Vì sao bầu Đức quyết cứu giá cổ phiếu HAG?

Bỏ trăm tỷ cứu giá cổ phiếu

Ông Đức dự kiến mua số cổ phiếu đăng kí trong thời gian 8/5-6/6/2018. Nếu giao dịch thành công, bầu Đức sẽ nâng tỷ lệ sở hữu lên 37,17%. Căn cứ theo thị giá của cổ phiếu HAG hiện nay, ước tính bầu Đức sẽ chi khoảng 103 tỷ đồng cho giao dịch này. Nếu giao dịch thành công, ông Đức sẽ nâng sở hữu của mình tại HAG lên hơn 37% cổ phần.

Gọi là “cứu giá” cũng có nguyên do. Giá cổ phiếu HAG ngày 3/5/2018 chưa đến 5.000 đồng/cổ phiếu, là mức thấp nhất kể từ khi HAG niêm yết cách đây 10 năm. Nếu tính từ đầu năm đến nay, cổ phiếu HAG đã mất hơn 33% thị giá, khi giảm từ mức 7.250 đồng/cổ phiếu. Còn nếu tính trong một năm gần nhất, thị giá HAG đã mất gần một nửa.

Giá cổ phiếu HAG tăng sau thông tin ông Đức đăng ký mua vào

Trong lịch sử, ông Đức cũng không ít lần bỏ tiền túi trăm tỷ ra “cứu giá” cổ phiếu tập đoàn nơi ông làm chủ tịch. Chẳng hạn như năm 2015.

Hồi tháng 5/2015, bầu Đức bỏ tiền túi gần 100 tỷ đồng để mua vào 5 triệu cổ phiếu. Đồng thời, Tập đoàn cũng chi ra gần 200 tỷ đồng mua thêm triệu cổ phiếu nữa làmcổ phiếu quỹ. Giai đoạn này giá cổ phiếu HAG cũng giảm mạnh. Trong vòng một tháng kể từ lúc ông Đức đăng kí mua, cổ phiếu HAG đã giảm 14% và khoảng 20% chỉ trong 4 tháng. Hơn hết, giá cổ phiếu khi ấy là mức thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại.

Trong quý I/2018, HAG đạt kết quả kinh doanh khá khả quan. Theo đó, HAG đạt doanh thu hơn 1.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt gần 57 tỷ đồng, đều tăng mạnh so với cùng kỳ. Kết quả này góp phần lớn từ màng trái cây. HAG đang định hướng trở thành doanh nghiệp trồng trái cây hàng đầu Đông Nam Á. Doanh thu bán trái cây năm 2017 đóng góp một phần ba tổng doanh thu của Tập đoàn.

Dù kết quả này khá tươi sáng nhưng giá cổ phiếu HAG lại giảm về mức thấp nhất lịch sử, khiến bầu Đức phải bỏ tiền túi ra ứng cứu. Nghịch lý này đến từ đâu?

Nỗi lòng bầu Đức

Theo các chuyên gia tài chính, giá cổ phiếu HAG giảm sâu vì trước hết, ám ảnh của nhà đầu tư về kết quả kiểm toán báo cáo tài chính năm 2017 vẫn còn đó.

Sau kiểm toán, lợi nhuận ròng của HAG giảm gần một nửa, chỉ còn 626 tỷ đồng. Công ty con của HAG là Nông nghiệp Hoàng Anh Gia Lai (HNG) bị kiểm toán điều chỉnh giảm gần hết lợi nhuận, từ mức 629 tỷ đồng còn 70 tỷ đồng. Ngoài vấn đề giảm lãi, HAG cũng bị lưu ý về khoản phải thu hơn 4.000 tỷ đồng với các bên liên quan.

Nghiêm trọng nhất là kiểm toán nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục của HAG. Tính đến cuối năm 2017, nợ ngắn hạn của HAG đã vượt quá tài sản ngắn hạn hơn 3.500 tỷ đồng, đồng thời vi phạm một số điều khoản của các khoản vay và trái phiếu. Với những lưu ý quan trọng này, cổ phiếu HAG đã bị Sở Giao dịch Chứng khoán HCM cảnh báo trên toàn thị trường kể từ ngày 7/5/2018.

Về góc độ quản trị, một chuyên gia tư vấn doanh nghiệp cho rằng, HAG là tâm huyết nhiều năm của ông Đức, ông cũng là cổ đông lớn nhất hiện nay, nên việc cứu giá cổ phiếu doanh nghiệp mình cũng là hợp lý. Vì giữ nhiều cổ phiếu, biến động giá cổ phiếu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản của ông Đức.

Từ đầu năm, giá cổ phiếu HAG dao động trong khoảng 7.000 – trên 8.000 đồng/cổ phiếu. Nếu so với mức thấp nhất gần đây là 4.800 đồng/cổ phiếu, HAG đã mất gần một nửa giá trị. Tài sản của ông Đức tính trên cổ phiếu cũng vậy, tương đương mất khoảng 1.500 tỷ đồng. Vì vậy, việc “cứu giá” để tài sản bớt giảm thêm cũng là chuyện đương nhiên dễ hiểu.

Trong 10 năm niêm yết vừa qua, bầu Đức luôn là “thuyền trưởng” của HAG. Khi hoạt động kinh doanh gặp khó khăn, ông Đức là người tìm cách mở rộng hoạt động, tìm hướng kinh doanh mới. Khi Tập đoàn thiếu vốn, cũng chính ông bán một phần cổ phiếu sở hữu để giúp doanh nghiệp tái cơ cấu khoản vay. Còn nhớ, hồi tháng 10/2017, ông Đức đã bán bớt 23 triệu cổ phiếu (trong tổng số hơn 347 triệu cổ phiếu, tương ứng 37,5% vốn HAG), dùng làm tài sản đảm bảo cho khoản vay mới của HAG khi tổng nợ vay của tập đoàn này quá cao.

Trong lần “cứu giá” này, nhà đầu tư còn nhận ra một nguyên nhân khác đến từ những khoản cổ phiếu mà HAG cầm cố để vay ngân hàng và trái phiếu. Thuyết minh các khoản vay trong báo cáo tài chính hợp nhất xác nhận: “Vào ngày lập báo cáo tài chính hợp nhất này, các điều khoản ràng buộc trong hợp đồng cầm cố có liên quan đã bị vi phạm”.

Theo các chuyên gia tài chính, mỗi khoản thế chấp cổ phiếu đều được thỏa thuận ở một mức giá nhất định. Thuyết minh này thể hiện giá trị cầm cố bằng cổ phiếu không đáp ứng hợp đồng, do giá cổ phiếu giảm, nhưng HAG chưa bổ sung tài sản thế chấp khác theo hợp đồng. Vì vậy, việc ông Đức mua vào số lượng lớn cổ phiếu HAG với vai trò là chủ tịch công ty, nhằm giúp giá cổ phiếu tăng trở lại, với sự cộng hưởng từ niềm tin của nhà đầu tư. Điều này giúp các khoản thế chấp tăng thêm giá trị. Trong mấy phiên gần đây, giá cổ phiếu HAG đã tăng thêm gần 10% thị giá.