Đề xuất nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ kéo dài 9 ngày liên tục của Bộ LĐ-TB&XH đang thu hút sự quan tâm của dư luận.
Trên cơ sở lấy ý kiến, tổng hợp từ 16 bộ, ngành về phương án nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 do Bộ LĐ-TB&XH đề xuất, ngày 22/10, Bộ LĐ-TB&XH đã có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về phương án này. Nếu đề xuất được Chính phủ thông qua, dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động sẽ được nghỉ Tết liên tục 9 ngày.
Phương án Bộ đề xuất dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, công chức, việc chức được nghỉ 5 ngày liên tục trong 1 tuần, từ thứ hai (27/1/2025) đến hết thứ sáu (31/1/2025) là đúng quy định. Do đặc điểm năm 2025, trước và sau 5 ngày nghỉ Tết âm lịch đều là thứ bảy và chủ nhật- ngày nghỉ hàng tuần của công chức, viên chức. Vì vậy, công chức, viên chức được nghỉ 5 ngày nghỉ Tết âm lịch và 4 ngày nghỉ hàng tuần. Thời gian nghỉ Tết thực tế sẽ bắt đầu từ thứ bảy ngày 25/1/2025 (26 tháng Chạp) đến hết chủ nhật ngày 2/2/2025 (tức mùng 5 Tết).
Kỳ nghỉ Tết Nguyên đán là một dịp lễ đặc biệt trong văn hóa Việt Nam, mang ý nghĩa lớn về đoàn tụ gia đình và kết nối truyền thống. Trong những ngày này, người dân không chỉ dừng lại để nghỉ ngơi mà còn tham gia nhiều hoạt động mang đậm bản sắc dân tộc như cúng bái tổ tiên, sum vầy bên mâm cỗ, hay đi chùa cầu may cho năm mới.
Tuy nhiên, đề xuất kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ đến 9 ngày đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Một số người cho rằng một kỳ nghỉ dài như vậy giúp người lao động thực sự có thời gian hồi phục sức khỏe, tái tạo năng lượng và có thêm thời gian để về quê hương, đặc biệt là đối với những người làm việc xa nhà. Thời gian nghỉ dài cũng góp phần thúc đẩy ngành du lịch nội địa và kích thích tiêu dùng trong dịp lễ.
Mặt khác, một số ý kiến lại lo ngại về tác động kinh tế và xã hội của kỳ nghỉ dài. Việc kéo dài thời gian nghỉ Tết Nguyên đán có thể làm giảm năng suất lao động, ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp và gây lãng phí nguồn lực. Đối với các ngành sản xuất, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu, việc dừng hoạt động trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến tiến độ đơn hàng và cam kết với đối tác quốc tế.
Nhìn chung, vấn đề có nên kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả nhu cầu của người dân, yêu cầu của thị trường lao động và khả năng thích ứng của nền kinh tế. Một phương án hợp lý có thể là duy trì kỳ nghỉ Tết đủ dài để đáp ứng nhu cầu tinh thần và truyền thống, nhưng cũng không kéo quá dài gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế và xã hội.
Năm nay Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Ất Tỵ cách nhau đúng một tháng, khiến cho không khí Tết dường như đến sớm hơn bao giờ hết. Khi vừa kết thúc kỳ nghỉ Tết Dương lịch, người dân đã bắt đầu chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Rằm tháng Chạp và lễ ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp là những cột mốc đánh dấu sự khởi đầu của không khí Tết cổ truyền, và nhiều gia đình đã rục rịch dọn dẹp, trang trí nhà cửa, mua sắm chuẩn bị đón năm mới.
Với khoảng cách thời gian ngắn như vậy giữa hai dịp Tết, cảm giác chuẩn bị cho Tết càng trở nên hối hả và phấn khởi hơn. Nhiều người phải tranh thủ chuẩn bị từ rất sớm để kịp thời sắm sửa và thu xếp công việc, nhất là khi phong tục Tết Việt Nam thường đòi hỏi sự kỹ lưỡng và chu đáo trong các nghi thức. Dịp Tết cũng là lúc các hoạt động văn hóa truyền thống như gói bánh chưng, làm mứt, và đi lễ chùa được tái hiện, tạo ra bầu không khí đoàn viên và náo nhiệt đặc trưng của Tết cổ truyền Việt Nam.
Tuy nhiên, một số người cũng lo ngại rằng khoảng cách ngắn giữa hai kỳ nghỉ này có thể gây ra áp lực tài chính và thời gian đối với các gia đình, đặc biệt là những người lao động xa nhà phải cân đối chi tiêu và sắp xếp công việc nghỉ ngơi. Điều này cũng đặt ra câu hỏi về cách bố trí thời gian nghỉ Tết sao cho hợp lý, vừa bảo tồn được nét đẹp truyền thống mà vẫn đảm bảo cân đối cho nhu cầu cuộc sống hiện đại.
Ở góc động lợi ích và hạn chế, có thể thấy:
Về lợi ích, thời gian nghỉ Tết Nguyên đán dài đối với nhiều người, đặc biệt là những người lao động xa quê là cơ hội quý giá để về thăm gia đình, tái tạo năng lượng và nghỉ ngơi sau một năm làm việc. Thời gian 9 ngày cũng đủ để mọi người thăm hỏi người thân, bạn bè và tham gia các hoạt động lễ hội truyền thống.
