Gửi bình luận
Xe điện hứa hẹn giảm khí thải, nhưng sản xuất pin xe điện làm tăng SO2, gây ô nhiễm môi trường tại nhiều quốc gia, từ đó rút ra bài học cho Việt Nam.
Pin xe điện, một phần không thể thiếu trong công cuộc chuyển đổi sang năng lượng bền vững, đang đối mặt với những thách thức không nhỏ về môi trường. Nghiên cứu mới từ Đại học Princeton cho thấy, quy trình tinh chế các khoáng chất thiết yếu cho pin EV như niken và coban có thể dẫn đến những điểm nóng ô nhiễm lượng khí thải lưu huỳnh đioxit (SO2) tại các trung tâm sản xuất, đặc biệt ở Trung Quốc và Ấn Độ.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học & Công nghệ Môi trường (Environmental Science & Technology) chỉ ra rằng nếu Trung Quốc và Ấn Độ hoàn thiện chuỗi cung ứng nội địa để sản xuất pin EV, SO2 tại hai quốc gia này có thể tăng tới 20% so với mức hiện tại. Phần lớn khí thải này xuất phát từ quá trình tinh chế niken và coban, các vật liệu thiết yếu cho pin xe điện hiện đại.
"Tác động của xe điện không chỉ dừng lại ở khí thải từ ống xả xe hoặc điện mà còn liên quan đến toàn bộ chuỗi cung ứng", bà Wei Peng, Phó Giáo sư tại Đại học Princeton, nhấn mạnh. Bà cho rằng cần phải xây dựng chuỗi cung ứng sạch cùng các tiêu chuẩn ô nhiễm nghiêm ngặt để giảm thiểu những hậu quả không mong muốn từ việc sản xuất pin EV.
Trung Quốc hiện đã thiết lập chuỗi cung ứng nội địa mạnh mẽ, nhưng thách thức là làm sạch các quy trình hiện có. Ngược lại, Ấn Độ đang ở giai đoạn đầu phát triển chuỗi cung ứng, đồng thời với đó là cơ hội xây dựng hệ thống sản xuất thân thiện với môi trường ngay từ đầu. Tuy nhiên, cả hai quốc gia đều phải đối mặt với những hậu quả nặng nề từ ô nhiễm SO2, dẫn đến hàng triệu ca tử vong sớm mỗi năm do tiếp xúc với vật chất dạng hạt mịn.
Nghiên cứu trên cho biết, một trong những hướng đi tiềm năng để giảm thiểu ô nhiễm là phát triển các loại hóa chất pin thay thế như pin lithium sắt phốt phát (LFP). Loại pin này không chỉ giảm phụ thuộc vào niken và coban mà còn hạn chế đáng kể lượng khí thải SO2 trong quá trình sản xuất. Ngoài ra, việc thực thi các tiêu chuẩn ô nhiễm nghiêm ngặt, áp dụng công nghệ khử lưu huỳnh trong khí thải cũng là những biện pháp cần thiết.
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng không thể xem nhẹ ô nhiễm từ sản xuất pin. Nếu chỉ tập trung vào việc làm sạch lưới điện mà bỏ qua sản xuất, vấn đề ô nhiễm sẽ không được giải quyết triệt để. Thay vào đó, cần ưu tiên làm sạch các quy trình sản xuất pin để tránh tạo ra những điểm nóng ô nhiễm tại các trung tâm công nghiệp.
Theo các nhà khoa học, là một quốc gia đang phát triển, Việt Nam cần rút ra bài học từ Trung Quốc và Ấn Độ trong việc xây dựng chuỗi cung ứng cho xe điện. Đầu tiên, cần áp dụng ngay các tiêu chuẩn ô nhiễm nghiêm ngặt để kiểm soát khí thải từ quá trình sản xuất. Thứ hai, khuyến khích nghiên cứu và phát triển các loại pin thay thế như LFP nhằm giảm thiểu tác động môi trường. Cuối cùng, hợp tác quốc tế để học hỏi công nghệ và kinh nghiệm từ các nước đi trước sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam chuyển đổi sang năng lượng bền vững một cách hiệu quả.
Đồng thời, Việt Nam nên đẩy mạnh việc đầu tư vào công nghệ tái chế pin để giảm áp lực lên tài nguyên tự nhiên và môi trường. Các chương trình đào tạo kỹ thuật và nâng cao nhận thức về ô nhiễm công nghiệp cũng cần được ưu tiên để đảm bảo sự bền vững trong ngành công nghiệp xe điện.
Sự chuyển đổi sang xe điện không chỉ là một cơ hội kinh tế mà còn là thách thức lớn về môi trường. Bằng cách học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia đi trước, Việt Nam có thể tránh được những sai lầm và xây dựng một hệ thống sản xuất bền vững hơn.
