Bắt đầu startup với một ý tưởng khởi nghiệp hay!

Già và nhiều kinh nghiệm, cũng làm được luôn. Và một điều tôi đặc biệt thích ở startup là những thứ có thể không tốt trong hoàn cảnh khác, như nghèo và vô danh, lại là tài sản rất lớn cho khởi đầu một startup.

Kết quả = [Ý tưởng] x [Sản phẩm] x [Thực thi] x [Đội ngũ] x [Vận may] mà vận may là số ngẫu nhiên từ 0 tới 10.000.

Chính xác là khoảng đó. Nhưng nếu làm tốt ở 4 yếu tố các bạn có thể kiểm soát, các bạn sẽ có cơ hội đạt được thành công tối thiểu.

Được rồi, vậy yếu tố đầu tiên là: Một ý tưởng hay.

Nhiều năm gần đây rộ lên quan điểm rằng ý tưởng không quan trọng. Thực ra, sẽ không hay lắm nếu dành quá nhiều thời gian nghĩ về ý tưởng để startup. Các bạn cứ bắt đầu thôi. Ném hết vào tường xem cái gì dính lại. Thậm chí chẳng thèm dành thời gian nghĩ xem nó có giá trị không, hay có khả thi không.

Và phép thử phải là ý tưởng hay. Càng nhiều càng tốt. Vậy, nó không hoàn toàn sai. Mọi thứ phát triển theo nhiều chiều hướng rất khó đoán. Và khả năng tìm hiểu của các bạn sẽ bị giới hạn nếu không thực sự đưa sản phẩm tới tay người dùng. Và khả năng thực thi quan trọng hơn ý tưởng ít nhất 10 lần, và khó hơn 100 lần.

Nhưng ở có lẽ chúng ta đã đi hơi xa. Ý tưởng dở thì vẫn dở. Trong thế giới như hiện nay, ý tưởng đang bớt quan trọng đi. Thực thi xuất sắc với một ý tưởng tồi sẽ chẳng đi tới đâu cả. Tất nhiên cũng có ngoại lệ. Nhưng hầu hết công ty đều bắt đầu với ý tưởng tuyệt vời, không phải phép thử. Nếu các bạn nhìn vào những phép thử thành công, đó hầu như đều là một phép thử mà người sáng lập thực sự muốn làm, không phải một ý tưởng bất kỳ.

AirBnB ra đời vì Brian Chesky không thể trả tiền thuê nhà, nhưng anh còn chỗ trống. Nhìn chung, hãy nhìn vào những phép thử bình thường, chúng không trở thành công ty lớn. Cá nhân tôi từng tin rằng ý tưởng không quan trọng, nhưng bây giờ tôi biết là tôi đã sai. Định nghĩa của ý tưởng thực sự rất đa dạng. Nó bao gồm phạm vi và sức phát triển của thị trường, chiến lược phát triển của công ty, chiến lược phòng bị, và vân vân.

Khi đánh giá ý tưởng, các bạn phải nghĩ tới tất cả, chứ không chỉ riêng sản phẩm. Nếu ý tưởng tốt, các bạn sẽ tập trung cho nó trong 10 năm. Nên rất đáng bỏ thời gian ban đầu để nghĩ về những giá trị dài hạn trong khả năng sinh tồn của dự án. Mặc dù bản thân kế hoạch là vô dụng, luyện tập lên kế hoạch vẫn giá trị, và hầu hết các startup đang thiếu.

Tư duy dài hạn áp dụng ở mọi nơi, đặc biệt là startup. Các bạn sẽ có lợi thế rất lớn. Hãy nhớ rằng ý tưởng khởi nghiệp sẽ mở rộng hơn, tham vọng hơn khi thực hiện. Các bạn không cần phải vẽ ra mọi thứ, từ không có gì đến thống trị thế giới. Nhưng các bạn cần một hạt nhân để bắt đầu. Các bạn muốn thực hiện một cách thú vị.

Đừng vội startup, đến khi các bạn tìm được một ý tưởng khởi nghiệp các bạn thực sự đam mê.

Khi xem xét các ý tưởng, một sai lầm mà chúng tôi rất thường bắt gặp là tương lai, các bạn phải xây dựng một doanh nghiệp khó bị nhái. Đây là phần quan trọng của ý tưởng. Tôi muốn lặp lại vì điều này cực kỳ quan trọng. Ý tưởng khởi nghiệp phải có trước, startup đến thứ hai. Đừng vội startup, đến khi các bạn tìm được một ý tưởng các bạn thực sự đam mê.

