Bế mạc Kỳ họp thứ 3: Quốc hội quyết nghị nhiều định hướng lớn

>>Đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc: Cần “đường cao tốc” trong tư duy chính sách  

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tại phiên bế mạc Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá XV, chiều ngày 16/6.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, sau 19 ngày làm việc sôi nổi, khẩn trương, khoa học, dân chủ và trách nhiệm cao, hôm nay, Kỳ họp thứ 3 đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra và thành công tốt đẹp.

Năm 2022 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, năm đầu tiên thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đất nước, Kỳ họp thứ 3 đã xem xét một khối lượng công việc lớn, đạt sự đồng thuận rất cao, quyết định nhiều nội dung quan trọng không chỉ cho năm 2022, mà cả cho giai đoạn 2021-2025 và các năm tiếp theo.

Quốc hội đã xem xét, biểu quyết thông qua 5 Luật, 16 nghị quyết chuyên đề và Nghị quyết chung của Kỳ họp, cho ý kiến về 06 dự án luật và quyết nghị nhiều nội dung quan trọng khác.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã khái quát kết quả Kỳ họp như sau.

Thứ nhất, về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước.

Quốc hội đã dành nhiều thời gian thảo luận, đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình triển khai và kết quả phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022.

Trong 5 tháng đầu năm 2022, do hậu quả của dịch COVID-19 và khó khăn mới phát sinh do căng thẳng địa chính trị, kinh tế thế giới đối mặt với lạm phát tăng cao và đà phục hồi chậm lại rõ rệt. Các tổ chức quốc tế đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2022.

Ở trong nước, tình hình dịch COVID-19 cơ bản được cải thiện tích cực, các chính sách hỗ trợ về tài chính, tiền tệ theo Nghị quyết 43/2021/QH15 của Quốc hội từng bước được cụ thể hóa và triển khai, tạo tiền đề căn bản để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

GDP Quý I đạt 5,03% và tiếp tục tăng trưởng khá trong Quý II; hoạt động bán lẻ khởi sắc, phục hồi gần về mức trước dịch COVID-19; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 5 tháng đạt hơn 305 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ 2021, cán cân thương mại thặng dư; thu ngân sách nhà nước đã đạt hơn 57% dự toán năm, tăng 18,7%.

Hoạt động doanh nghiệp tiếp tục phục hồi, có nhiều khởi sắc. Kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được đảm bảo; lãi suất huy động và tỷ giá tăng, song vẫn trong mức dự báo và tầm kiểm soát.

Đời sống, việc làm, an sinh và phúc lợi xã hội, quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng và tăng cường.

Công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh; các sai phạm trên thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản đã được nhận diện, xử lý nghiêm và tích cực kiểm soát, lành mạnh hóa.

Việt Nam được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2022-2023, đại diện cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương; SEA Games 31 được tổ chức rất thành công, góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế quốc gia. Những kết quả nói trên được Nhân dân cả nước, đồng bào ta ở nước ngoài và các tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.

Quốc hội cũng đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém trong các ngành, lĩnh vực, phân tích nguyên nhân khách quan, chủ quan, rút ra những bài học kinh nghiệm, dự báo những thuận lợi, nguy cơ, thách thức, nhất là những tác động và khó khăn mới phát sinh do diễn biến phức tạp của tình hình địa chính trị thế giới, áp lực lạm phát gia tăng, giá xăng dầu, nguyên vật liệu và chi phí vận chuyển tăng cao, sự bất ổn của thị trường tài chính, chứng khoán, trái phiếu, bất động sản...

Quốc hội đã quyết nghị nhiều định hướng lớn, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm để Chính phủ, các cấp, các ngành tiếp tục quyết liệt triển khai nhằm hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã được đề ra tại các Kết luận của Trung ương Đảng, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống dịch COVID-19 năm 2022, về các khung kế hoạch 5 năm 2021-2025, đặc biệt là khẩn trương triển khai đồng bộ và đẩy nhanh tốc độ giải ngân vốn đầu tư công và thực hiện gói chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội…, nhằm khơi thông nguồn lực, khơi dậy mọi tiềm năng, tạo động lực để vượt qua khó khăn, thách thức, nhanh chóng phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2020 và yêu cầu Chính phủ tăng cường chỉ đạo, có giải pháp siết chặt hơn nữa kỷ luật, kỷ cương tài chính, khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém, đẩy mạnh thực hành tiết kiệm trong chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm các sai phạm trong lập, chấp hành, kế toán và quyết toán ngân sách nhà nước, trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước và tài sản công.  

>>Tuyến đường mang tên Bác qua 5 khóa Quốc hội chưa thông tuyến

Thứ hai, về công tác lập pháp.

