Cựu Tổng thống Brazil Lula da Silva hết hy vọng tái tranh cử

Cựu Tổng thống Brazil Lula da Silva

Về nơi thi hành án 12 năm tù

Sau khi tự giao nộp mình cho cảnh sát, ông được đưa tới thành phố Curitiba phía Nam, nơi ông sẽ bắt đầu thi hành án 12 năm tù vì tội tham nhũng.

Mặc dù ông Lula sẽ kháng cáo và có khả năng không phải hoàn thành toàn bộ thời gian của bản án, nhưng việc bỏ tù ông giờ đây đã chấm dứt hy vọng tái tham gia tranh cử Tổng thống Brazil trong cuộc bầu cử tháng 10 sắp tới.

Hàng ngàn người ủng hộ, nhiều người từ các nghiệp đoàn và các phong trào xã hội cánh tả, đã hình thành một biển người trong hai ngày qua xung quanh tòa nhà công đoàn ở São Bernardo do Campo để ngăn ông tự giao nộp mình. Cựu Tổng thống Lula ban đầu bác bỏ lệnh của tòa án rằng ông phải nộp mình cho cảnh sát trước 5 giờ chiều ngày 6/4 (theo giờ địa phương), và sau đó bị mắc kẹt trong tòa nhà công đoàn. Khi ông cố gắng rời khỏi nơi ẩn náu, những người ủng hộ đã bao vây phương tiện của ông, hét lên những khẩu hiệu như ”không đầu hàng” và “không quay lại”, buộc chiếc xe của ông phải quay trở vào.

"Ông ấy đã biến thời điểm bị tù đày của mình thành một cuộc biểu dương lực lượng chính trị và sự ủng hộ đối với ông ấy, chứ không phải sự sỉ nhục", ông Maurício Santoro, một nhà khoa học chính trị và Giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Bang Rio de Janeiro, cho biết.

Bất chấp điều này, những người ủng hộ Lula nói rằng việc bắt giữ ông là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực tạo nên một Brazil công bằng và bao trùm hơn mà vị cựu Tổng thống này là người đi tiên phong cùng với chính quyền lao động của ông.

Một trong những vấn đề gây tranh cãi là trường hợp của Lula bị phán quyết nhanh hơn tất cả các trường hợp khác trong vụ bê bối tham nhũng Operational Car Wash (Hoạt động rửa tiền), cũng như thực tế rằng các chính trị gia khác từ các đảng đối lập, những người bị cáo buộc những tội nghiêm trọng hơn, vẫn đang được tự do.

Ông Michel Temer, người đã tiếp quản vị trí Tổng thống Brazil từ người kế nhiệm của Lula là ông Dilma Rousseff đã sống sót qua hai vụ xét xử vì cáo buộc tham nhũng vào năm ngoái nhờ được các đồng minh trong Quốc hội bảo vệ.

Các công tố viên cho biết, ông đã nhận được một căn hộ ở bãi biển trị giá 2,2 triệu USD trong vụ tham nhũng Car Wash khổng lồ để giúp công ty xây dựng OAS thắng hợp đồng với công ty dầu khí quốc gia Petrobras.

Nhóm luật sư của ông đã đưa vụ việc lên Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Họ nói việc truy tố tràn ngập những phương pháp phi đạo đức và thiếu chứng cứ vật chất.

Vụ bê bối Operational Car Wash

Operation Car Wash bắt đầu vào tháng 3 năm 2014 như là một cuộc điều tra về những cáo buộc rằng các giám đốc của công ty dầu khí quốc gia Petrobras đã nhận hối lộ từ các công ty xây dựng để họ thắng các hợp đồng bị đội giá.

Đảng Lao động bị lôi kéo vào vụ tai tiếng tham nhũng giữa những cáo buộc rằng họ đã dùng một phần quỹ này để hối lộ các chính trị gia và giúp đỡ các chiến dịch chính trị. Trong số những người bị buộc tội trong vụ bê bối này có hàng chục chính trị gia, kể cả ông Lula.

3 năm sau khi cuộc điều tra bắt đầu, ông Lula bị kết án tội đầu tiên trong 5 tội danh: ông đã nhận một căn hộ ở bãi biển trị giá 2,2 triệu USD từ công ty xây dựng OAS để giúp họ thắng hợp đồng với công ty Petrobras.

Ông Lula đã bị kết án 12 năm tù giam khi các thẩm phán phán quyết rằng ông không được tự do trong quá trình kháng cáo.

Tuy nhiên, Lula đã phủ nhận mọi cáo buộc và cho biết cuộc điều tra và xét xử đã có động cơ chính trị để ngăn ông lại chạy đua giành ghế Tổng thống trong cuộc bầu cử tiếp theo.

Ông Daniel Aarão Reis, giáo sư về lịch sử đương đại của Đại học Liên bang Fluminense, nói rằng mặc dù việc buộc tội Lula đã được thực hiện theo đúng thủ tục, nhưng điều này sẽ làm rung chuyển niềm tin của người dân Brazil về sự dân chủ, đặc biệt là nếu các đối thủ chính trị bị buộc tội có thể thoát khỏi án phạt.

“Điều này làm tôi lo ngại, bởi vì dù cho những người gây ra tình trạng này có chủ ý hay không, đây là một đòn giáng mạnh vào nền dân chủ Brazil”, ông Daniel Aarão Reis nói.