Trong khi các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô “tố” Nghị định 116 “trói tay” người kinh doanh thì các doanh nghiệp lắp ráp ô tô lại ủng hộ nghị định với lý do nghị định giúp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Bộ Giao thông vận tải vừa ban hành Thông tư 03/2018/TT-BGTVT quy định về kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu thuộc đối tượng của Nghị định 116/2017/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/3/2018.
Không có chiếc ô tô nào nhập qua cảng TP.HCM
Trao đổi với báo chí mới đây, ông Đinh Ngọc Thắng - Cục phó Cục Hải quan TP HCM cho biết, trong tháng 1/2018 không có chiếc ô tô nào nhập về Việt Nam qua cảng TP HCM.
Lý giải về điều này ông Thắng cho rằng nguyên nhân ô tô nguyên chiếc nhập khẩu về Việt Nam ít hơn mà qua các cảng TP HCM không có xe nào là do quy định mới từ Nghị định 116/2017 có hiệu lực từ 1/1/2018. Cụ thể, doanh nghiệp nhập khẩu phải cung cấp giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài. Hiện tại các doanh nghiệp nhập khẩu chưa đáp ứng được nên các hoạt động nhập khẩu ô tô đều ngừng.
Đứng dưới góc độ doanh nghiệp nhập khẩu, ông Nguyễn Tuấn - Giám đốc công ty TNHH Thiên An Phúc than thở: “Nghị định này sẽ “trói tay” người kinh doanh bởi chúng tôi thể “kiếm” được văn bản xác nhận, hoặc tài liệu chứng minh, được nhà sản xuất ở nước ngoài ủy quyền thực hiện lệnh triệu hồi ô tô nhập khẩu tại Việt Nam”.
Theo quan điểm của ông Tuấn, Nghị định này vô tình đã tước đi cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp nhập khẩu ô tô. “Với những quy định như vậy, doanh nghiệp chúng tôi không thể kinh doanh ô tô nhập khẩu được nữa mà buộc phải chuyển sang một loại hàng hóa khác hoặc ngừng kinh doanh” - ông Tuấn nói.
Trước đó, tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam (VBF) nhóm công tác Ô tô – Xe máy cho biết đa số doanh nghiệp ô tô không thể nào tìm được bất kỳ một giấy chứng nhận kiểu loại nước ngoài nào theo như mô tả tại Nghị định 116.
Nguyên nhân là Chính phủ của mỗi quốc gia tiến hành thử nghiệm và chỉ cấp chứng nhận theo tiêu chuẩn của quốc gia đó cho các xe ô tô tiêu thụ trong nước. Còn các xe ô tô sản xuất để xuất khẩu không được cấp.
“Các xe ô tô xuất khẩu được sản xuất với mục tiêu đáp ứng mong đợi của khách hàng và tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể của từng quốc gia nhập khẩu. Do đó, sẽ luôn có sự khác biệt nhất định giữa thông số kỹ thuật của xe xuất khẩu và xe tiêu thụ trong nước” - Nhóm công tác nhấn mạnh.
Cũng theo Nhóm công tác, một số quốc gia còn không có Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại cho toàn xe vì Chính phủ chỉ kiểm tra khí thải, hoặc để nhà sản xuất tự chứng nhận. Một số quốc gia có Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại, nhưng có thể lại không được Cục Đăng kiểm Việt Nam chấp nhận do có sự khác biệt về vị trí tay lái, tiêu chuẩn khí thải hay thông số kỹ thuật.
Cơ hội của sản xuất ô tô nội địa?
Trong khi các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô liên tục kêu khó thì các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp lại ủng hộ Nghị định này.
Ủng hộ Nghị định này, ông Nguyễn Hùng Minh - Tổng Giám đốc Tổng công ty cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) cho biết hoàn toàn đồng thuận việc thực thi các yêu cầu trong Nghị định sẽ giúp bảo vệ lợi ích tối đa của người tiêu dùng.
“Việc thực thi Nghị định này nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và an toàn môi trường; bảo đảm nghĩa vụ, trách nhiệm của các nhà sản xuất, nhập khẩu trong việc bảo hành, triệu hồi sản phẩm bị lỗi kỹ thuật và thu hồi sản phẩm thải bỏ. Đồng thời sẽ thiết lập cơ chế hợp lý và có hiệu quả để hạn chế tối đa các sản phẩm kém chất lượng tham gia lưu thông trên thị trường” - ông Minh nói.
Trước nhiều luồng ý kiến cho rằng việc Nghị định yêu cầu doanh nghiệp phải có 800m đường thử là gây lãng phí và tốn kém cho doanh nghiệp, ông Minh cho rằng việc tuân thủ yêu cầu này sẽ tạo ra sự công bằng giữa các doanh nghiệp, giúp thị trường cạnh tranh lành mạnh.
“Về yêu cầu đường thử 800m, rất quan trọng bởi nó giúp tạo ra sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Đồng thời, việc làm này giúp đảm bảo cho xe chất lượng ổn định trước khi xuất xưởng, nếu đường thử xe không đáp ứng được tiêu chuẩn, không bố trí được các địa hình thử theo quy định sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của xe xuất xưởng” - ông Minh nói.