Phát triển logistics Đà Nẵng - thúc đẩy hành lang kinh tế Đông Tây

>>>Điều chỉnh quy hoạch cảng Liên Chiểu “hút” nhà đầu tư

Phát biểu tại Diễn đàn “Phát triển dịch vụ Logistics trên tuyến hành lang kinh tế Đông Tây”, ông Trần Phước Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng nhấn mạnh, Chính phủ Việt Nam đã xác định logistics là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể nền kinh tế quốc dân, đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước cũng như từng địa phương, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Nhiều hạn chế “kìm chân”

“Chính phủ luôn quan tâm phát triển dịch vụ logistics thành một ngành đem lại giá trị gia tăng cao, gắn dịch vụ logistics với sản xuất hàng hóa, xuất nhập khẩu và thương mại trong nước. Phát triển thị trường logistics bình đẳng, khuyến khích thu hút đầu tư trong và ngoài nước”, ông Trần Phước Sơn khẳng định.

Trong khi đó, hành lang kinh tế Đông Tây là một chương trình phát triển kinh tế được khởi xướng tại Hội nghị Bộ trưởng GMS lần thứ 8 vào năm 1998 để tạo điều kiện phát triển kinh tế và hội nhập cho các nước EWEC. EWEC bao gồm bốn quốc gia nằm trong trung tâm bán đảo Đông Dương: Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam.

Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng thẳng thắn nhận định, sau 25 năm hình thành, các địa phương trên hành lang vẫn chưa thực sự được các quốc gia tập trung, quan tâm đầu tư đúng mức để trở thành một hành lang kinh tế xuyên biên giới thực sự.

"Hạ tầng giao thông kết nối cũng như hạ tầng giao thông, công nghiệp, thương mại, dịch vụ còn chậm phát triển, quy mô thị trường sản xuất, tiêu dùng hàng hóa còn nhỏ dẫn đến dịch vụ logistics trên hành lang chưa thật sự phát triển", ông Trần Phước Sơn khẳng định. Do đó, việc quan tâm chú trọng đầu tư phát triển kinh tế, thúc đẩy hoạt động thương mại xuyên biên giới tại các địa phương trên tuyến EWEC là rất cần thiết để hành lang kinh tế Đông Tây thực sự là hành lang kinh tế với sự phát triển mạnh mẽ của dịch vụ logistics.

Nhận thức định hướng trên, Đà Nẵng và 5 tỉnh, thành trong vùng kinh tế miền trung cùng các nước bạn Lào, Myanmar, Thái Lan đã phát triển xây dựng triển khai các hạ tầng trung tâm logistics, các hạ tầng giao thông kết nối, nền tảng pháp lý hỗ trợ sự phát triển của logistics.

"Đặc biệt là lợi thế về cảng biển để phát triển hệ thống dịch vụ logistics, lấy dịch vụ vận tải biển và vận tải kết nối cảng biển làm trụ cột phát triển hệ thống logistics trên địa bàn thành phố từng bước đảm nhận vai trò trung tâm logistics của khu vực, cửa ngõ chính ra biển của hành lang kinh tế Đông – Tây", ông Trần Phước Sơn khẳng định.

Đồng thời cho biết, thực tế vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế khiến dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng cũng như các tỉnh, thành phố trong khu vực nói chung chưa có sự phát triển mạnh mẽ như kết cấu hạ tầng giao thông kết nối chưa đồng bộ, đặc biệt trên hành lang kinh tế Đông – Tây, quy mô thị trường còn nhỏ, hàng hóa chưa nhiều, nhu cầu dịch vụ logistics tăng trưởng chậm, thiếu các doanh nghiệp quy mô lớn dẫn dắt thị trường, chất lượng nguồn nhân lực chưa đảm bảo, thiếu sự liên kết hợp tác giữa các doanh nghiệp.

Đồng quan điểm, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cũng nhận định, ngành dịch vụ logistics của Đà Nẵng vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế cần phải khắc phục.

Theo đó, thứ nhất, cơ sở hạ tầng logistics thành phố chưa đồng bộ và xứng tầm với vai trò trung tâm dịch vụ logistics của Vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung để giúp kết nối hiệu quả với Hành lang Kinh tế Đông - Tây và cả nước.

Đồng thời, chưa tạo được hành lang vận tải đa phương thức trong khi nhu cầu vận chuyển hàng hóa đa phương thức trong nội bộ thành phố và liên vùng, xuyên biên giới ngày cảng lớn. Về hàng không, sân bay Đà Nẵng hiện chủ yếu phục vụ hành khách, chưa phát huy vài trò vận tải hàng hóa và logistics hàng hóa hàng không. Không gian sân bay hạn chế, khó có thể mở rộng do hạn chế về quỹ đất. Các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm cần đẩy nhanh tiến độ triển khai.

Thứ hai, quy mô, vốn, kinh nghiệm và trình độ quản lý của đội ngũ doanh nghiệp ngành logistics trên địa bàn còn hạn chế. “Dù có tới gần 1.500 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dịch vụ logistics, đây là con số không nhỏ nhưng phần lớn các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, thực hiện các hoạt động logistics đơn lẻ, giá trị gia tăng ít và là các nhà thầu phụ cho các doanh nghiệp logistics xuyên quốc gia”, ông Trần Thanh Hải cho biết.

