Gửi bình luận
Đến hết năm 2019, Đạm Ninh Bình có vốn chủ sở hữu âm 3.392 tỷ đồng, tổng nợ phải trả là 13.184 tỷ đồng, lỗ lũy kế là 5.706 tỷ đồng.
Chính phủ vừa có báo cáo gửi Đại biểu Quốc hội về tình hình và kết quả xử lý tồn tại, yếu kém của các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương. Trong đó, doanh nghiệp có mức lỗ lớn là Công ty TNHH một thành viên Đạm Ninh Bình, đơn vị vận hành nhà máy đạm Ninh Bình.
Tổng nợ phải trả của Đạm Ninh Bình là 13.184 tỷ đồng, lỗ lũy kế là 5.706 tỷ đồng.
Công ty TNHH một thành viên Đạm Ninh Bình có vốn điều lệ là 2.500 tỷ đồng. Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) mới góp thực tế vào công ty 2.314 tỷ đồng, 186 tỷ đồng còn lại dự kiến để thanh toán cho các nhà thầu.
Theo báo cáo, hoạt động sản xuất, kinh doanh của Đạm Ninh Bình gặp nhiều khó khăn do chi phí tài chính lớn, chiếm trên 30% giá thành sản phẩm, không cân đối được nguồn tiền để trả các khoản nợ đến hạn, chưa giải quyết được các tranh chấp hợp đồng EPC, chưa quyết toán được dự án. Về tài chính, tín dụng, mặc dù các Ngân hàng đã hỗ trợ, chia sẻ khó khăn đối với dự án nhưng chưa giúp được công ty vượt qua khó khăn, vẫn thiếu vốn lưu động để sản xuất kinh doanh.
Trước đó, kết quả Kiểm toán Nhà nước (KTNN) trong công bố theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng đối với Đạm Ninh Bình cho thấy, Dự án Nhà máy đạm Ninh Bình được Vinachem phê duyệt khi hội đồng thành viên tập đoàn chưa thẩm định phương án tài chính, phương án trả nợ và chưa có báo cáo thẩm định công nghệ của Bộ Khoa học và công nghệ.
Bên cạnh đó, trước khi Vinachem quyết định đầu tư dự án, nhiều bộ, ngành đã có văn bản cảnh báo hiệu quả đầu tư dự án không cao, hồ sơ dự án chưa đề xuất cơ chế xử lý rủi ro trong và sau khi đầu tư nhà máy. Nhưng Vinachem làm ngơ và tiếp tục phê duyệt đầu tư, dẫn đến Nhà máy đạm Ninh Bình vận hành, sản xuất kinh doanh thua lỗ, mất vốn nhà nước.
Ngay trong khâu lập dự án, Vinachem đã không tuân thủ chỉ đạo của Bộ Công nghiệp cũ. Hai nội dung quan trọng của Nhà máy đạm Ninh Bình là công nghệ khí hóa than của Texco, tiêu chuẩn sản phẩm đạm urê của Việt Nam, nhưng khi lập, phê duyệt dự án Vinachem lại chọn công nghệ khí hóa than của Shell và tiêu chuẩn đạm urê của Trung Quốc để đầu tư.
Tổng vốn đầu tư Nhà máy đạm Ninh Bình được tính toán không đúng quy định, làm đội vốn đầu tư. Đến nay, không có cơ sở, căn cứ để tính toán nhiều hạng mục, khối lượng công việc tại dự án có giá trị khoảng 1.150 tỷ đồng trong tổng vốn đầu tư dự án được Vinachem duyệt. Vẫn theo Kiểm toán Nhà nước, việc chọn nhà thầu Trung Quốc là Tổng công ty thiết kế thầu khoán hoàn cầu Trung Quốc còn nhiều tồn tại, ảnh hưởng đến tính hiệu lực, hiệu quả của gói thầu EPC dự án và của dự án nói chung.
Quá trình đánh giá năng lực nhà thầu EPC còn hạn chế, thiếu thông tin để khẳng định năng lực nhà thầu. Do đó thông tin năng lực của nhà thầu khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ là thiếu căn cứ, thông tin, tài liệu để chứng minh. Đàm phán để nhà thầu đưa vào hợp đồng nhiều nội dung gây bất lợi cho chủ đầu tư, nhiều nội dung không rõ ràng, tiềm ẩn nguy cơ gây bất đồng ý kiến khi giải quyết các tồn tại của gói thầu EPC.
Cụ thể, trong quá trình triển khai, Vinachem không tuân thủ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc dừng đàm phán hợp đồng EPC để đấu thầu. Sau khi có chỉ đạo, chủ đầu tư vẫn tổ chức đoàn sang Bắc Kinh 3 ngày để thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và 24 ngày sang Trung Quốc để tiếp tục đàm phán hợp đồng EPC trong khi chưa xin chủ trương của Thủ tướng.
Đưa ra quan điểm về Đạm Ninh Bình, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan từng thẳng thắn nên để Đạm Ninh Bình phá sản, bởi vì sản phẩm của nhà máy này không có tính cạnh tranh cao, trong bối cảnh hội nhập hiện nay lại càng không thể cạnh tranh được. “Cứ DNNN thua lỗ lại giải cứu chỉ vì họ làm ăn yếu kém, không có tính toán thì không ổn”, bà Lan nói.
Quả thực, nhìn lại thảm cảnh của Đạm Ninh Bình, có thể thấy nhiều rủi ro có thể báo trước từ khi Vinachem quyết định đầu tư dự án. Nhiều bộ, ngành đã có văn bản cảnh báo hiệu quả đầu tư dự án không cao, hồ sơ dự án chưa đề xuất cơ chế xử lý rủi ro trong và sau khi đầu tư nhà máy. Nhưng Vinachem làm ngơ và tiếp tục phê duyệt đầu tư, dẫn đến Nhà máy đạm Ninh Bình vận hành, sản xuất kinh doanh thua lỗ, mất vốn nhà nước.
Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Bùi Trinh cũng từng nhiều chia sẻ không nên giải cứu nhà máy Đạm Ninh Bình. Nhà nước nên giải cứu những doanh nghiệp tư nhân lớn, làm ăn đàng hoàng đang gặp khó khăn còn hơn giải cứu cho những DNNN làm ăn thiếu tính toán, gây lỗ lớn như thế này.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh đánh giá, không nên tạo tiền lệ phải trả nợ cho các doanh nghiệp, dự án làm ăn thua lỗ. “Những người đã gây ra thất thoát cho dự án này phải có phương án trả nợ”, ông Doanh khuyến nghị.
Có thể bạn quan tâm
11:00, 10/03/2020
12:20, 09/03/2020
13:44, 08/03/2020