Bên cạnh đó, kỳ nghỉ dài sẽ giúp các điểm du lịch trong nước thu hút lượng lớn khách du lịch, từ đó thúc đẩy ngành du lịch và các dịch vụ liên quan như khách sạn, nhà hàng và vận tải. Nhiều gia đình có xu hướng tổ chức các chuyến du xuân hoặc nghỉ dưỡng ngắn, góp phần vào sự phát triển của các khu vực du lịch.
Đặc biệt, thời gian nghỉ dài cho phép người lao động thực sự nghỉ ngơi, giúp nâng cao tinh thần và sức khỏe, từ đó có thể trở lại công việc với năng suất cao hơn sau kỳ nghỉ.
Về hạn chế, đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành sản xuất, kỳ nghỉ kéo dài có thể làm gián đoạn các đơn hàng và tiến độ công việc, gây khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu của đối tác, đặc biệt là đối tác quốc tế không nghỉ Tết Nguyên đán. Một số ngành có thể bị ảnh hưởng trực tiếp, dẫn đến việc phải tăng tốc bù đắp sau kỳ nghỉ.
Bên cạnh đó, mặc dù kỳ nghỉ dài có thể thúc đẩy tiêu dùng nội địa, nhưng ở tầm vĩ mô, việc tạm dừng hoạt động kinh tế trong nhiều ngày có thể làm giảm năng suất chung của nền kinh tế. Đối với những ngành nghề cần hoạt động liên tục, việc nghỉ dài có thể gây lãng phí nguồn lực và phát sinh chi phí cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài còn tạo áp lực tài chính cho người lao động, bởi kỳ nghỉ Tết thường đi kèm với các chi phí mua sắm, quà cáp, và thăm hỏi, chưa kể đến chi phí di chuyển nếu phải về quê xa. Với một kỳ nghỉ dài, người lao động có thể gặp áp lực về tài chính, đặc biệt là khi họ phải chi tiêu nhiều trong khi không có thu nhập trong những ngày nghỉ.
Nhìn chung, kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài có nhiều mặt tích cực về mặt văn hóa và tinh thần, nhưng cũng cần có sự cân đối hợp lý để không ảnh hưởng đến nền kinh tế và hoạt động của xã hội. Để có một kỳ nghỉ Tết vừa đủ dài để đảm bảo nhu cầu văn hóa, tinh thần mà vẫn không gây gián đoạn hoạt động sản xuất và dịch vụ công là rất cần thiết.
Một số giải pháp có thể được xem xét như:
Một là, thiết kế kỳ nghỉ linh hoạt: Có thể xem xét các kỳ nghỉ linh hoạt hơn, ví dụ như nghỉ chính thức một vài ngày, kết hợp với ngày làm việc xen kẽ để tránh tâm lý uể oải kéo dài và tăng tính hiệu quả cho sản xuất, kinh doanh.
Hai là, khuyến khích làm việc từ xa hoặc hỗ trợ các doanh nghiệp cốt lõi: Đối với các doanh nghiệp cần duy trì sản xuất, có thể áp dụng các biện pháp làm việc từ xa cho bộ phận không trực tiếp sản xuất, hoặc khuyến khích doanh nghiệp sắp xếp linh hoạt để tránh tình trạng gián đoạn toàn diện.
Ba là, nâng cao ý thức an toàn và trách nhiệm khi tham gia giao thông: Cần đẩy mạnh các chiến dịch nâng cao ý thức về an toàn giao thông và tuân thủ luật giao thông trong dịp Tết để giảm thiểu các vụ tai nạn đáng tiếc.
Nếu làm được như vậy, việc nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài không chỉ đảm bảo cho nền kinh tế vận hành liên tục mà còn giúp giữ gìn nét đẹp văn hóa Tết cổ truyền mà không phải chịu những tác động tiêu cực về lâu dài.
Thiết nghĩ, giá trị của kỳ nghỉ Tết Nguyên đán không phải ở việc nghỉ ngơi trong bao lâu, mà là ở cách mỗi người tận dụng khoảng thời gian này để tìm lại ý nghĩa thật sự của ngày lễ truyền thống. Tết không chỉ là thời gian để nghỉ ngơi, mà còn là cơ hội để kết nối gia đình, tri ân tổ tiên, và đắm mình trong những giá trị văn hóa lâu đời.
Một kỳ nghỉ Tết ý nghĩa có thể được thể hiện qua những việc nhỏ nhưng giàu giá trị, như chuẩn bị bữa cơm sum họp, dành thời gian trò chuyện với người thân, hay tham gia vào các hoạt động cộng đồng. Khi mọi người dành tâm huyết để tận hưởng những giá trị truyền thống, kỳ nghỉ sẽ mang lại niềm vui sâu sắc, giúp kết nối con người với nhau và với cội nguồn văn hóa.
Nếu chúng ta biết trân trọng và tận dụng kỳ nghỉ Tết một cách có ý nghĩa, thì dù ngắn hay dài, đó vẫn sẽ là một kỳ nghỉ đáng nhớ và trọn vẹn!