Đây cũng là một cách để lựa chọn ý tưởng. Nếu ý tưởng khởi nghiệp nào các bạn cũng thấy tốt, hãy tập trung vào cái các bạn nghĩ đến nhiều nhất khi các bạn không muốn nghĩ tới công việc. Rất nhiều nhà sáng lập nói rằng ước gì họ đã kiên nhẫn chờ đợi đến khi tìm được một ý tưởng họ thực sự yêu. Một cách nhìn khác: Những công ty lớn đều có sứ mệnh lớn.

Rất khó để tìm được nhiều người có năng lực và sức tập trung cao độ để giúp cho startup thành công, trừ khi công ty mang một sứ mệnh lớn lao. Và sẽ rất khó có sứ mệnh đó nếu không bắt đầu từ ý tưởng. Một lợi thế của ý tưởng có sứ mệnh lớn là chính các bạn cũng sẽ dốc toàn lực cho nó. Sẽ cần rất nhiều năm, thường là cả chục năm, để xây dựng một startup lớn.

Nếu các bạn không yêu và tin vào thứ các bạn đang xây dựng, các bạn sẽ bỏ cuộc ở đâu đó giữa chừng. Không có cách nào khác để vượt qua đau khổ của startup nếu sứ mệnh không đủ lớn. Rất nhiều người, đặc biệt là sinh viên, tin rằng startup của họ chỉ cần tốn vài ba năm và rồi sau đó mới tập trung vào thứ họ thực sự đam mê.

Không bao giờ thành công. Startup tốt thường cần tới 10 năm. Lợi thế thứ ba của công ty có sứ mệnh là những người bên ngoài sẽ sẵn sàng giúp các bạn hơn. Dự án quan trọng sẽ được nhiều trợ giúp hơn dự án phát sinh. Khi nói về startup, sẽ dễ làm startup khó, và khó làm startup dễ. Điều này hơi ngược đời, và sẽ tốn thời gian để thấm.

Rất khó để nói hết tầm quan trọng của sứ mệnh lớn, nên tôi sẽ nhấn mạnh một lần cuối. Những công ty phát sinh, kiểu công ty sao chép ý tưởng khởi nghiệp rồi thêm thắt chút đỉnh, không hấp dẫn và không khiến đội ngũ làm việc hết mình để đạt thành công.

Tuyệt đối tin vào chính mình!

Điều khó nhất khi tìm kiếm ý tưởng hay là ý tưởng khởi nghiệp hay lúc đầu trông rất tồi tệ. Các bạn muốn ý tưởng đó là độc quyền nhưng không thể độc chiếm thị trường ngay lập tức.

Quá nhiều đối thủ cạnh tranh. Các bạn có thể độc chiếm một ngách nhỏ, rồi nhanh chóng mở rộng. Đây là lý do startup lớn thường khởi đầu rất tồi tệ. Sẽ tốt hơn nếu các bạn nói kiểu:

Hiện tại, chưa có nhiều người sử dụng sản phẩm của tôi, nhưng sau này sẽ dùng hết. Trong tương lai, hầu hết mọi người sẽ dùng sản phẩm của tôi.

Đây là điều mọi người thường nói tới: Bạn phải tuyệt đối tin vào chính mình, và sẵn sàng phớt lờ mọi gạch đá. Chỗ khó là điều này quá lý tưởng. Một mặt thì đúng, nhưng mặt kia thì quá điên rồ. Hãy nhớ rằng nếu các bạn có ý tưởng tốt, mọi người sẽ nghĩ rằng nó tệ. Các bạn nên vui vì điều đó. Vì họ sẽ không giành với các bạn.

Đây cũng là lý do các bạn không cần lo ngại khi chia sẻ ý tưởng khởi nghiệp của mình. Ý tưởng đáng giá là ý tưởng họ không muốn chôm nhất. Các bạn muốn có một ý tưởng như thế, nghe có vẻ như ý tưởng tồi. Nhưng hãy nghe lý do tại sao đó là ý tưởng tốt. Nó nghe có vẻ điên rồ, nhưng nó phải thực sự đúng.

