Triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2020

Đó là nhận định về triển vọng kinh tế Việt Nam trong ngắn và dài hạn được nhóm phân tích CTCP Chứng khoán MB (MBS) đưa ra trong báo cáo mới cập nhật. MBS cũng cho rằng, ngắn hạn, Việt Nam là điểm sáng trong khu vực với GDP tăng trưởng cao và môi trường vĩ mô ổn định. 

Một số chỉ báo kinh tế quan trọng

Các yếu tố tác động đến nền kinh tế trong dài hạn

Theo MBS, các hiệp định FTA sẽ tác động tích cực đến hoạt động sản xuất xuất khẩu. Việt Nam đang tham gia đàm phán RCEP, hiệp định thương mại tự do giữa các quốc gia ASEAN và khối các nước châu Á, với quy mô 40% GDP thế giới và 45% dân số thế giới (trước khi Ấn Độ rút khỏi hiệp định), lớn hơn nhiều so với EU và NAFTA. RCEP dự kiến được ký kết trong năm 2020 sẽ góp phần làm giảm mức thuế quan và kích thích hoạt động xuất khẩu cũng như hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới.

Cơ cấu dân số trẻ là động lực tăng trưởng. Việt Nam đang ở trong thời kỳ dân số vàng với 56 triệu người trong độ tuổi lao động, chiếm 58% tổng dân số. Trong 15 năm tới Việt Nam vẫn được hưởng lợi từ xu hướng nhân khẩu học này và do đó sẽ là điểm đến của các dòng vốn đầu tư trên thế giới. Dân số trẻ cũng mở ra cơ hội đầu tư tại các lĩnh vực sản xuất, dịch vụ cho người tiêu dùng trẻ.

Khu vực kinh tế tư nhân ngày càng phát triển. Khu vực kinh tế tư nhân ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nền kinh tế Việt Nam, được định hướng sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian tới. Khu vực kinh tế nhà nước kém hiệu quả đang được thu hẹp và tái cơ cấu mạnh mẽ thông qua quá trình cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước.

Tầng lớp trung lưu tăng mạnh. Trong vòng 8 năm, số lượng người Việt Nam thuộc tầng lớp trung lưu dự kiến sẽ tăng lên gần gấp 3 lần. Tiền lương trung bình của người lao động tại các công ty niêm yết sau 8 năm tăng từ 13,5 triệu đồng lên 22 triệu đồng. Tầng lớp trung lưu sẽ là nền tảng và động lực cho nền kinh tế trong 15 năm tới.

Liệu kinh tế Việt Nam đang có điểm tương đồng Trung Quốc giai đoạn 10 năm trước? Nhóm phân tích MBS cho rằng, kinh tế Việt Nam hiện tại có khá nhiều nét tương đồng với kinh tế Trung Quốc năm 2008, về tỷ lệ tầng lớp trung lưu, thu nhập bình quân đầu người và tỷ lệ đô thị hóa có nhiều nét tương đồng. Việt Nam sẽ đạt ngưỡng thu nhập bình quân đầu người tương đương Trung Quốc trong 12 năm tới nếu duy trì được nhịp độ tăng trưởng hiện tại.

GDP 2019 tăng trưởng vượt dự báo

Nhìn lại năm 2019, nền kinh tế Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh với mức tăng GDP duy trì quanh mốc 7%. Tổng cục Thống kê cho biết năm 2019, GDP Việt Nam tăng 7,02%. Đây là năm thứ hai liên tiếp tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt trên 7%.

Trong năm qua, NHNN ổn định lạm phát trong nhiều năm nhờ việc kiểm soát cung tiền M2 và tăng trưởng tín dụng một cách hiệu quả. Lạm phát cơ bản ở mức thấp trong nhiều năm. Tỷ giá VND/USD dao động trong biên độ hẹp dưới 1% từ đầu năm tới nay. Lãi suất cho vay giữ ở mức tương đối ổn định trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ giảm tới hơn một nửa, xuống mức thấp kỷ lục.

Dòng vốn FDI tăng trưởng mạnh. Vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đã tăng gấp 3 lần từ năm 2012 đến 2018 do Việt Nam đang gia tăng sự hiện diện trong chuỗi cung ứng toàn cầu nhờ chi phí lao động thấp.

Theo số liệu từ WTO, hơn 55% tổng giá trị xuất khẩu Việt Nam liên quan đến hoạt động của chuỗi cung ứng. Đồng thời, tranh chấp thương mại Mỹ-Trung kéo dài khiến các nhà sản xuất lớn tìm đến các phương án thay thế chi phí thấp cho nhà máy tại Trung Quốc, Việt Nam là điểm đến được lựa chọn của dòng vốn FDI trong lĩnh vực sản xuất. Dòng vốn FDI đến từ các nhà đầu tư Trung Quốc, Hongkong, Đài Loan đã tăng 4 lần trong 5 năm trở lại đây.

Thị trường trái phiếu Việt Nam đang có những cải thiện rõ rệt về cả quy mô và chất lượng. Quy mô thị trường trái phiếu Chính phủ đến hết tháng 11/2019 bằng 25,2% GDP kế hoạch năm 2019, tăng 2,5% so với cuối năm 2018 và gấp 12 lần năm 2009. Khối lượng giao dịch bình quân phiên trong 11 tháng đạt 9 nghìn tỷ đồng/phiên, tăng 24 lần so với năm 2009, băng 0,9% dư nợ trái phiếu niêm yết.

Lợi suất trái phiếu Chính phủ giảm mạnh so với đầu năm ở tất cả các kỳ hạn, kỳ hạn 10N hiện có mức lợi suất 3,52% (giảm 1,62% so với đầu năm). Thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng diễn ra sôi động trong những năm gần đây: lũy kế 11 tháng năm 2019 đã có 233,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp phát hành, quy mô đạt trên 10% GDP.