Thứ ba, khó khăn trong thu hút nguồn hàng. Theo đó, các tỉnh khu vực miền Trung nói chung và Đà Nẵng nói riêng, lượng nguồn hàng tại chỗ còn nhiều hạn chế. Việc thu hút nguồn hàng từ khu vực Tây Nguyên và luồng hàng đến các thị trường tiêu thụ như Lào, Campuchia, Thái Lan cũng chưa đạt hiệu quả mong muốn.

>>>Phát triển logistics miền Trung (Bài 3): Liên kết tạo sức mạnh

>>>Phát triển logistics miền Trung (Bài 2): Xác định mục tiêu

Tập trung các dự án trọng điểm

Khẳng định Đà Nẵng cần khẳng định vai trò đầu tàu, trọng điểm trong phát triển kinh tế khu vực miền Trung trong bối cảnh các tỉnh khu vực này đang bứt phá mạnh mẽ đặc biệt về kinh tế, công nghiệp, thương mại, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, Đà Nẵng cần phát triển dịch vụ logistics nhằm phát huy lợi thế của tỉnh, qua đó góp phần hiện thực hóa các mục tiêu của hành lang kinh tế Đông Tây.

Theo đó, thành phố cần khẩn trương hoàn thiện và trình phê duyệt “Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”, trong đó cần tích hợp quy hoạch phát triển hệ thống logistics, dành quỹ đất để phát triển cơ sở hạ tầng và trung tâm logistics.

Bên cạnh đó, tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình kết cầu hạ tầng trọng điểm như: quy hoạch, tái thiết các khu đô thị xung quang cảng biển, ga hàng hóa Kim Liên và Khu công nghiệp Liên Chiểu, Xây dựng mới cảng Liên Chiểu, Di dời ga đường sắt, Nâng cấp quốc lộ 14B, 14G.

Đặc biệt, có kế hoạch dành quỹ đất cho việc nâng cấp  sân bay Đà Nẵng, trong đó có giải pháp thiết kế, nâp cấp khu vực chuyên biệt phục vụ vận chuyển hàng hóa.

Cũng theo ông Trần Thanh Hải, Đà Nẵng cần hỗ trợ hình thành các trung tâm đào tạo nhân lực logistics chất lượng cao nhằm đào tạo nhân lực ở các cấp, đào tạo, nâng cao chất lượng cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước và doanh nghiệp.

“Có chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho doanh nghiệp dịch vụ logistics ứng dụng công nghệ cao trong hoạt động, hỗ trợ xúc tiến thương mại, kêu gọi đầu tư các trung tâm logistics công nghệ cao, trung tâm logistics thông minh, xanh, hiện đại, đóng vai trò kết nối, thúc đẩy hàng hóa trong khu vực”, ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh.

Đồng thời, có chính sách ưu đãi, hỗ trợ và thu hút nguồn hàng từ các nước láng giềng thông qua nhiều hình thức gồm hỗ trợ trực tiếp, khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang nước bạn, thu hút đầu tư các khu công nghiệp, khu chế xuất lớn trên địa bàn... 

Trong khi đó, ở góc độ địa phương, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cũng chia sẻ, Đà Nẵng xác định logistics là ngành được chú trọng phát triển, theo đó tới đây sẽ đẩy nhanh các dự án Cảng Liên Chiểu, Trung tâm logistics cảng hàng không, Trung tâm logistics và cảng cạn,….do đó, Đà Nẵng mong muốn liên kết phát triển, giảm chi phí cho hàng hoá, nâng cao tính cạnh tranh cho hàng hoá trên tuyến hành lang kinh tế Đông Tây.

Được biết, dự án Cảng Liên Chiểu có tổng diện tích 44 ha, quy mô 2 cầu cảng (750 m), được quy hoạch có thể đón tàu hàng rời trọng tải lên đến 100.000 DWT, tàu container có sức chở 6.000 đến 8.000 TEU. Đây là dự án quy mô lớn, góp phần đưa Đà Nẵng trở thành trung tâm dịch vụ logistics lớn tại miền Trung - Tây Nguyên. Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư cho hạ tầng dùng chung hơn 3.400 tỷ, hiện đang ưu tiên triển khai các thủ tục chuẩn bị đầu tư để khởi công dự án vào tháng 9/2022.

Đà Nẵng hiện có 2 trung tâm logistics quy mô nhỏ do doanh nghiệp đầu tư và hệ thống các kho bãi thuộc các công ty logistics. Thành phố sẽ xây dựng trung tâm logistics đường bộ Hòa Nhơn (54 ha), trung tâm logistics đường sắt Hòa Liên (10 ha), cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng (8 ha) và trung tâm logistics tại Khu công nghệ cao (20 ha).

Bên cạnh đó, một số dự án lớn về hạ tầng cũng đang được thành phố triển khai gồm Dự án nâng cấp cảng Tiên Sa - Liên Chiểu giai đoạn 2; Dự án di dời ga Đà Nẵng, xây dựng ga Kim Liên.