Hải Phòng: “Loay hoay” với lời giải xử lý rác

Theo thống kê, TP Hải Phòng dân số xấp xỉ 2 triệu người, lượng rác thải sinh hoạt trung bình một người tại thành thị là 1,3kg/ngày, nông thôn là 1kg/ngày.

Đã có lời giải nhưng còn “dang dở”

Để giải cứu về vấn đề xử lý rác thải của thành phố, hiện nay Hải Phòng đang xây dựng Khu xử lý chất thải rắn Gia Minh (huyện Thủy Nguyên) với quy mô 65ha, có chức năng xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn y tế. Dự án đã được khởi công từ tháng 11/2015 và hứa hẹn đến cuối năm 2018 sẽ hoàn thành. Tuy nhiên, đến nay dự án đã chậm tiến độ hơn 1 năm và vẫn còn nhiều dang dở.

Dự án đã hoàn thành trên 80% khối lượng công việc.

Ông Trần Huy Vĩnh – Giám đốc Ban quản lý DA cải thiện điều kiện VSMT Hải Phòng cho biết, đến nay, dự án đã hoàn thành trên 80% khối lượng công việc xây dựng các hạng mục ô chôn lấp rác, hệ thống thu gom nước rác, khu xử lý nước rỉ rác, đường giao thông, hệ thống thoát nước mưa, khu nhà hành chính, khu phụ trợ, hệ thống cấp nước, hệ thống điện, giếng quan trắc nước ngầm… Tuy nhiên, dự án vẫn còn hơn 26,6ha chưa được giải phóng mặt bằng. Nguyên nhân được xác định do giải ngân chậm khiến dự án bị chậm tiến độ.

Nhiều hộ dân tại khu dự án cho biết, họ mong muốn được đền bù, bàn giao mặt bằng để nhanh chóng thoát khỏi cảnh ô nhiễm từ bãi rác tạm Da Lợn gần địa điểm triển khai dự án đã từng bị người dân dựng đá, dựng lều bạt chặn không cho xe rác ra vào vì rác thải được để lộ thiên không vùi lấp, nước rỉ từ rác bốc mùi hôi thối, màu đen đặc. Đồng thời cũng là để dự án được hoạt động giúp thành phố giải bài toán về xử lý rác.

Được biết, dự án Khu Liên hiệp xử lý chất thải rắn Gia Minh bao gồm khu chôn lấp, hệ thống thu gom nước rác, khu xử lý nước rác, đường giao thông, hệ thống thoát nước mưa, khu nhà hành chính phụ trợ, hệ thống cấp nước, hệ thống cấp điện, giếng quan trắc nước ngầm, vùng cách ly… sử dụng vốn ODA và nguồn vốn đối ứng Trung ương.

Theo quy hoạch, đến năm 2025 TP Hải Phòng sẽ có 7 khu xử lý rác tại các huyện: Vĩnh Bảo, Thủy Nguyên, Tiên Lãng, Kiến Thụy, An Lão, Cát Hải, Bạch Long Vỹ. Và theo kế hoạch đặt ra đến năm 2015, Hải Phòng phải phải xây dựng thành công các khu xử lý rác tập trung tại địa bàn các huyện ngoại thành, nhưng trên thực tế đã không được thực thi như mong đợi. Trong khi người dân thì mong mỏi, đếm từng ngày việc đưa các nhà máy vào hoạt động.

Báo động về rác thải

Theo ông Lê Ngọc Biên – Chủ  tịch Công ty TNHH MTV Môi trường Hải Phòng, lượng rác thải sinh hoạt mà công ty thu gom được tại các quận nội thành khoảng 800 tấn/ ngày, cùng  01 tấn rác thải y tế. Sau khi thu gom công ty tập kết xử lý rác tại hai bãi Đình Vũ và Tràng Cát với phương pháp chôn lấp vi sinh.

Tại khu xử lý rác Đình Vũ, ngoài chôn lấp còn thử nghiệm mô hình xử lý rác Fukuoka của Nhật Bản. Tuy nhiên, do điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, mô hình này mới ở mức thử nghiệm. Hiện nay, hai bãi rác đang ở tình trạng quả tải, rác được chất cao như núi.

Do giải ngân chậm dự án đang chậm tiến độ

Đối với chất thải rắn sinh hoạt khu vực nông thôn, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt của 8 huyện tại TP Hải Phòng khoảng 300 nghìn tấn, tỷ lệ xử lý đạt khoảng 85%. Việc xử lý hiện nay tại các huyện mới chỉ dừng ở việc chôn lấp tại các bãi rác tạm. Điều này khiến người dân lo ngại vì chỉ thời gian ngắn nữa sẽ không còn chỗ để đổ rác tạm, trong khi việc đầu tư kinh phí cho công tác xử lý tại nông thôn còn rất hạn chế.

Việc phân loại xử lý rác sinh hoạt ngay tại nguồn chưa hiệu quả. Ý thức phân loại rác và bảo vệ môi trường của một bộ phận dân cư chưa cao, việc vận chuyển rác từ ga tập kết về khu xử lý còn gặp nhiều khó khăn và mất nhiều kinh phí.

Hơn nữa, tại địa bàn nông thôn hiện có nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giày da, nên việc ký hợp đồng thu gom, xử lý chất thải công nghiệp của các cơ sở sản xuất còn nhiều hạn chế. Tình trạng đổ rác công nghiệp tại các bãi rác tạm, các ga rác vẫn còn nhiều.