Có một lần, tôi bay với một khách hàng người Thuỵ Điển, thủ tục xong thì nghe thông báo máy bay delay 4 tiếng. Và cách ứng xử với thời gian đã cho tôi nhiều trải nghiệm.
Tony và đám khách người Việt cứ lo lắng bồn chồn, chạy tới hỏi, rồi thở dài, rồi có người bắt đầu to tiếng, có người tiếc thời gian, tiếc tiền, nói tẩy chay hãng. Tony cũng không ngoại lệ, 4h đồng hồ ngồi chờ đó, lòng cứ khó chịu, chê ông giám đốc, mắng nhân viên mặt đất và nhắn tin với mọi người, đăng lên FB đại loại "khổ quá, lại delay, lần sau không đi hãng này nữa".
Quay nhìn thì thấy ông Thuỵ Điển vẫn bình thản, đọc sách, thậm chí chả thèm nhìn đồng hồ. Khi lên máy bay, ông nói với Tony là "nhờ máy bay delay mà tao đọc hết cuốn sách này, thật thú vị". Tony vẫn tiêu cực và một trận tuôn ra về chuyện delay airlines, trễ công việc, thiệt hại ai tính. Ổng nói sao mày mất 4h buồn bực tức giận chi vậy, mày có thay đổi được đâu, chuyện máy bay đã trễ thì mình tự xoay sở kiểu trễ, gọi lại hẹn cái lịch làm việc mới với đối tác rồi tự tìm niềm vui trong lúc chờ đợi. Nếu đối tác không thông cảm thì đối tác đó cũng không xứng đáng để làm cùng, tương lai sẽ tìm đối tác khác tốt hơn, biết thông cảm hơn.
Cùng 4h delay đó, tao thì thấy rất bình thường, mày và một số người lại tức giận. Trong cuộc đời tao và cuộc đời mày, sẽ có hàng ngàn khoảnh khắc "delay" như vậy, phản ứng của mình sẽ thể hiện CHẤT LƯỢNG cuộc sống.
Mày nói tẩy chay hãng này là nóng giận tức thời mà nói thế thôi, chứ vài tháng nữa, nó bán giá rẻ hơn hãng khác chỉ 100 nghìn thôi thì mày cũng book vé đi à.
Rồi trên máy bay, nhìn tiếp viên phục vụ không niềm nở, lại bực. Thức uống gì mà không có nhiều, cà phê mùi hương liệu nồng quá, vào toilet thì người trước quên xả nước rất hôi. Một cảm giác khó chịu bức bối mãi đến khi xuống máy bay, đi taxi về công ty, lại kẹt xe. Trên phố, mỗi người 1 chiếc xe máy đâm chéo qua, đâm chéo lại, leo lên lề, còi xe bóp inh ỏi... nhưng tất cả đều dồn cục vô một góc vì quá nhiều xe trên đường dù ai cũng muốn giành phần đi nhanh hơn. Mình ngán ngẩm, buộc miệng chê mấy câu về đường sá, nói tại không chịu mở rộng, tại quy hoạch bất cập, tại mấy ông làm đường và dân chạy ẩu, người nhập cư gì mà nhiều, nói cuộc sống quá tệ...
Ông Thuỵ Điển nói "tụi mày sao suy nghĩ tiêu cực quá", mày có bức bối khi nhìn sự việc thì cũng có thay đổi được đâu. Chính mày, cha ông mày, ba mẹ mày cũng đã nhập cư đến đây, đường sá thì có mở rộng mãi được đâu. Chính mày đã mua hai chiếc xe máy và một chiếc ô tô, cái nhà cũ đã chia tách thành 3 căn, mặt tiền nào cũng biến thành hàng quán cửa hàng... thì chính mình đã xây dựng nơi mình sống như thế.
Đất hoang, tao thấy rất nhiều cây cỏ trên đó, tự dưng đi lấp rồi phân lô bán, ai mua được lô đất thì cười hỉ hả, xong nói người khác về việc mất rừng và bảo vệ môi trường. Ham đất đai nhà cửa, ham xe cộ vật chất... thì phải chấp nhận cảnh giành giật nhau từng m2 đường giao thông, giành nhau chỗ học, chỗ ăn, chỗ ngủ như thế. Mọi thứ do mình cả thôi.
Mình đi 1 tour ở EU với khách Âu, chỉ có mình & 1 gia đình người Việt kia, mình thấy khác hẳn. Máy bay delay, họ lấy sách ra đọc. Tài xế đi sai đường, họ nói wow, nhờ đi sai mà tao thấy được nhiều cái hay & lạ trên đường, tao rất thích. Đồ ăn không hợp khẩu vị, họ nói để tao thử thách challenge với món ăn này xem sao, cả nhà cùng nhau thử thách ai ăn hết được 10 điểm, cười vui rộn ràng. Đi cơ quan công quyền, thấy cô nhân viên hành chính nhăn nhó, quay quả bảo nhau "chắc hôm nay cô ấy đèn đỏ, đau bụng nên thông cảm, hỏi thăm giúp cô ấy vui vẻ lên đi". Họ luôn miệng xin lỗi, cám ơn, chúc 1 ngày vui vẻ. Họ giải thích mọi thứ theo hướng tích cực, nên tự động có chất lượng cuộc sống rất tốt.
Cùng 1 cơn mưa, người tiêu cực sẽ bực mình vì phải đi áo mưa, người lạc quan thì nghĩ đến cây cối sẽ được xanh tươi, không khí sẽ được trong lành. Một khi chúng ta không thể thay đổi được hiện tượng xảy ra với mình, tốt nhất là nhìn nó bằng ánh mắt tích cực. Cứ sau 1 sự cố, con người lại tìm ra nguyên nhân và khắc phục nó. Sau lũ lụt, đó là phù sa sẽ màu mỡ hơn cho cánh đồng, sâu bọ sẽ bị quét sạch ra biển, những dư lượng hóa chất trong đất đai sẽ bị rửa sạch. Lỗi lầm của người khác (do mình nghĩ vậy thôi chứ chưa chắc đó là lỗi lầm), thay vì giữ trong lòng, tức giận, thôi bỏ qua, mình sẽ thấy thoải mái hơn rất nhiều, vì mình trước mắt đã.
Trong từ Hán Việt, nguy cơ bao gồm nguy và cơ , đối với người có tư duy tích cực, nguy (problem) họ sẽ biến thành cơ (opportunity). Người tích cực và lạc quan sẽ có gương mặt sáng bừng, nụ cười thường trực trên môi, sống & cháy hết mình, học tập , làm việc hết mình, nên có thành tựu rực rỡ. Còn người tiêu cực, có thể họ có tiền, nhưng họ không bao giờ có 1 cuộc sống chất lượng và có thành tựu lớn, vì cảm xúc tiêu cực đã chiếm hết quỹ thời gian trong đời họ.
Với một cốc nước trên tay, có người nhìn thấy "nước chỉ còn 1 nửa", uống với cảm giác chán chường. Có người sẽ thấy "ối, còn tới cả nửa ly nước" uống với tâm trạng vui vẻ. Cũng nhiêu nước đó vào cơ thể, nhưng 2 tâm trạng khác nhau.
Bạn nhìn thấy nửa nào trong ly nước?