Mở đầu phiên họp thường kỳ tháng 10, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng điều quan trọng với Chính phủ là đoàn kết để phát triển đất nước trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn.
Thủ tướng cho biết vừa qua, Quốc hội đã tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với các thành viên Chính phủ và kết quả lấy phiếu tín nhiệm lần này cao hơn so với lần trước. Tuy nhiên, theo Thủ tướng, kết quả thấp hay cao đều thôi thúc Chính phủ làm việc tốt hơn, đề cao tinh thần trách nhiệm trước nhân dân, trước Quốc hội, đặc biệt là phát huy ưu điểm, nhanh chóng khắc phục tồn tại để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Điều quan trọng với Chính phủ là như 5 ngón tay trên 1 bàn tay, chụm lại, đoàn kết để phát triển đất nước trong bối cảnh còn gặp nhiều khó khăn.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, nhất là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính phối hợp chặt chẽ với các Ủy ban của Quốc hội trong việc tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về kinh tế-xã hội, tài chính, ngân sách để trình Quốc hội thông qua, đây sẽ là căn cứ quan trọng để Chính phủ điều hành.
Thủ tướng nêu ví dụ: “Chúng ta nói ngân sách Trung ương yếu, khó khăn, mất cân đối thì cái gì làm cho ngân sách Trung ương khá hơn trong năm nay để chúng ta chủ động hơn?”. Hay vấn đề đầu tư công còn chậm, theo Thủ tướng là do 2 nguyên nhân: Thể chế và chỉ đạo, điều hành còn bất cập. Điều này cần khắc phục nhanh bởi đây là động lực quan trọng cho tăng trưởng.
“Tôi nói những ví dụ cụ thể như vậy, chứ không phải mình tiếp thu chung chung”, Thủ tướng lưu ý.
Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định
Về kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng qua, Thủ tướng nhìn nhận, trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, căng thẳng, kinh tế vĩ mô của Việt Nam tiếp tục ổn định.
CPI bình quân 10 tháng tăng 3,6%, lạm phát cơ bản tăng 1,43%. Tỷ giá, thị trường ngoại tệ ổn định. Xuất khẩu tăng nhanh, đạt kỷ lục khi 10 tháng đạt hơn 200 tỷ USD, tương đương mức của cả năm 2017. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước tăng 16,8% cao hơn mức tăng 13,2% của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Xuất siêu 6,4 tỷ USD.
Cả nước có gần 110.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới. Nông nghiệp phát triển tốt. Sản xuất công nghiệp tăng mạnh. Chỉ số PMI tăng từ 51,5 điểm tháng 9 lên 53,9 điểm vào tháng 10, thể hiện sự tiếp tục cải thiện mạnh mẽ trong lĩnh vực sản xuất.
Tổng cầu tăng. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,4%. Thu hút khách quốc tế đạt trên 12,8 triệu lượt, tăng 22,4%. Các lĩnh vực về văn hoá, xã hội, giảm nghèo, bảo vệ môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại tiếp tục được chú trọng.
Tuy nhiên, Thủ tướng chỉ rõ còn nhiều mặt tồn tại, bất cập cần tiếp tục khắc phục như môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh đang bị tụt hạng trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.
Thủ tướng yêu cầu các thành viên Chính phủ trao đổi, thảo luận về vấn đề này, “không nói chung chung mà đi vào từng vấn đề, nội hàm, giải pháp, bước đi cụ thể”.
“Liệu có bao nhiêu đồng chí đã nghiên cứu kỹ 12 nhóm trụ cột, 98 tiêu chí trong đánh giá năng lực cạnh tranh của WEF hay 10 nhóm chỉ tiêu trong đánh giá môi trường kinh doanh của Ngân hàng Thế giới?”, Thủ tướng nói. “Các đồng chí phải đi vào từng việc cụ thể, trăn trở làm thế nào để nâng từng chỉ tiêu, tiêu chí mà ngành mình phụ trách”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Những vấn đề cần đặc biệt lưu ý
Vấn đề nữa mà Thủ tướng lưu ý là một số mặt hàng nông sản vẫn còn giá thấp, xuất khẩu nông sản tăng về số lượng nhưng giá giảm dẫn đến kim ngạch xuất khẩu giảm như điều, cao su, hạt tiêu. Hay vấn đề dịch tả lợn châu Phi mà Trung Quốc đã công bố dịch tại phía bắc tỉnh Vân Nam, cách Lào Cai 700 km. Các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ NN&PTNT cần tập trung chỉ đạo đối với vấn đề này.
Thủ tướng cũng lưu ý tình trạng bản quyền giống khi "Việt Nam có nhiều giống cây trồng quý nhưng do chưa chú trọng đúng mức bảo hộ bản quyền giống nên nhiều giống cây trồng đã rơi vào tay nước khác”. Đây là vấn đề có tính lâu dài, các bộ, ngành liên quan cần báo cáo cụ thể và có giải pháp.
Bất cập nữa là sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp còn gặp trở ngại, cần tháo gỡ; tình hình buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến rất phức tạp, một số vụ việc có sự thông đồng, tiếp tay của một số cán bộ thoái hóa, biến chất.
Trật tự, an toàn xã hội tại một số địa bàn diễn biến phức tạp; tội phạm ma túy, tình trạng xã hội đen, tín dụng đen, bảo kê, cướp giật, cướp ngân hàng xảy ra ở một số nơi. Thủ tướng yêu cầu tập trung xử lý cương quyết các vấn đề xã hội này.
Cũng tại phiên họp, Chính phủ sẽ nghe, thảo luận về một số báo cáo: Tóm tắt Dự án Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung các pháp lệnh có quy định liên quan đến quy hoạch; Báo cáo về việc kéo dài vốn kế hoạch năm 2017 sang năm 2018 của các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia; Báo cáo về thời điểm áp dụng chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới; Báo cáo về kỳ thi THPT Quốc gia năm 2019; Báo cáo tình hình ban hành văn bản quy định chi tiết; tình hình ban hành văn bản cắt giảm điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành; kết quả kiểm tra của Tổ công tác của Thủ tướng tháng 10/2018; về chủ trương miễn học phí cho học sinh bậc trung học cơ sở tại các trường công lập thuộc TP.HCM...