Thị trường ngành in và “miếng bánh” 5 tỷ USD

Thách thức lớn nhất hiện nay đối với ngành công nghiệp in ấn không phải là tìm khách hàng, mà là đầu tư đổi mới công nghệ để cạnh tranh và bắt kịp nền sản xuất đang ngày càng phát triển.

Ông Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hiệp hội in Hà Nội đã cho biết như vậy tại Hội thảo Ngành công nghiệp Nhựa-In ấn-Đóng gói Việt Nam: "Cơ hội lớn từ CMCN 4.0" vừa được tổ chức chiều 24/4.

Đánh giá về đặc điểm ngành công nghiệp In Việt Nam hiện nay, ông Bùi Doãn Nề cho biết, số lượng doanh nghiệp in vừa và nhỏ là chủ yếu, bao gồm các doanh nghiệp in offset, in văn hóa phẩm, sách, báo. Doanh nghiệp lớn có doanh thu trên 200 tỷ đồng, chiếm khoảng 10%. Các doanh nghiệp quy mô lớn tập trung vào khu công nghiệp, in tập trung về lĩnh vực bao bì và gia công xuất khẩu.

Đầu tư còn thấp và dàn trải

Trong quá trình sắp xếp lại doanh nghiệp in nhà nước, nhiều doanh nghiệp chuyển đổi ngành nghề, đa dạng hóa sản phẩm, lĩnh vực in xuất bản phẩm thu hẹp, xu hướng chuyển sang sản xuất và in bao bì. Hiện nay, còn một số doanh nghiệp in nhà nước hoạt động in trong lĩnh vực xuất bản phẩm, báo chí và ngành nghề đặc biệt như in tiền, bản đồ. Lĩnh vực in bao bì chủ yếu do doanh nghiệp cổ phần, liên doanh và trách nhiệm hữu hạn và cá nhân tham gia.

Đánh giá về phương thức hoạt động của các doanh nghiệp ngành in, ông Nề cho biết, các doanh nghiệp In đã tập trung sản xuất theo thị trường, đầu tư theo lợi thế về công nghệ và đáp ứng thị trường truyền thống. Hạn chế đầu tư dàn trải, đầu tư chiều sâu đã mang lại thương hiệu cho doanh nghiệp, ngay ở lĩnh vực in sách, văn hóa phẩm.

Nhìn chung, lĩnh vực in văn hoá phẩm thu hút số đông doanh nghiệp in ở quy mô vừa và nhỏ, lĩnh vực này cạnh tranh cao, vẫn duy trì mức tăng trưởng khoảng 10% về sản lượng nhưng lợi nhuận thấp. Các doanh nghiệp in Bao bì có mức tăng trưởng cao trên 20%. “Thị trường in bao bì, bao bì chất lượng cao đang hấp dẫn các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Nhưng đây lại là thị trường đòi hỏi mức đầu tư cao”, ông Nề nói.

Ông Nề cho biết thêm, số lượng lao động ngành in hiện nay vào khoảng 50.000 người. Nhưng do chưa hấp dẫn về thu nhập nên lao động ngành in thường hay biến động và chuyển sang các ngành khác có điều kiện làm việc và thu nhập tốt hơn. Các cơ sở đào tạo ngành in còn thiếu và chưa đủ cơ sở vật chất để đào tạo tay nghề đáp ứng nhu cầu sử dụng của doanh nghiệp. “Nghịch lý là thiếu cơ sở đào tạo xong vẫn thiếu nguồn, các doanh nghiệp chưa có chính sách chiến lược về lao động”, ông Nề bày tỏ.

Bên cạnh đó, sản phẩm in tuy đáp ứng nhu cầu sản xuất trong nước, xong tính cạnh tranh về chất lượng và chi phí còn thấp so với Thái lan, Singapo. Việc đầu tư ngành in còn thấp và dàn trải. Thiếu dự án đầu tư chiều sâu và đón đầu. Các DNNVV thường chỉ có công nghệ lạc hậu, việc đầu tư thường mang tính chất bổ sung và thay thế dây chuyền cũ hiện có.

Cần thích ứng nhanh với 4.0

Thị trường in bao bì không chỉ thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp in Việt Nam, mà là sự quan tâm đầu tư trực tiếp hoặc mua công ty của các nhà đầu tư nước ngoài. Theo Hiệp hội Bao bì, sản lượng bao bì sẽ tăng bình quân 20%/năm. Ước tính tăng trưởng thời kỳ 2015-2020: thực phẩm đóng gói tăng 38%, trong đó cá biệt thịt đã chế biến và hải sản tăng 58%, thức ăn trẻ em tăng 76%. Tình hình này đặt ra nhiều yêu cầu cho ngành in, đó là không chỉ có mẫu mã đẹp, bảo quản tốt, mà còn chứa đựng thông tin hướng dẫn, quảng bá thương hiệu.

Để ngành in không bị thua ngay trên sân nhà trước các đối thủ ngoại, ông Nề đưa ra một vài gợi ý cho doanh nghiệp ngành in. Cụ thể, các doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược kinh doanh, có phương án đầu tư hiệu quả; chuyên môn hoá và có giải pháp quản trị đồng bộ vì chất lượng, tính ổn định và đảm bảo thời gian giao hàng; Đầu tư dài hạn, gắn kết khách hàng truyền thống, mở rộng khách hàng tiềm năng,khách hàng triển vọng. Đối với doanh nghiệp nhỏ nên tìm thị trường ngách, chuyên môn hoá cao và mở rộng chuỗi liên kết với các doanh nghiệp in khác trong dây chuyền in....

Ngành công nghiệp in là một trong số các ngành sản xuất đi đầu trong việc ứng dụng sự thay đổi trong công nghệ. Việc áp dụng công nghệ đang nhanh chóng chuyển từ công nghệ truyền thống sang in kỹ thuật số và với sự khởi đầu của cuộc cách mạng 4.0, dẫn tới sự chuyển đổi mạnh sang kỹ thuật số đang được tiến hành trong ngành công nghiệp in. Các công ty in cần tăng cường khả năng của họ với các công nghệ mới, đầu tư dây chuyền đồng bộ, thúc đẩy sự đổi mới, cải thiện dịch vụ khách hàng ,mở rộng thị trường, kiểm soát rộng và vận hành quy trình in phù hợp, hiệu quả.