, thái độ định kiến về kinh tế tư nhân Việt Nam; đánh giá đúng vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân đối với phát triển đất nước." Đây là bước đi quan trọng nhằm tạo động lực mới cho khu vực kinh tế tư nhân, vốn đã và đang đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế quốc gia.

Thực tế cho thấy, trong nhiều năm qua, kinh tế tư nhân luôn là trụ cột quan trọng, đóng góp đáng kể vào GDP và tạo ra hàng triệu việc làm. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng, một số định kiến vẫn tồn tại, nhất là từ góc nhìn về vai trò và vị thế của khu vực này trong nền kinh tế chung. Đôi khi, kinh tế tư nhân bị coi là kém ổn định, thiếu bền vững hoặc thậm chí là "thiếu minh bạch". Những định kiến này không chỉ cản trở sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân mà còn làm suy yếu tiềm năng kinh tế quốc gia.

Quan điểm về kinh tế tư nhân trong Nghị quyết 68 không chỉ là một sự khẳng định về vai trò của khu vực kinh tế này, mà còn là sự kế thừa sâu sắc tư duy của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ những ngày đầu lập quốc. Ngay từ những năm tháng đầu tiên của nền độc lập, Người đã nhìn nhận rõ tầm quan trọng của kinh tế tư nhân trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Ảnh màn hình 2025-05-18 lúc 08.54.55
Chủ tịch Hồ Chí Minh với giới công thương Hà Nội, tháng 9/1945. Ảnh: Tư liệu

Trong thư gửi giới Công - Thương Việt Nam ngày 13/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh bày tỏ lòng vui mừng, hạnh phúc khi Công - Thương đã đoàn kết làm một: “Được tin giới Công - Thương đã đoàn kết lại thành Công - Thương Cứu quốc đoàn và gia nhập Mặt trận Việt Minh, tôi rất vui mừng. Hiện nay, Công - Thương Cứu quốc đoàn đang hoạt động làm nhiều việc ích nước lợi dân, tôi rất hoan nghênh và mong đợi nhiều kết quả tốt”.

Người đã nhấn mạnh: "Giới Công - Thương phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài chính vững vàng và thịnh vượng." Đây không chỉ là lời kêu gọi, mà còn là một sự khẳng định về vị thế của kinh tế tư nhân trong công cuộc kiến thiết quốc gia.

Sự nhấn mạnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào vai trò của giới Công - Thương phản ánh một tư duy kinh tế tiến bộ, vượt qua định kiến về kinh tế tư nhân vào thời điểm đó. Người nhận thức rằng, để xây dựng một quốc gia độc lập và thịnh vượng, cần huy động mọi nguồn lực kinh tế, trong đó có vai trò không thể thiếu của kinh tế tư nhân. Tư tưởng này thể hiện sự cởi mở, linh hoạt trong việc tiếp cận các thành phần kinh tế, từ đó tạo ra một nền tảng tư duy mới mẻ, có tính cách mạng trong giai đoạn kháng chiến và kiến quốc.

Không dừng lại ở đó, năm 1953, trong tác phẩm "Thường thức chính trị", Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của kinh tế tư nhân khi phân tích các thành phần kinh tế. Người khẳng định rằng kinh tế tư bản tư nhân cũng góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế quốc dân. Đây là quan điểm nhất quán của Người, nhấn mạnh rằng phát triển kinh tế cần sự tham gia của nhiều thành phần, bao gồm cả kinh tế tư nhân. Điều này cho thấy rằng tư duy về kinh tế tư nhân không phải là mới mẻ mà đã được xác lập từ thời kỳ đầu của cách mạng.

Còn trong bài Hoan nghênh Hội nghị Cán bộ quản lý xí nghiệp trên báo Nhân Dân ngày 9/11/1955, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên những phẩm chất cần có của người đứng đầu xí nghiệp, doanh nghiệp, đó là phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính. Phải thật sự chống bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí. Phải nâng cao cảnh giác, bảo vệ xí nghiệp. Phải khéo đoàn kết và lãnh đạo công nhân.

