Hàng hoá Trung Quốc nhập khẩu từ Mỹ năm 2017 đã tăng 15%, đây là mức tăng đầu tiên trong ba năm trở lại đây. Những nỗ lực này của Trung Quốc được các chuyên gia phân tích đánh giá cao bởi đã khuyến khích người tiêu dùng Trung Quốc “mở ví” với hàng hoá Mỹ.
16 năm tăng gấp 10 lần
Theo số liệu từ Chính phủ Trung Quốc công bố mới đây, năm 2017 thặng dư thương mại của quốc gia này đạt 275,8 tỷ USD, cao hơn 10% so với mức kỷ lục năm 2015 là 260 tỷ USD. Con số này đã tăng 10 lần tính từ năm 2001 khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Còn nhớ, trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không ít lần chỉ trích và thể hiện quan điểm sẽ xem xét một cách kỹ lưỡng các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ, trong đó có Trung Quốc. Để cân bằng cán cân thương mại này, Trung Quốc đã tăng mạnh nhập khẩu hàng hoá từ Mỹ, đặc biệt là khoáng sản và các nguồn tài nguyên khác. Trong năm qua, Trung Quốc đã tăng sản lượng nhập khẩu dầu thô Mỹ lên 14 lần, khí tự nhiên lên 21 lần và than đá tăng 3,6 nghìn lần. Ngoài ra, các loại mặt hàng như đậu nành Trung Quốc nhập khẩu từ Mỹ cũng đã tăng 10%. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng đã bãi bỏ lệnh cấm nhập khẩu thịt bò Mỹ sau 6 tháng kể từ khi có nghi vấn phát hiện bò bệnh.
Mặc dù những động thái tích cực nói trên của Trung Quốc, nhưng hiện nay thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc vẫn còn khá lớn.
Khó xóa bỏ thâm hụt thương mại
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, các công ty nước ngoài chiếm khoảng 60% thâm hụt thương mại với Mỹ, trong đó phải kể đến các công ty lắp ráp sản phẩm Iphone của Apple sau khi lắp ráp hoàn chỉnh thiết bị sẽ xuất sang Mỹ. Do đó, mặc dù Trung Quốc đã cố gắng giảm thâm hụt thương mại nhưng khoảng cách vẫn còn lớn.
Ông Gao Feng, phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết: “Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Hoa Kỳ bắt nguồn từ các cấu trúc kinh tế khác nhau và khả năng cạnh tranh ngành công nghiệp cũng như sự phân công lao động quốc tế”. Phân tích của ông Gao Feng một lần nữa cho thấy nỗ lực của Trung Quốc nhằm thu hẹp khoảng cách thâm hụt thương mại với Mỹ là một nhiệm vụ không hề dễ dàng.
Chính quyền Trump đã làm nóng vấn đề thâm hụt thương mại sau chuyến thăm cấp Nhà nước Trung Quốc của mình hồi tháng 11/2017. Ngay sau đó, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã thực hiện một cuộc điều tra về việc có nên áp thuế chống bán phá giá với tấm nhôm từ Trung Quốc hay không? Ngoài ra, Mỹ cũng đang cân nhắc sẽ áp dụng mức thuế cao hoặc hạn chế nhập khẩu đối với sản phẩm như thép và tấm pin mặt trời của Trung Quốc.
Trước những áp lực từ phía Mỹ, hoạt động mở rộng thương mại của các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang phải chịu những ảnh hưởng nhất định. Mới đây nhất, nhà cung cấp dịch vụ không dây AT&T đã từ bỏ đảm phán về việc bán điện thoại thông minh của Công ty công nghệ Huawei tại thị trường Mỹ. Ngoài ra, Chính phủ Mỹ cũng đã ngăn chặn thương vụ mua lại Money Gram của “người khổng lồ” Alibaba từ Ant Financial.
Trung Quốc cũng đang nỗ lực chống lại những chỉ trích về thâm hụt thương mại của Mỹ như cắt giảm thuế quan đối với hàng tiêu dùng hồi tháng trước và kế hoạch triển lãm nhập khẩu quốc tế đầu tiên dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 11 tới.