Liêm chính kinh doanh để bền vững

Đó là khẳng định của bà Nguyễn Phi Vân, Chủ tịch Hiệp hội Đầu tư Thiên thần Việt Nam, Cố vấn đổi mới sáng tạo của đề án 844 (Bộ Khoa học& Công nghệ), Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo. Không những vậy, bà Vân còn nhấn mạnh: “Đối với nhà đầu tư, một trong những điều kiện tiên quyết để chọn doanh nghiệp đầu tư là phải kinh doanh liêm chính”.

Niềm tin của nhà đầu tư

Vậy tại sao kinh doanh liêm chính lại là mục thẩm định quan trọng trong quá trình thẩm định đầu tư?

Theo ông Quang Phạm– Giám đốc, Crescent Group Capital Management, nhiều người cứ nghĩ rằng đối với các quỹ đầu tư yếu tố mang lại lợi nhuận sẽ là điều kiện quan trọng. Tuy nhiên trên thực tế công việc này rất dễ dàng, việc thẩm định và tính toàn hiệu quả lợi nhuận dự án thường được giao cho những người trẻ hoặc mới tham gia quỹ thực hiện.

Trong khi đó, nhà đầu tư thường chú trọng vào hai yếu tố quan trọng hơn khi xem xét quyết định rót vốn, gồm câu chuyện (mô hình kinh doanh) và niềm tin tạo ra của doanh nghiệp muốn huy động vốn.

“Niềm tin của nhà khởi nghiệp được xây dựng và truyền tải đến nhà đầu tư tiềm năng như thế nào là rất quan trọng”, ông Quang nói, và cho biết thêm niềm tin của doanh nghiệp được nhà đầu tư xem xét từ yếu tố con người mà nó được chuyển dịch ra bằng những thứ có thể cảm nhận được thông qua hệ thống quản trị, hệ thống kiểm soát, sự yên tâm cùng chung định hướng và đồng hành,...

“Tiền có thể kiếm được nhưng nếu nhà khởi nghiệp không xây dựng được niềm tin hoặc ở trạng trái để mất đi niềm tin, thì nhà đầu tư sẽ không bao giờ quay trở lại lần nữa”, ông Quang nói.

Và ông lưu ý với các doanh nghiệp cần huy động vốn rằng cộng đồng các quỹ đầu tư rất nhỏ, đừng nghĩ rằng bị mất niềm tin ở trong nước thì có thể ra nước ngoài huy động vốn. Bởi lẽ các quỹ đầu tư các nước đều có sự kết nối thông tin với nhau để có thể kiểm tra thông tin của nhà huy động vốn.

“Người đồng hành” tin cậy

Với tư cách là nhà đầu tư cá nhân, ông Nguyễn Tuấn Quỳnh, Phó Chủ tịch Qũy đầu tư IDG, cho biết có 3 tiêu chí để ông quyết định chọn startup đầu tư, trong đó hai tiêu chí quan trọng đều mang yếu tố chủ quan của con người đó là nhà khởi nghiệp đó phải phù hợp, và người sáng lập phải có năng lực tính cách, đạo đức trong kinh doanh. Dù đã đầu tư nhiều vào các startup, thành công có và thất bại cũng không ít, nhưng ông Quỳnh thừa nhận rằng cũng có những sai lầm trong đầu tư do bản thân ông chưa đánh giá đúng về con người.

Bà Quỳnh Võ, Giám đốc Zone Startups Vietnam (Vina Capital) cũng khẳng định: đối với các startup thì thường những người sáng lập chiếm từ 30-50% được Zone Statups xem xét quyết định có được chọn tham gia hay không.

Bởi lẽ những người sáng lập, người đứng đầu thường sẽ thể hiện về việc có đạo đức và sự liêm chính trong kinh doanh hay không, từ đó dẫn đến sự hình thành văn hóa của doanh nghiệp đó.

Mặt khác, theo bà Quỳnh, qua cuộc khảo sát cho thấy có đến 86% bạn trẻ mong muốn được làm việc ở những công ty kinh doanh liêm chính, có đạo đức nhằm đóng góp công sức của họ. Và những bạn trẻ này cũng tin rằng làm việc ở những doanh nghiệp liêm chính thì sẽ cạnh tranh lành mạnh.

Rõ ràng, hành trình khởi nghiệp rất lâu dài, cần người đồng hành. Sự liêm chính là giá trị đầu tiên để có thể đồng hành. Liêm chính ngay từ khi khởi nghiệp sẽ ngăn chặn được các sai phạm có thể xảy ra trong tương lai.

