KINH DOANH TỬ TẾ: Phá vỡ những giới hạn

TRẦN XUÂN HẢI - CEO Missionizer• 23/03/2021 11:00

Khi thế giới đang đối mặt với đại dịch COVID-19, mọi tổ chức, gia đình và cá nhân đều gặp vô vàn khó khăn, thách thức.

LTS: Trong bối cảnh toàn cầu hóa và thế giới đang chuyển động hướng tới đa cực, sự tử tế cần phải là ưu tiên hàng đầu trong kinh doanh. Một doanh nhân kinh doanh tử tế sẽ tạo ra cuộc sống tốt đẹp cho bản thân và xã hội. Đây cũng chính là “sức mạnh mềm quốc gia”, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp trong thời đại mới.

Nhưng đây lại là cơ hội cho những lãnh đạo nữ vươn lên tỏa sáng, đem lại những thay đổi tích cực trong doanh nghiệp của mình.

Người phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ ở Việt Nam thường được nhận định ở vị thế bất lợi hơn đàn ông rất nhiều trong công việc. Họ đối diện nhiều khó khăn hơn đàn ông trong việc phát triển sự nghiệp. Người đàn ông luôn được chú ý nhiều hơn, tạo thuận lợi nhiều hơn, từ trong thiên nhiên, sinh học đến trong định kiến xã hội.

Những lợi thế "độc quyền"

Người đàn ông không bị mệt mỏi bởi cơ chế sinh học mỗi tháng. Họ cũng không bị áp lực định kiến xã hội phải lo việc nhà, nấu ăn, nuôi con. Họ cũng có thể đi giao lưu khuya mà không bị đánh giá về đạo đức. Hoặc với vóc dáng và giọng nói của mình, người đàn ông sẽ dễ được chú ý, lắng nghe trong các cuộc trao đổi. Dường như người phụ nữ bị thiệt thòi mọi mặt.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp mặt các nữ doanh nhân tiêu biểu.

Không hẳn vậy, người phụ nữ thường có một thế mạnh mà rất ít người chú ý: phụ nữ có thể chủ động kiến tạo Hạnh phúc trong công việc và cuộc sống dễ dàng hơn đàn ông. Phụ nữ có kỹ năng, thế mạnh hơn rất nhiều so với đàn ông thông qua các cuộc trò chuyện nhỏ, các tương tác khéo léo và thông minh.

Phụ nữ có độ nhạy cảm cao về cảm xúc sẽ nhận ra tình huống, triệu chứng, vấn đề sớm hơn. Phụ thường có kỹ năng giao tiếp tốt hơn sẽ biết khơi mở để hiểu sâu hơn và thuyết phục đi vào trái tim hơn. Phụ nữ có thể hiểu cả phụ nữ và đàn ông tốt hơn.

Đó là những thế mạnh của phụ nữ hiếm người đàn ông có được.

Phụ nữ được đánh giá là lãnh đạo hiệu quả hơn nam, trong đại dịch khoảng cách thậm chí còn lớn hơn.

Đàn ông thường quá tập trung vào mục tiêu mà thường là những mục tiêu lý trí, nên thiếu độ nhạy cảm cần thiết để nhận ra vấn đề sớm, đặc biệt là những vấn đề về tinh thần, cảm xúc. Thậm chí khi nhận ra có gì đó “sai sai” họ vẫn khó phỏng vấn đối tượng để hiểu được tại sao. Chính vì thế các giải pháp của họ có thể chậm, lệch hướng và không giải quyết rốt ráo được những vấn đề then chốt.

Mức độ gắn kết của nhân viên có lãnh đạo nam hơi thấp hơn so với trung bình, điểm gắn kết với các lãnh đạo nữ trong doanh nghiệp cao hơn đáng kể.

Vậy vấn đề gì là then chốt nhất? - Hạnh phúc.

Bản chất của mọi hành động chúng ta thực hiện đều hướng đến những giá trị hạnh phúc qua ba mặt. Thứ nhất, hạnh phúc được mặc định bằng sinh học qua gen di truyền của thiên nhiên, ví dụ như ăn uống ngon miệng, có gia đình, sinh con duy trì nòi giống, sống trong một tập thể, cộng đồng mạnh...

Thứ hai, hạnh phúc định hình qua những ước định xã hội, ví dụ thành công bằng cách có đủ ăn, có tiền trữ lại, có nhà cửa, có xe đi lại, được giao quyền lực, được tôn trọng bằng chức vụ, danh xưng...

Và thứ ba, bằng hạnh phúc tinh thần do chính mỗi cá nhân tìm và định rõ ra được, như ý nghĩa cuộc sống, ý nghĩa công việc, xây dựng những mối quan hệ gắn kết bền vững có ý nghĩa với những người xung quanh mình...

