Hạ viện Mỹ hôm thứ Ba (6/2) đã thông qua dự luật chi tiêu tạm thời để giữ cho chính phủ Mỹ mở cửa cho đến ngày 23/3 và tài trợ cho Bộ Quốc phòng cho tới tháng 9 khi các nhà lãnh đạo Quốc hội vẫn bất đồng về một thỏa thuận dài hạn.
Với 245 phiếu thuận và 182 phiếu chống, Hạ viện Mỹ tiếp tục sử dụng hình thức tạm thời để tài trợ cho Chính phủ Mỹ kể từ khi năm tài chính mới bắt đầu vào ngày 1/11/2017 do các nhà lập pháp vẫn bất đồng với dự luật ngân sách cả năm.
Theo đó, biện pháp này sẽ kéo dài phần lớn ngân sách của chính phủ như mức hiện tại cho đến ngày 23/3, trong khi nâng hạn mức ngân sách cấp cho Lầu Năm góc lên 659 tỷ USD tới ngày 30/9.
Một thỏa thuận ngân sách rộng hơn có thể được thêm vào luật, H.R. 1892, trước khi Thượng viện bỏ phiếu. Các nhà lãnh đạo của lưỡng đảng tại Mỹ đang tiến hành một thỏa thuận kéo dài hai năm để nâng ngân sách cho quốc phòng và chi tiêu trong nước, cũng như phá vỡ chu kỳ sử dụng các biện pháp tạm thời. Tuy nhiên dự luật sửa đổi sẽ phải được Hạ viện bỏ phiếu lại trước khi nguồn tài trợ hiện tại hết hạn vào cuối ngày thứ Năm.
Các nhà lãnh đạo Thượng viện nói rằng họ không muốn đưa chính phủ đến bờ vực ngừng hoạt động và ít thấy có nguy cơ xảy ra điều đó. Còn nhớ hồi tháng trước, Chính phủ Mỹ đã phải đóng cửa ngừng hoạt đọng một phần trong 3 ngày do các nhà lập pháp bất đồng về vấn đề di cư.
“Tôi nghĩ rằng chúng tôi đang trên đường để đạt được một thỏa thuận, và sẽ đạt được nó rất sớm”, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell – lãnh đạo phê đa số tại Thượng viện cho biết hôm thứ Ba.
Thượng Nghị sĩ John Cornyn của đảng Cộng hòa cũng cho biết, ông hy vọng một thỏa thuận ngân sách sẽ bao gồm một điều khoản nhằm nâng cao trần nợ của Mỹ. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ dự đoán Kho bạc chỉ có thể ngăn ngừa tình trạng vỡ nợ cho tới đầu tháng 3 và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã kêu gọi Quốc hội “hành động càng sớm càng tốt”.
Các nhà lãnh đạo Hạ viện và Thượng viện đã thảo luận kế hoạch ngân sách hai năm với chi phí hơn 250 tỷ USD cho năm tài chính hiện tại và kế hoạch tiếp theo bắt đầu từ ngày 1/10. Ngân sách dành cho quốc phòng hàng năm sẽ tăng lên khoảng 80 tỷ USD, trong khi giới hạn chi tiêu phi quốc phòng sẽ được tăng lên khoảng 60 tỷ USD.
Thỏa thuận của Thượng viện nhằm tăng chi tiêu trong nước cùng với tài trợ cho Lầu năm góc chắc chắn sẽ vấp phải sự phản đối của các đảng viên đảng Cộng hòa bảo thủ, có khả năng buộc người phát ngôn của Hạ viện Paul Ryan phải dựa vào phiếu bầu của đảng Dân chủ để thông qua giải pháp này.
Chi tiêu cao hơn sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang mà Steve Bell - cựu giám đốc của Ủy ban Ngân sách Thượng viện dự đoán sẽ đạt tới 1 nghìn tỷ USD vào năm tới.
Thâm hụt ngân sách của Mỹ đã tăng lên 666 tỷ USD trong năm ngoái vì chi tiêu cao hơn cho chương trình y tế, an sinh xã hội và các chương trình khác cho người già. Thâm hụt được dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng hơn nữa do các biện pháp cắt giảm thuế mới được dự báo là sẽ làm giảm thu ngân sách gần 1,5 nghìn tỷ USD trong thập kỷ tới.
Ngay cả khi mối đe dọa chính phủ phải đóng cửa đã giảm xuống trong Quốc hội, Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ ép buộc một khi đảng Dân chủ từ chối đáp ứng các yêu cầu của ông về luật nhập cư.
“Tôi rất muốn nhìn thấy ngừng hoạt động nếu chúng tôi không nhận được rằng công cụ chăm sóc này chấm dứt”, Tổng thốngTrump nói trong một sự kiện với các quan chức thực thi pháp luật để thảo luận về MS-13, một băng nhóm Latinh chủ yếu bao gồm những người nhập cư không có giấy tờ.
Nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm đưa vấn đề bảo vệ khoảng 700.000 người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ khi còn là trẻ em vào dự luật chi tiêu cuối cùng đã dẫn đến việc Chính phủ đóng cửa 3 ngày trong tháng trước. Nhưng trở ngại đó đã được gỡ bỏ sau khi Thượng nghị sĩ McConnell cho biết ông sẽ cho phép Thượng viện tranh luận về một dự luật nhập cư sau ngày thứSsáu nếu Chính phủ vẫn mở cửa.