Ảnh màn hình 2025-05-18 lúc 08.55.04
Bác Hồ về thăm Nhà máy sứ Hải Dương, ngày 26/7/1962. Ảnh: Tư liệu

Nhìn từ thực tiễn hôm nay, việc kế thừa tư duy của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Nghị quyết 68 là bước đi chiến lược, khẳng định quan điểm đổi mới tư duy kinh tế trong bối cảnh hội nhập và phát triển. Việc khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển, đi kèm với các cơ chế đảm bảo minh bạch và công bằng, không chỉ thể hiện sự chủ động của Đảng và Nhà nước mà còn phản ánh tầm nhìn dài hạn trong xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ và bền vững.

Nghị quyết 68 tiếp nối và phát triển tư tưởng đó bằng cách xóa bỏ triệt để định kiến về kinh tế tư nhân, nhìn nhận đúng vai trò của kinh tế tư nhân đối với phát triển đất nước. Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ, việc khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân ý nghĩa kinh tế, đồng thời thể hiện quyết tâm đổi mới tư duy của Đảng và Nhà nước.

Sự nhìn nhận đúng đắn về kinh tế tư nhân giúp phát huy tiềm năng của các doanh nghiệp tư nhân, khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới trong hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng sự phát triển của kinh tế tư nhân phải đặt trong khuôn khổ pháp luật, tuân thủ các quy định và nguyên tắc minh bạch, bình đẳng, tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân phát triển nhưng không để xảy ra tình trạng lợi dụng để trục lợi.

Thực tế cho thấy, kinh tế tư nhân đã và đang đóng góp tích cực vào tăng trưởng GDP, giải quyết việc làm, và cải thiện đời sống nhân dân. Những con số thống kê đã khẳng định vai trò quan trọng của khu vực kinh tế này trong bức tranh kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng, bên cạnh những thành tựu, kinh tế tư nhân vẫn đối mặt với nhiều thách thức, như thiếu liên kết, khả năng cạnh tranh còn yếu, và hiện tượng trốn thuế vẫn tồn tại.

Điều này đòi hỏi bên cạnh việc khuyến khích phát triển, cần có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ nhằm đảm bảo kinh tế tư nhân phát triển theo hướng bền vững, minh bạch và tuân thủ pháp luật. Việc phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là vấn đề về lượng mà còn về chất, đảm bảo phát triển đi đôi với trách nhiệm xã hội và tuân thủ quy định của nhà nước.

Lịch sử đã cho thấy, suốt nhiều thập kỷ, kinh tế tư nhân vẫn chưa thực sự được nhìn nhận đúng mức. Trước Đổi mới, khu vực này bị gắn mác tiêu cực với những từ như 'con buôn', 'con phe', 'sản xuất lậu', phản ánh sự e ngại trước viễn cảnh tư nhân hóa.

Bước ngoặt chỉ đến khi Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh phát biểu tại Đại hội VI năm 1986: “Cái cần đổi mới trước hết chính là đổi mới tư duy”. Đó là thời điểm kinh tế tư nhân được nhìn nhận không chỉ như một thành phần không thể thiếu mà còn là động lực thúc đẩy kinh tế. Sự thay đổi tư duy đó đã mở ra một kỷ nguyên mới, khi vai trò của kinh tế tư nhân được thừa nhận và phát huy.

Dù vậy, thay đổi định kiến không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Ngay cả khi kinh tế tư nhân đã có những đóng góp đáng kể, một bộ phận dư luận vẫn còn tâm lý e ngại rằng sự tham gia của tư nhân vào các dự án lớn có thể dẫn đến mất kiểm soát hoặc lợi ích nhóm. Điển hình là việc doanh nghiệp tư nhân tham gia các dự án đầu tư công hay cơ sở hạ tầng vẫn gây tranh cãi, do quan điểm truyền thống cho rằng các dự án lớn nên do nhà nước quản lý.

Nhìn nhận thẳng thắn, việc giải quyết định kiến không chỉ là câu chuyện về chính sách mà còn về nhận thức. Đổi mới tư duy phải bắt đầu từ lãnh đạo, lan tỏa từ trung ương đến địa phương, tạo ra sự đồng thuận trong việc nhìn nhận vai trò của kinh tế tư nhân.

Và nghị quyết 68, với chủ trương “xóa bỏ triệt để định kiến về kinh tế tư nhân”, đã thể hiện rõ tinh thần đổi mới, cởi mở trong tư duy và hành động. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để kinh tế tư nhân phát huy tiềm năng, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của đất nước.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Kinh tế tư nhân - từ tư duy Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nghị quyết 68
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO