Trở lực lớn của Habeco

Việt Nam đang nỗ lực thoái vốn khỏi các doanh nghiệp nhằm cắt giảm thâm hụt ngân sách. Việc bán cổ phần Habeco diễn ra sau khi Thai Beverage liên kết với một công ty Việt Nam mua lại cổ phần chi phối trị giá 4,8 tỷ USD tại Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) vào tháng 12 năm ngoái.

Năm 2017 đánh dấu một bước lùi của Habeco khi sản lượng của Habeco chỉ đạt 675,7 triệu lít

Sẽ bán cổ phần theo giá thị trường

Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết: “Để ra giá khởi điểm cho các đợt bán cổ phần này, chính phủ sẽ dựa trên giá cổ phần trong 20 phiên giao dịch gần nhất. Các công ty này không được phép bán cổ phần dưới giá sàn do chính phủ đưa ra”.

Theo tiêu chí của Chính phủ như vậy thì Carlsberg sẽ phải trả theo giá thị trường nếu muốn sở hữu cổ phẩn tại công ty bia lớn thứ 2 Việt Nam.

Phó Thủ tướng cho biết: "Chúng tôi lên kế hoạch bán cổ phần Habeco từ năm ngoái tuy nhiên có một số vấn đề phát sinh giữa Habeco và các nhà đầu tư chiến lược. Habeco và Carlsberg đang đàm phán một số điều khoản trong hợp đồng hợp tác chiến lược nhằm giải quyết các vấn đề và đảm bảo bảo thỏa thuận tuân theo cơ chế thị trường trong khi vẫn tuân thủ hợp đồng mà hai bên đã ký".

Carlsberg Vietnam cho biết công ty ủng hộ chính sách cổ phần hóa các công ty nhà nước và vinh dự được trở thành đối tác của Chính phủ Việt Nam thông qua việc đàm phán mua bán cổ phần tại Habeco.

“Carlsberg ủng hộ kế hoạch tư nhân hóa của chính phủ và đã nỗ lực hỗ trợ chính phủ như một đối tác thông qua quá trình thoái vốn Habeco. Qua đó, Carlsberg muốn tái khẳng định sự ủng hộ của mình với mục tiêu và quy tắc thoái vốn do chính phủ đề ra, trong đó có việc thoái vốn với mức giá hợp lý”, Carlsberg cho biết.

Việt Nam đang phát đi thông điệp đến các nhà đầu tư rằng nước này sẽ nỗ lực mặc cả để bán tài sản chính phủ với mức giá cao nhất, đặc biệt là những công ty được xem là “những viên ngọc quý” như Sabeco và Habeco, ông Marc Djandji, Giám đốc Khối Môi giới Khách hàng tổ chức của Công ty Chứng khoán Rồng Việt, cho biết.

“Có những viên ngọc quý và những công ty này sẽ không được bán với giá thấp, đó là điều dễ hiểu. Chúng ta có thể hy vọng việc tương tự đối với các công ty lớn thuộc sở hữu nhà nước sắp được cổ phần hóa”, ông Djandji nói thêm.

Việt Nam lên kế hoạch bán cổ phần của Habeco trong quý 1 năm nay, theo Bộ Công Thương. Dự kiến, Bộ sẽ sớm trình Chính phủ chi tiết giá, quy mô đợt thoái vốn cũng như thời gian chào bán sau khi kết thúc đàm phán với Carlsberg.

Trở lực của Habeco

Năm 2017 đánh dấu một bước lùi của Habeco khi sản lượng của Habeco chỉ đạt 675,7 triệu lít, với lợi nhuận trước thuế 952 tỷ đồng (số liệu được công bố tại Lễ tổng kết Habeco diễn ra trong tuần qua).

Trong khi đó, năm 2016, Habeco đã đạt sản lượng 724 triệu lít, tăng 3,5% so với năm 2015; lợi nhuận trước thuế đạt 977,3 tỷ đồng. Thậm chí, kỳ vọng của Habeco cho năm 2017 cũng được đặt ra với 739 triệu lít.

Về hệ thống phân phối Hebeco là doanh nghiệp có hệ thống phân phối quy mô lớn thứ 2 ngành bia Việt Nam, với 345 đại lý phân phối cấp 1. Tuy nhiên, các đại lý phân phối của Habeco chủ yếu tập trung ở các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung bộ và thường tập trung ở những tỉnh thành và khu vực có nhà máy sản xuất của Habeco.

Theo phân tích của CTCK FPT (FPTS), mạng lưới phân phối của Habeco phủ rộng khắp khu vực miền Bắc là cơ sở để hãng chiếm lĩnh thị phần cao nhất khu vực này. Thế nhưng, xét về tổng thể mạng lưới phân phối của Habeco vẫn còn khiêm tốn, do mới chỉ phân bổ tập trung ở 1 miền, trong khi Sabeco có mạng lưới phân phối phủ khắp cả nước. Và trong thời gian tới, không chỉ riêng Sabeco mà cả Heineken cùng các ông lớn khác sẽ tấn công vào thị trường vốn được coi là thủ phủ của hãng bia này. 

Mục tiêu của năm 2018 tại Habeco là đạt sản lượng 699,2 triệu lít, tăng 4,3% so với cùng kỳ; lợi nhuận trước thuế đạt 955 tỷ đồng, tăng 0,3% so với cùng kỳ. Dẫu vậy, đây chỉ là những mục tiêu kỳ vọng của Habeco. Với những người am hiểu Habeco, việc mất dần thị phần vào tay các đối thủ là bởi “thiếu đường lối chính sách để phát triển trong khoảng vài năm trở lại đây”, khiến doanh nghiệp rơi vào trạng thái ì trệ.

Vốn là doanh nghiệp có thị phần lớn thứ 2, chỉ sau Sabeco, hiện Habeco đã xếp sau Heineken. Chính Tổng giám đốc Sabeco Nguyễn Thành Nam cũng thừa nhận, năm 2018, Sabeco có mục tiêu tăng thị phần tại miền Bắc lên 30% thay cho 21% của năm 2017, với cách làm bao vây, dồn Habeco về góc sân nhà. “Thị phần bia ở Việt Nam là cuộc chiến khốc liệt nhất, chúng tôi giành giật nhau thị phần từng tháng, từng quý, từng vùng”, ông Nam nói.