Sáng tạo và phát triển đích thực

Chúng ta dễ cảm thấy không vui, căng thẳng, mệt mỏi, hơn là cảm thấy hạnh phúc vì nhiều lẽ. Thứ nhất, não chúng ta rất dễ quên, khó truy xuất thông tin, dễ mắc lỗi phân tích sai, ra quyết định sai. Thứ hai, não chúng ta tập trung nhiều vào những lý do làm chúng ta hoảng sợ, giận dữ, khó chịu. Thứ ba, não của chúng ta lưu trữ kiến thức lộn xộn, không theo sắp đặt một cách có ý nghĩa (logic), và chúng ta dễ dàng mất tập trung, hỗn loạn trong tư duy.

Thứ tư, trường học dạy chúng ta thụ động. Thứ năm, trường học không dạy chúng ta trực tiếp những kỹ năng đem lại hạnh phúc đích thực, kỹ năng làm việc mà qua gián tiếp các bài học về văn học, lịch sử, toán, lý mà phần lớn chúng ta không sử dụng hết khi vào đời, trong khi đó, những kiến thức, kỹ năng ứng dụng trực tiếp cuộc sống lại thiếu trầm trọng như kỹ năng sáng tạo, kỹ năng giao tiếp - trình bày - thuyết phục,... Thứ sáu, trường học dạy chúng ta sợ sai. Mỗi lần sai là mỗi lần trừ điểm.

Thứ bảy, cá nhân chúng ta không biết sắp xếp kiến thức, quy trình, kỹ năng của mình thành bộ, thành hệ thống để nâng cấp, điều chỉnh, phát triển, truyền đạt, hướng dẫn. Chính vì vậy chúng ta bận càng thêm bận, mắc lỗi đi mắc lỗi lại và càng sợ học điều mới khi nghĩ rằng điều cũ còn chưa vững. Thứ tám, cá nhân chúng ta không biết kết nối đội nhóm để cùng phát triển. Thứ chín, cá nhân chúng ta không biết cách luyện thành bộ thói quen hiệu quả, tích cực để vừa vui ngay vừa có ích lâu dài.

Còn nhiều điểm nữa, nhưng trong khuôn khổ bài viết này, tác giả chỉ dừng lại ở 9 điểm then chốt khởi đầu, 3 từ thiên nhiên, 3 từ nhà trường, 3 từ cá nhân. Những điều trên được nêu lên không phải để phê phán con người hay hệ thống nhà trường mà để chúng ta nhìn thẳng vào hiện trạng để thay đổi nó.

Trước mắt, những lãnh đạo nữ cần là nguồn động lực cho sự thay đổi tận gốc mới. Điều chúng ta cần là thay đổi chính mình theo các hướng sau mỗi ngày: Cách học tập, nạp kiến thức mới; Cách tổng hợp, sắp xếp hệ thống tri thức; Cách phân tích, giải quyết bài toán; Cách thiết kế ra những phương thức làm việc, công cụ làm việc mới; Đo lường trên kết quả làm việc, phân biệt được điều đối tượng cần và điều mình làm ra; Xây dựng đội nhóm, tổ chức học tập; Phát triển bộ thói quen chung của đội nhóm, tổ chức; Hệ tư duy mới coi công việc là nơi phát triển bản thân, chiến thắng vượt qua chính mình mỗi ngày.

Tiếp đến là Lòng biết ơn, trân trọng lẫn nhau, ghi nhận thành quả, động viên khi thất bại và giúp rút bài học, trân trọng những gì mình có được mỗi ngày;…

Rõ ràng, để thay đổi được hiện trạng (9 điểm nêu ở phần trên) là không hề dễ dàng trong cuộc sống cá nhân, gia đình hay tổ chức. Nhưng chính nhờ vào sự nhạy cảm, tinh tế, khéo léo trong giao tiếp, tương tác, các lãnh đạo nữ sẽ có lợi thế hơn rất nhiều so với nam trong việc triển khai được những hướng đi mới, đặc biệt trong việc phát triển cuộc đời, cá nhân hay gia đình, doanh nghiệp của mình định hướng Hạnh phúc thông qua việc sáng tạo và phát triển đích thực.

Ngày nay, cả thế giới đang đối mặt với đại dịch, và mọi tổ chức, gia đình và cá nhân đều gặp vô vàn khó khăn, thách thức. Nhưng đây lại là cơ hội cho những lãnh đạo nữ vươn lên tỏa sáng, trở thành người đem lại những thay đổi tích cực trong doanh nghiệp của mình, gắn kết mọi đội nhóm, mọi con người, đem lại những kết quả cụ thể, đo lường được và ngày một tốt hơn.