Chính quyền Tổng thống Joe Biden chuẩn bị mở rộng các hạn chế thương mại chất bán dẫn ra hầu hết các quốc gia trên thế giới, theo Bloomberg.
Theo các quy định mới dự kiến sắp được công bố được Bloomberg tiếp cận, việc bán các chip AI sử dụng trong trung tâm dữ liệu sẽ bị chính phủ Mỹ kiểm soát chặt chẽ dựa trên ba cấp độ.
Ở cấp độ cao nhất, một nhóm nhỏ các đồng minh của Mỹ, bao gồm Đức, Nhật Bản, Đài Loan hay Hàn Quốc, sẽ có quyền tiếp cận gần như không hạn chế với công nghệ Mỹ. Điều kiện kèm theo là không quá một phần tư tổng công suất tính toán của họ được đặt bên ngoài các quốc gia thuộc cấp 1, và không quá 7% tại bất kỳ quốc gia nào thuộc cấp 2. Đặc biệt, các công ty này cũng phải tuân thủ các yêu cầu an ninh của chính phủ Mỹ.
Ngoài ra, các công ty có trụ sở tại Mỹ có giấy phép "người dùng được xác minh" toàn cầu — phải duy trì ít nhất một nửa tổng công suất tính toán trên đất Mỹ, theo Bloomberg. Mục tiêu rộng hơn của các quy định này là đảm bảo rằng Mỹ và các quốc gia đồng minh luôn có công suất tính toán nhiều hơn phần còn lại của thế giới.
Đây là một nỗ lực cuối cùng của chính quyền Tổng thống Joe Biden nhằm kiểm soát sự lan truyền của công nghệ AI không rơi vào tay các đối thủ như Trung Quốc hay Nga. Quy định mới sẽ cụ thể và chi tiết hơn các hạn chế ban bố hồi đầu năm ngoái.
Ở phía ngược lại, Trung Quốc, Nga và khoảng hai chục quốc gia khác sẽ bị cấm nhập khẩu chip rộng rãi. Các quốc gia còn lại (cấp 2) sẽ phải tuân theo các hạn chế về tổng công suất tính toán có thể chuyển giao.
Dự kiến các công ty có trụ sở tại những quốc gia thuộc nhóm "hạn chế" có thể được miễn trừ các giới hạn bằng cách xin trạng thái VEU, nhưng chỉ khi họ tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu an ninh và nhân quyền của chính phủ Mỹ. Quy định này nhằm mục đích thiết lập một hệ sinh thái đáng tin cậy cho sự phát triển AI toàn cầu dưới sự giám sát của Mỹ.
Các quy định mới không chỉ kiểm soát chất bán dẫn mà còn hạn chế xuất khẩu trọng số mô hình AI đóng. Các trọng số mạnh mẽ bị cấm lưu trữ tại các quốc gia Cấp 3 (như Trung Quốc, Nga) và phải tuân thủ tiêu chuẩn an ninh khi lưu trữ tại các quốc gia Cấp 2. Tuy nhiên, các công ty đạt trạng thái VEU toàn cầu không bị áp dụng các hạn chế này.
Mô hình có trọng số mở— cho phép công chúng truy cập mã nguồn cơ bản — hoặc các mô hình đóng yếu hơn không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nếu công ty AI muốn tinh chỉnh mô hình trọng số mở cho mục đích cụ thể tại Cấp 2 và sử dụng nhiều công suất tính toán, họ phải xin giấy phép từ chính phủ Mỹ.
Ngành công nghiệp chip đã thể hiện sự thất vọng rõ rệt trước những quy định mới của Mỹ, cho rằng chúng sẽ tạo ra nhiều thách thức không cần thiết đối với các doanh nghiệp Mỹ.
Nvidia, nhà sản xuất chip AI hàng đầu, đã phản đối kịch liệt, gọi quy định này là "một sự thay đổi lớn trong chính sách" có thể đe dọa tăng trưởng kinh tế và vị trí dẫn đầu toàn cầu của Mỹ.
Sau thông tin Bloomberg đăng tải, cổ phiếu của Nvidia – công ty sản xuất chip AI hàng đầu - đã giảm hơn 1%. Cổ phiếu của Advanced Micro Devices Inc. (AMD), đối thủ lớn nhất của Nvidia trong lĩnh vực bộ xử lý AI, giảm dưới 1%.
“Nhu cầu toàn cầu về tính toán tăng tốc là một cơ hội to lớn cho Mỹ, không chỉ thúc đẩy nền kinh tế mà còn tạo thêm việc làm trong nước,” Nvidia tuyên bố, nhấn mạnh rằng các hạn chế mới không giảm thiểu được rủi ro nhưng sẽ làm suy yếu khả năng cạnh tranh của Mỹ trên thị trường quốc tế.
Hiệp hội Ngành Công nghiệp Bán dẫn Hoa Kỳ (SIA) cũng chỉ trích động thái này, cảnh báo rằng việc thông qua các thay đổi chính sách quan trọng trong thời gian ngắn sẽ gây tổn hại đến sự ổn định và tính cạnh tranh của ngành.
Về lâu dài, các quy định này có thể làm suy yếu niềm tin của các đối tác quốc tế và gây tổn hại cho các công ty Mỹ khi họ phải cạnh tranh với các đối thủ từ các quốc gia không bị áp dụng các quy định hạn chế. Động thái này có nguy cơ đẩy các quốc gia và doanh nghiệp tìm đến các giải pháp thay thế từ những thị trường không bị kiểm soát, chẳng hạn như Trung Quốc.
Ngành công nghiệp chip lo ngại rằng việc Mỹ thắt chặt kiểm soát có thể làm chậm tốc độ đổi mới toàn cầu và tạo ra sự chia rẽ công nghệ sâu sắc hơn, thay vì khuyến khích hợp tác quốc tế. Câu hỏi hiện tại là liệu chính phủ Mỹ có thể đạt được mục tiêu chiến lược của mình mà không làm tổn thương chính các doanh nghiệp trong nước hay không.