Quốc hội đã thông qua 5 luật, 3 nghị quyết, góp phần kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, bảo đảm thực thi các cam kết quốc tế nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ, phát triển thị trường bảo hiểm, xây dựng nền điện ảnh Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tạo động lực mới trong công tác thi đua khen thưởng, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục cải tạo phạm nhân, phát triển tỉnh Khánh Hòa nhanh và bền vững, là hình mẫu của sự gắn kết giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Quốc hội cũng đã cho ý kiến về 6 dự án luật, gồm Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi); Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi); Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Luật Thanh tra (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tần số vô tuyến điện; Luật Dầu khí (sửa đổi); tập trung vào nguyên tắc, mục tiêu, những quan điểm lớn, chính sách quan trọng; phân tích thấu đáo các tác động của chính sách và các nội dung cụ thể của các điều, khoản trong từng dự án luật.

Đề nghị cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp với cơ quan soạn thảo, trình dự án và các cơ quan, tổ chức có liên quan nghiên cứu kỹ lưỡng ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội để tiếp thu, chỉnh lý dự thảo và xây dựng dự thảo báo cáo giải trình, bảo đảm chất lượng cao nhất của dự án luật để trình Quốc hội tại kỳ họp sau.

Thứ ba, về hoạt động giám sát tối cao.

Quốc hội đã giám sát tối cao“việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” và ban hành Nghị quyết “về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030”.

Trong đó cho phép điều chỉnh một số quy định hiện hành chưa phù hợp, tháo gỡ các tồn tại, bất cập trước mắt để đẩy nhanh tiến độ và chất lượng công tác lập quy hoạch; đồng thời, giao Chính phủ đánh giá toàn diện việc thực hiện Luật Quy hoạch để sớm đề xuất, sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch và các luật liên quan đến quy hoạch vào thời gian phù hợp.

Qua 2 ngày rưỡi tiến hành chất vấn đối với 3 Bộ trưởng và  Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh với sự tham gia trả lời của các Phó Thủ tướng Chính phủ và các vị Trưởng ngành về các lĩnh vực: nông nghiệp và phát triển nông thôn; tài chính; ngân hàng; giao thông vận tải; đã cho thấy các vấn đề được Quốc hội lựa chọn làm nội dung chất vấn là “trúng và đúng”, vừa có tính thời sự, cấp bách trước mắt, vừa mang tính chiến lược lâu dài.

Quốc hội đã thảo luận, thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023, Nghị quyết thành lập Đoàn giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” và “Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”.

Đây là các chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội trong năm 2023. Quốc hội cũng đã giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội trong thời gian tới.

Thứ tư, về công tác nhân sự, xem xét và quyết định các vấn đề quan trọng quốc gia.

Lần đầu tiên tại một kỳ họp Quốc hội, có 5 dự án quan trọng quốc gia được xem xét quyết định chủ trương đầu tư, nâng tổng số dự án mà Quốc hội khóa XV xem xét, quyết định chủ trương đầu tư trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ lên 6 dự án với tổng mức đầu tư 392.644 tỷ đồng.

Đây đều là những dự án giao thông trọng điểm, có ý nghĩa cấp bách, lan tỏa, bảo đảm quốc phòng, an ninh, tăng cường liên kết vùng, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, các vùng và từng địa phương.

Quốc hội đã thông qua các nghị quyết về Chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; các Dự án xây dựng đường bộ cao tốc: Biên Hòa -Vũng Tàu (giai đoạn 1), Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1), Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1).

Quốc hội đã thống nhất áp dụng hình thức đầu tư theo phương thức PPP đối với dự án Vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội và hình thức đầu tư công cho 4 dự án còn lại, sử dụng tổng hợp cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, cả nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và vốn đầu tư công trong Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Tại Kỳ họp này, trên cơ sở đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội đã đồng ý bổ sung nội dung bất thường về công tác nhân sự vào chương trình kỳ họp và đã thực hiện các thủ tục theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, ban hành Nghị quyết bãi nhiệm tư cách đại biểu Quốc hội; phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc cách chức Bộ trưởng Bộ Y tế đối với ông Nguyễn Thanh Long vì đã có những sai phạm nghiêm trọng trong vụ án Công ty Việt Á.

Thứ năm, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV với nhiều nội dung quan trọng, trong đó, đã quyết nghị: Kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.

Điều chỉnh một số nội dung và giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương đầu tư xây dựng dự án đường Hồ Chí Minh.

Chủ trương chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước đối với một số dự án giao thông trọng điểm trước khi Luật Quản lý nợ công năm 2017 có hiệu lực.