Kỳ 6: Chính quyền số, kinh tế số – Động lực hội nhập và đổi mới

Những năm gần đây, Thanh Hóa đã có những bước tiến mạnh mẽ trong công cuộc chuyển đổi số, hướng tới xây dựng chính quyền điện tử, phát triển kinh tế số và xã hội số toàn diện. Với quan điểm “lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm”, tỉnh xác định chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là động lực đột phá để hội nhập và đổi mới mô hình tăng trưởng.

Chính quyền số – bước tiến trong quản trị hiện đại

Thanh Hóa đã có nhiều bước tiến trong cải cách hành chính gắn với ứng dụng công nghệ số. Hệ thống dịch vụ công trực tuyến được triển khai đồng bộ, với hơn 1.200 thủ tục hành chính được cung cấp mức độ 3, 4, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Theo báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thanh Hóa, đến nay, 100% cơ quan hành chính 2 cấp tỉnh - xã đã sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành điện tử; 98% văn bản được trao đổi hoàn toàn dưới dạng điện tử; dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đạt hơn 85%, giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Từ ngày 24/6/2025, Thanh Hóa trở thành tỉnh đầu tiên trong cả nước miễn toàn bộ phí, lệ phí khi người dân thực hiện thủ tục hành chính qua dịch vụ công trực tuyến. Chính sách này thể hiện tinh thần “vì nhân dân phục vụ”, đồng thời khuyến khích người dân, doanh nghiệp mạnh dạn sử dụng dịch vụ công số, góp phần xây dựng chính quyền điện tử hiện đại, minh bạch.

Cổng Dịch vụ công tỉnh được tích hợp với Cổng dịch vụ công quốc gia, đồng thời triển khai ứng dụng Thanh Hóa ID – kênh kết nối trực tiếp giữa chính quyền với người dân và doanh nghiệp, giúp gửi phản ánh, góp ý và theo dõi tiến độ xử lý hồ sơ hành chính ngay trên điện thoại thông minh.

Đại diện lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thanh Hóa cho biết, chính quyền số giúp minh bạch hóa hoạt động quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, đồng thời tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế số.

Thanh Hóa xác định kinh tế số là một trong những trụ cột tăng trưởng quan trọng trong giai đoạn tới. Đến nay, nhiều doanh nghiệp trong tỉnh đã mạnh dạn ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất. Các lĩnh vực như tài chính – ngân hàng, giáo dục, y tế, du lịch đã có sự chuyển biến rõ nét với tỷ lệ thanh toán không tiền mặt, học trực tuyến, khám chữa bệnh từ xa ngày càng tăng.

Theo ông Nguyễn Hữu Thế, Giám đốc Công ty CP Truyền thông số ADVTV cho biết, chuyển đổi số đã giúp doanh nghiệp quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí và mở rộng thị trường. Đây là xu hướng tất yếu nếu muốn cạnh tranh trong hội nhập quốc tế.

Song song với chính quyền số, kinh tế số Thanh Hóa đang phát triển nhanh, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại điện tử, tài chính – ngân hàng, logistics, nông nghiệp thông minh và du lịch trực tuyến. Toàn tỉnh hiện có hơn 15.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó trên 60% đã ứng dụng công nghệ số ở các mức độ khác nhau trong sản xuất, quản lý và kinh doanh.

Hoạt động thương mại điện tử bùng nổ, với hơn 30.000 hộ kinh doanh cá thể tham gia các sàn như Postmart, Voso, Shopee, Tiki, góp phần quảng bá và tiêu thụ nông sản đặc trưng của tỉnh như cam Vân Du, mắm tôm Ba Làng, nem chua Thanh Hóa, nước mắm Lê Gia... Các doanh nghiệp khởi nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp trẻ, đang tận dụng nền tảng số để mở rộng thị trường, thu hút đầu tư và kết nối quốc tế.

Năm 2024, doanh thu toàn ngành thông tin – truyền thông ước đạt 5.377 tỷ đồng, vượt hơn 101% kế hoạch; tỷ trọng kinh tế số đạt 10,74% GRDP, hướng tới mục tiêu 20% GRDP vào năm 2025.

Hội nhập, đổi mới từ nền tảng số

Một điểm sáng khác là việc Thanh Hóa hình thành hơn 4.400 tổ công nghệ số cộng đồng tại các khu phố, thôn, bản – góp phần lan tỏa tri thức và kỹ năng số đến từng người dân. Nhiều mô hình sáng tạo được triển khai hiệu quả như “Ngày không viết”, “Ngày không hẹn”, mô hình “3 không” (không khai báo nhiều lần – không dùng tiền mặt – không tiếp xúc trực tiếp với cơ quan hành chính).

Đặc biệt, mô hình “3 không” được thí điểm tại xã Tây Hồ (huyện Thọ Xuân cũ) đã đạt kết quả ấn tượng: chỉ trong vài tuần, xã đã cấp 1.189/1.424 chữ ký số cá nhân (đạt 83,5%) cho người dân có điện thoại thông minh, giúp người dân dễ dàng ký hồ sơ điện tử, thực hiện dịch vụ công tại nhà. Nhờ đó, số lượng hồ sơ trực tuyến của Thanh Hóa đứng thứ 4 cả nước trong ngày 1/7/2025 – thời điểm triển khai dịch vụ hành chính số diện rộng.

Chính quyền số, kinh tế số không chỉ góp phần hiện đại hóa quản lý, mà còn là động lực thúc đẩy hội nhập và đổi mới sáng tạo. Thanh Hóa đang xây dựng Trung tâm điều hành thông minh (IOC) tại nhiều địa phương, từng bước hình thành đô thị thông minh. Đồng thời, tỉnh khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ, thương mại điện tử, logistics số.

Tại Hội nghị "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số", Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh đã nhấn mạnh, đây là những vấn đề cốt lõi, nội dung mới, thiết thực, quan trọng, để các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh khẩn trương cụ thể hóa Nghị quyết số 57- NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, quyết tâm đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thực sự trở thành động lực quan trọng, đột phá thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển nhanh và bền vững.

Theo định hướng, đến năm 2030, Thanh Hóa sẽ hoàn thiện nền tảng dữ liệu số toàn diện, kết nối đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở. Chính quyền số vận hành hiệu quả sẽ là “bệ phóng” để doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa lợi thế công nghệ trong hội nhập quốc tế.

Có thể thấy, chuyển đổi số đã và đang tạo ra sức bật mới cho Thanh Hóa – một tỉnh năng động, giàu tiềm năng, đang hướng đến mục tiêu trở thành “cực tăng trưởng” của khu vực Bắc Trung Bộ. Chính quyền số giúp bộ máy hành chính tinh gọn, minh bạch, hiệu quả hơn; kinh tế số mở ra cơ hội phát triển cho doanh nghiệp, người dân và cộng đồng khởi nghiệp.

Với tầm nhìn chiến lược, sự quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của người dân, Thanh Hóa đang khẳng định vị thế là địa phương tiên phong trong chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho hội nhập, đổi mới và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.