“Hạt nhân” tái cấu trúc giai đoạn 2021-2025: Nâng chất và lượng doanh nghiệp

>>TÁI CẤU TRÚC NỀN KINH TẾ: Thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp

LTS: Tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XV, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 -2025 với những mục tiêu cụ thể đối với sự phát triển doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Hồng Long, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp phát biểu tại Diễn đàn "Tái cấu trúc nền kinh tế giai đoạn 2021 -2025: Những vấn đề đặt ra với doanh nghiệp".

Nghị quyết số 35/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020 khép lại với cơ bản các mục tiêu được hoàn thành.

Mục tiêu 1,5 triệu doanh nghiệp vào năm 2025

Nghị quyết bao gồm 06 mục tiêu đến năm 2020: Xây dựng doanh nghiệp Việt Nam có năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững, cả nước có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp hoạt động; Khu vực tư nhân Việt Nam đóng góp khoảng 48 - 49% GDP; Khu vực tư nhân Việt Nam đóng góp khoảng 49% tổng vốn đầu tư toàn xã hội; Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp khoảng 30 - 35% GDP; Năng suất lao động xã hội tăng khoảng 5%/năm; Hàng năm, có khoảng 30 - 35% doanh nghiệp Việt Nam có hoạt động đổi mới sáng tạo. Nhìn vào các mục tiên này, một mục tiêu được nhắc đến khá nhiều đó là Việt Nam đạt 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 thì chưa đạt được.

Với giai đoạn 2021 – 2025, mục tiêu của việc tái cơ cấu nền kinh tế đặt ra với DNNN là nâng cao hiệu quả hoạt động năng lực cạnh tranh trên cơ sở đổi mới sáng tạo, áp dụng các công nghệ hiện đại… DNNN cơ bản được sắp xếp lại theo tiêu chí tại Quyết định số 22/2021 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn giai đoạn 2021 - 2025.

Trong khi, mục tiêu tổng quan là nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam với khoảng 1,5 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2025. Trung bình tốc độ gia tăng số doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế đạt khoảng 12-14%/năm giai đoạn 2021-2025. Số doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn đạt khoảng 60.000- 70.000 doanh nghiệp vào năm 2025.

Theo Nghị quyết về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 của Quốc hội, tiếp tục cơ cấu lại nền kinh tế trên cơ sở kế thừa và phát triển, vừa toàn diện vừa có trọng tâm, trọng điểm; ưu tiên phát triển một số ngành, lĩnh vực có dư địa lớn và khả năng bắt kịp, tiến cùng, vượt lên ở khu vực, thế giới và 03 lĩnh vực quan trọng là cơ cấu lại đầu tư, cơ cấu lại thị trường tài chính, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước.

Cơ cấu lại các khu vực

Để đạt được các mục tiên trên, nhiệm vụ đầu tiên chúng ta cần làm là tiếp tục hoàn thiện thể chế, khung khổ pháp lý về tổ chức quản lý và hoạt động của doanh nghiệp, DNNN, về sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn và triển khai theo đúng tinh thần Nghị quyết Trung ương 5, khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN và Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, chúng ta cần sơ kết đánh giá, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan đại diện vốn nhà nước tại các tập đoàn, tổng công ty để phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật và tình hình thực tế.

Các cơ quan cần tập trung nghiên cứu, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sửa đổi cơ chế chính sách để gắn kết quả của việc thực hiện sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN với việc đánh giá trách nhiệm của người đứng đầu; tiếp tục đổi mới công tác bố trí, bổ nhiệm, miễn nhiệm đối với người đứng đầu doanh nghiệp nhà nước.

Chúng ta cũng cần thực hiện nghiêm việc tách người quản lý DNNN khỏi chế độ công chức, viên chức theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 161/2020 của Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới, nâng cao, hiệu quả hoạt động của DNNN. Bên cạnh đó triển khai rộng rãi cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm qua thi tuyển cạnh tranh, công khai, minh bạch.
Đây là nhưng cơ sở quan trọng để Chính phủ hoàn thiện Đề án “Cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021 - 2025”.

Đối với khu vực tư nhân, Chính phủ cần tổng kết đánh giá việc thực hiện Nghị quyết số 35/2016/NQ-CP của Chính phủ, qua đó nghiên cứu, xây dựng Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030, bảo đảm hiệu quả, khả thi, phù hợp thực tiễn, có giải pháp đột phá. Đặc biệt, Chính phủ chú trọng nghiên cứu, xây dựng chương trình hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp khu vực tư nhân áp dụng các mô hình kinh doanh bền vững, công nghệ sản xuất sạch hơn, sử dụng tài nguyên hiệu quả và bảo về môi trường giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn 2030.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cần tiếp tục rà soát, công bố công khai, xử lý trách nhiệm đối với việc chậm, không niêm yết, đăng ký giao dịch đối với các doanh nghiệp đủ điều kiện.

>>TÁI CẤU TRÚC NỀN KINH TẾ: Doanh nghiệp cần tìm cách gỡ nút thắt của ngành hoạt động