Nằm trong khuôn khổ Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia năm 2020 và dự án “Thúc đẩy môi trường kinh doanh công bằng cho Doanh nghiệp mới tại Việt Nam” của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc - UNDP Việt Nam, với sự tài trợ của Quỹ Thịnh Vượng Anh, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã ra mắt bộ tiêu chí: Liêm chính trong kinh doanh cho Nhà đầu tư và Doanh nghiệp khởi nghiệp.

Thúc đẩy sáng kiến chính phủ - kinh doanh

Năm 2020 là thời điểm rất thuận lợi đối với Việt Nam với tư cách là chủ tịch ASEAN. Với vai trò đó, Việt Nam đã xác định rằng tăng cường hội nhập và kết nối khu vực theo hướng bao quát và bền vững đã được xác định là ưu tiên hàng đầu. Cam kết này thậm chí còn quan trọng và cấp bách hơn đối với các quốc gia ASEAN trong bối cảnh các quốc gia đều tập trung phục hồi kinh tế sau COVID-19. Khi Vương quốc Anh trở thành đối tác của

Diễn đàn đối thoại ASEAN, chúng tôi rất vui mừng được hợp tác chặt chẽ với Việt Nam không chỉ trong các lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế mà còn là hợp tác với Việt Nam dưới cương vị chủ tịch của ASEAN.

Trong khuôn khổ Chương trình cải cách kinh tế ASEAN, Đại sứ quán đang hợp tác chặt chẽ với UNDP và VCCI để chuẩn bị cho một phiên họp về Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) như một phần trong Hội nghị thượng đỉnh đầu tư ASEAN sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào cuối năm nay. Đây được xem là một diễn đàn dành cho các doanh nghiệp trong khu vực nhằm thảo luận về các vấn đề xuyên suốt ảnh hưởng đến hoạt động của họ trong thế giới hiện đại. Tăng cường ESG và các vấn đề phát triển bền vững có thể có tác động đáng kể đến hiệu quả tài chính của một doanh nghiệp, tăng cường khả năng cạnh tranh và do đó ảnh hưởng đến giá trị của các khoản đầu tư. 

Trên thực tế, hoạt động khởi nghiệp tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ. Số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp ước tính ở Việt Nam là gần 3.000, giúp đất nước này trở thành hệ sinh thái khởi nghiệp lớn thứ ba ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, chủ các doanh nghiệp mới đã gặp phải nhiều khó khăn trở ngại trong quá trình điều hành. 

Chính vì vậy, Bộ tiêu chí liêm chính trong kinh doanh cho nhà đầu tư và doanh nghiệp khởi nghiệp sẽ giúp các doanh nghiệp mới đánh giá, hiểu và hành động về tính toàn vẹn của doanh nghiệp.

Bộ tiêu chí được viết ra dành cho tất cả nhà đầu tư đang hoạt động hoặc đang quan tâm đến đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp vừa và nhỏ được thành lập tại Việt Nam. Mặc dù bộ công cụ này cần thiết hơn cho nhà đầu tư ở giai đoạn sớm và đầu tư thiên thần, là những người có ít nguồn lực hỗ trợ chặt chẽ về luật pháp trong quá trình thẩm định đầu tư, bộ công cụ vẫn là nguồn tham khảo rất tốt cho các nhà đầu tư nước ngoài chưa quen thuộc với môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Các vườn ươm, các trung tâm tăng tốc khởi nghiệp, các đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp đang huấn luyện và chuẩn bị cho các doanh nghiệp khởi nghiệp gọi vốn cũng cần tham khảo và sử dụng bộ tiêu chí này.

Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia

Ra đời năm 2003, Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp thực hiện (nay là tạp chí) dưới sự chỉ đạo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) được xem là tiên phong về phong trào khởi nghiệp

ở Việt Nam. Sau 17 năm triển khai, Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia đã xây dựng và hoàn thiện được một hệ sinh thái với các thành phần: 02 Hội đồng hỗ trợ khởi nghiệp, các vườn ươm, các tổ chức huấn luyện khởi nghiệp, hơn 30 tỉnh thành, hơn 150 trường Đại học/Cao đẳng, các tổ chức quốc tế như GEN, IFI, HACK4... 

Chương trình quy tụ được đội ngũ các chuyên gia, cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hàng đầu tại Việt Nam để triển khai các hoạt động khởi nghiệp chuyên sâu và cao cấp. Đồng thời chương trình phát triển và mở rộng được quan hệ hợp tác quốc tế khi VCCI đã trở thành viên của mạng lưới khởi nghiệp toàn cầu GEN. Từ năm 2019, Ban tổ chức Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia là đơn vị đề cử các dự án đạt giải của Chương trình tham dự Cuộc thi Cup Khởi nghiệp toàn cầu.