Chuyển đổi số là một hành trình liên tục

Bà Nguyễn Thị Trâm Anh – Trưởng Bộ phận Tư vấn Công nghệ KPMG Việt Nam:

Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong việc triển khai các dự án chuyển đổi quy mô lớn trên nhiều ngành ở Việt Nam, tôi muốn chia sẻ những bài học thực tế quan trọng nhất mà tôi đã đúc rút được khi xây dựng và thực thi chiến lược chuyển đổi số.

Điều quan trọng đầu tiên là phải đảm bảo chúng ta có một lộ trình chuyển đổi phù hợp. Đôi khi chúng ta quá vội vàng bắt đầu chuyển đổi mà không có định hướng và mục tiêu rõ ràng từ cấp cao đến khâu thực thi, dẫn đến sự mất kết nối giữa lời nói và hành động. Nhiều trường hợp, sau khi hệ thống đi vào hoạt động, khách hàng của tôi nhận ra rằng họ không thể truy xuất thông tin hoặc báo cáo cần thiết cho ban quản lý cấp cao. Đó là lý do tại sao ngay từ đầu, cần phải có một lộ trình đúng đắn.

Thứ hai, ở cấp độ thực thi, khi làm việc với các dự án chuyển đổi, chúng ta không chỉ nhìn vào yếu tố công nghệ đơn thuần, mà phải xem xét mọi khía cạnh của quá trình chuyển đổi, bao gồm quy trình, công nghệ, con người, dữ liệu, phân tích và giờ đây là cả AI. Khi doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi ERP, tức là đang xây dựng nền tảng, và sau đó doanh nghiệp cần biết cách khai thác dữ liệu từ nền tảng đó và tích hợp công nghệ AI để đạt được kết quả mong muốn.

Một số bài học kinh nghiệm cho thấy các doanh nghiệp thường thiếu sự sẵn sàng về con người hoặc không thực sự xem xét kỹ lưỡng quy trình của mình. Chúng ta có thể cần áp dụng cách tiếp cận linh hoạt (agile) trong việc triển khai, bởi vì mọi thứ thay đổi rất nhanh, nhưng một số nguyên tắc và nền tảng cơ bản cần được đảm bảo để phục vụ mục tiêu dài hạn của công ty trong 5-10 năm tới và khả năng mở rộng kinh doanh.

Và điểm thứ ba, chuyển đổi không phải là một sự kiện một lần mà là một hành trình liên tục. Chúng ta cần xác định rõ hành trình đó và cách thức phát triển các cột mốc. Nếu không, chúng ta có thể rơi vào tình trạng đầu tư quá mức mà vẫn không thấy được kết quả mong đợi. Trên thực tế, có rất nhiều thách thức và yêu cầu không chỉ từ góc độ kỹ thuật hay nhà cung cấp, mà còn bao gồm rất nhiều yêu cầu và sự đầu tư về công sức và thời gian từ phía doanh nghiệp.

Về phần quản trị dữ liệu, tôi tin rằng dữ liệu là yếu tố quan trọng nhất để đánh giá sự thành công của một dự án chuyển đổi hoặc triển khai. Rất nhiều dự án đã bị trì hoãn do thiếu dữ liệu sẵn có vào ngày go-live, hoặc là sau 6-7 tháng vận hành, dữ liệu đầu ra lại không chính xác. Trong dự án chuyển đổi, chúng ta cần có một đội ngũ rất mạnh từ cả phía nhà cung cấp và phía khách hàng để quản lý quy trình dữ liệu, không chỉ từ góc độ kỹ thuật mà còn từ góc độ quản trị. Đó là lý do tại sao khi thực hiện chuyển đổi, chúng ta cần đầu tư đủ phương pháp và nỗ lực vào làm sạch dữ liệu, làm giàu dữ liệu và thiết kế quy trình di chuyển dữ liệu sau khi hệ thống đi vào hoạt động.

Cuối cùng, về việc xây dựng đội ngũ sẵn sàng cho tương lai, với sự phát triển của công nghệ hiện nay, nguồn nhân lực cần được trang bị kịp thời và thậm chí đi trước để có thể thích ứng và tận dụng sự hỗ trợ từ công nghệ.

Thông thường, khi chúng ta thực hiện chuyển đổi, mọi việc sẽ bắt đầu từ chiến lược, trong đó bao gồm cả chiến lược nhân sự. Bước đầu tiên chúng ta cần làm là xác định khoảng cách về kỹ năng của nguồn lực hiện tại so với kỹ năng cần thiết trong tương lai sau khi hoàn thành chuyển đổi.

Sau đó, chúng ta cần xác định chiến lược đào tạo và nhu cầu đào tạo phù hợp. Các vị trí và cá nhân khác nhau sẽ có bộ kỹ năng khác nhau, và mức độ tiếp thu công nghệ của mỗi người cũng sẽ khác nhau. Đó là lý do tại sao chúng ta cần xác định một chương trình đào tạo phù hợp, không chỉ trong quá trình chuyển đổi mà còn để duy trì hoạt động sau này khi hoàn thành chuyển đổi và bắt đầu gặt hái kết quả.

Điều tốt là ngày nay, những người trẻ tài năng rất nhanh nhạy với công nghệ. Đôi khi làm dự án, tôi không chỉ hướng dẫn mọi người cách làm mà còn học hỏi rất nhiều từ những người trẻ về cách tận dụng và thích nghi với công nghệ mới. Tôi nghĩ đó là một trong những điểm rất đáng mừng.