Chiếm thị trường ngách, rồi mới mở rộng

Và đó là ý tưởng chưa có nhiều người theo đuổi. Và ban đầu nghe không ổn cũng không sao. Lỗi thường gặp ở nhà sáng lập, đặc biệt là lần đầu, là họ nghĩ phiên bản đầu tiên của sản phẩm, của ý tưởng khởi nghiệp đó cần phải thật hoành tráng. Nhưng không. Nó phải chiếm được thị trường ngách trước rồi mới mở rộng. Đó là cách công ty lớn bắt đầu.

Ít ai nói, nhưng đó là điều đúng nên làm. Các bạn muốn ý tưởng khởi nghiệp nghe có vẻ tồi, nhưng thực sự tốt. Các bạn cũng cần thời gian để dự đoán sự phát triển của thị trường. Các bạn cần thị trường đủ lớn trong 10 năm tới. Hầu hết nhà đầu tư đều bị ám ảnh bởi thị trường hiện tại, và họ không nghĩ tới chuyện thị trường cũng phát triển theo.

Thực tế, tôi nghĩ đây là sai lầm lớn nhất của các nhà đầu tư. Họ chỉ nghĩ tới khả năng phát triển của startup, chứ không nghĩ tới thị trường. Tôi quan tâm tới thị trường tương lai hơn hiện tại. Và tôi cũng nghĩ tới nguyên nhân để nó bùng nổ. Các bạn nên nghĩ về điều này. Tôi thích đầu tư vào công ty theo đuổi một thị trường nhỏ nhưng sẽ bùng nổ hơn thị trường lớn nhưng chậm tiến.

Một trong những lợi thế của thị trường ngách, thị trường nhỏ nhưng phát triển nhanh, là khách hàng thường rất khao khát giải pháp. Và họ sẵn sàng chấp nhận sản phẩm bị lỗi nhỏ nhưng nhanh chóng được cải thiện. Và một trong hai lợi thế lớn nhất đối với các sinh viên là các bạn có trực giác nhạy bén về các thị trường có khả năng phát triển bùng nổ hơn là người già.

Trả lời được câu hỏi: Tại sao là bây giờ?

Một điều mà giới sinh viên thường không hiểu được ngay là các bạn không thể tạo ra một thị trường không muốn tồn tại. Các bạn có thể thay đổi mọi thứ khi startup, ngoại trừ thị trường. Vậy nên hãy suy nghĩ nghiêm túc để ít nhất có thể đảm bảo rằng thị trường mà các bạn theo đuổi sẽ lớn mạnh và vẫn tồn tại. Có rất nhiều cách để lựa chọn đúng thị trường.

Tại sao bây giờ là thời cơ hoàn hảo cho ý tưởng khởi nghiệp này của các bạn? Tại sao không thể làm 2 năm trước? Tại sao chờ thêm 2 năm nữa là quá muộn? Với hầu hết các startup thành công tôi từng tham gia, họ đều có câu trả lời tuyệt vời cho câu hỏi này. Nếu các bạn chưa có, hãy nghi ngờ đôi chút về ý tưởng đó.

Nhìn chung, tốt nhất là các bạn làm thứ chính các bạn đang cần. Các bạn sẽ hiểu rõ về nó hơn là khảo sát ý kiến từ khách hàng để làm phiên bản đầu tiên. Nếu chính các bạn không hiểu sản phẩm, và đang phục vụ cho người khác, hãy hiểu rằng đó là bất lợi rất lớn, và hãy hết sức gần gũi với khách hàng .

Làm việc trong văn phòng nếu được, nếu không, hãy nói chuyện với họ nhiều lần mỗi ngày. Một điều ngược đời khác về ý tưởng tốt cho startup là nó rất dễ giải thích và rất dễ hiểu. Nếu các bạn cần nhiều hơn một câu để giải thích, nghĩa là nó vẫn còn hơi quá phức tạp. Nó nên là một tầm nhìn thật cụ thể, rõ ràng và ngắn gọn.

Và ý tưởng khởi nghiệp hay nhất thường rất khác với các công ty hiện tại theo một cách quan trọng. Như Google là công cụ tìm kiếm hoạt động tuyệt vời mà không cần những thứ khác.

Như tôi đã nói, một điều tuyệt vời ở sinh viên là các bạn hiểu rất rõ về những công nghệ mới. Và học cách tìm ra ý tưởng mới sẽ cần chút thời gian. Vậy nên hãy bắt đầu ngay đi. Đó là điều chúng tôi nghe mọi người than thở mãi rằng ước gì hồi sinh viên đã thực hành nhiều hơn.