Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc: Chưa có sự “đều tay” trong quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh

Sáng nay (31/7), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tổ chức Hội nghị Điểm lại Pháp luật kinh doanh 6 tháng đầu năm 2018.

 “Có hàng nghìn văn bản pháp lý ra đời mỗi năm”

Tại Hội thảo, TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam khẳng định xây dựng pháp luật kinh doanh là một trong những mục tiêu quan trọng của Chính phủ kiến tạo.

“Trước đây, chúng ta đặt mục tiêu vài ba nhiệm kỳ năm năm để hoàn thiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhưng giờ hoàn thiện mục tiêu hoàn thiện hàng lang kinh tế thị trường, trong xây dựng thể chế kinh tế thị trường. Trong việc xây dựng kinh tế thị trường chuẩn mực thì việc xây dựng pháp luật về kinh doanh là điều vô cùng quan trọng. Hơn thế nữa, việc xây dựng hệ thống pháp luật kinh doanh là mục tiêu quan trọng của Chính phủ kiến tạo”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.

Dẫn nguồn một thống kê do VCCI thực hiện, Chủ tịch VCCI cho hay, mỗi năm thì chính quyền địa phương ban hành khoảng trên 1.000 các văn bản pháp luật. Trong đó, trên 50% trong số đó là pháp luật kinh doanh, điều này cho thấy sự quan trọng của pháp luật kinh doanh trong hệ thống pháp luật.

“Thống kê của chúng tôi cho thấy, mỗi năm có khoảng 10-20 bộ luật mới ra đời, khoảng 200 Nghị định, Quyết định, Chỉ thị của Chính phủ, số còn lại là của các bộ ngành”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh

Thông tin tại hội thảo, TS Vũ Tiến Lộc cho biết VCCI quyết định, cứ 6 tháng sẽ tiến hành điểm lại toàn cảnh pháp luật kinh doanh một lần.

“Như tôi đã nói, có rất nhiều chính sách mới ra đời mỗi năm. Khi ra đời, các chính sách đều có tác động nên cần được phân tích đánh giá để đưa ra định hướng cảnh báo và giúp thúc đẩy cải cách thể chế. Đây cũng là một cơ hội để chúng ta nhìn nhận xem những kiến nghị của cộng đồng sẽ được giải quyết và tiếp thu như thế nào?”, TS Vũ Tiến Lộc nói.

Các bộ ngành chưa “đều tay” trong quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh

Theo quan điểm của TS Vũ Tiến Lộc thì con đường dài nhất chính là con đường từ lời nói tới hành động. Tuy nhiên, khi nhìn lại con đường này trong 2 năm qua, Chủ tịch VCCI cho rằng, con đường này đã được cải thiện hơn rất nhiều.

“Chúng ta thấy có nhiều điểm tích cực hơn trong lời nói và hành động, nhất là trong khoảng thời gian hai năm qua, đặc biệt là với động thái hành động của Chính phủ mới. Ngay từ năm 2015 đến nay, mỗi năm Chính phủ đều có Nghị quyết 19 với mục tiêu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh nhưng kết quả thực hiện Nghị quyết này lại còn hạn chế. Vì vậy, theo tôi, mặc dù đã có những chuyển biến trong việc cải thiện môi trường kinh doanh của các bộ ngành nhưng chưa như kỳ vọng”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.

Nhìn lại quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh của các bộ ngành trong thời gian vừa qua, Chủ tịch VCCI cho rằng sự vào cuộc của các bộ ngành vẫn… chưa đều, có bộ tích cực, có bộ trì trệ.

“Cách đây hai năm vào tháng 6/2016, VCCI đã tổ chức hội thảo đầu tiên về điều kiện kinh doanh. Tại hội thảo này, nhiều doanh nghiệp kinh doanh cho rằng, các điều kiện kinh doanh ngặt nghèo đang… bóp chết doanh nghiệp nhỏ và vừa. Từ thời điểm đó đến nay, VCCI cùng cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức hiệp hội đã đưa ra nhiều sáng kiến, đề xuất bãi bỏ các điều kiện kinh doanh ngặt nghèo này. Với tinh thần cải cách cầu thị sửa đổi, Bộ Công Thương đã bãi bỏ hàng loạt điều kiện kinh doanh bất hợp lý tạo niềm tin cho doanh nghiệp, nhiều doanh nghiệp gửi thư tới Chính phủ để cảm hơn khi Nghị định 87/2018/NĐ-CP thay thế Nghị định 19/2016/NĐ-CP được ban hành”, Chủ tịch VCCI nói.

Tại hội thảo, Chủ tịch VCCI cũng đưa ra nhận định rằng, thời gian qua nhiều văn bản có tính “cởi trói” được ban hành. Trong đó, Bộ Công Thương là Bộ đi đầu, sau đó là Bộ Y tế với Nghị định 15 về an toàn thực phẩm với hơn 90% thủ tục hành chính được bãi bỏ.

Trên thực tế việc thực hiện chính sách sẽ có độ trễ nhất định nhưng theo quan sát của Chủ tịch VCCI thì lý do chính nằm ở sự chủ động ở bộ ngành, trở ngại hiện nay nằm ở các vụ cục, chuyên viên... thực hiện cải cách. “Đây là điểm cản trở chính”, TS Vũ Tiến Lộc nói.

“VCCI vẫn thấy những trở ngại bên cạnh những câu chuyện truyền cảm hứng. Thế nhưng, trên thực tế vẫn có những quy định nói mãi không sửa như trần khuyến mãi… Bộ Công Thương là bộ đi đầu trong một số lĩnh vực nhưng dường như có những lĩnh vực lại đang ở điểm cuối”, Chủ tịch VCCI nói.

“Dù vui mừng vì con số được cắt giảm nhưng nhìn lại thì thấy nhiều khi không thực chất. Tại một số phương án cắt giảm thì một số chỉ điểu chỉnh 1 điểm nhỏ chứ không bãi bỏ hoàn toàn; tại một số phương án, các điều kiện kinh doanh chỉ được chỉ sửa đổi câu chữ… mà thôi. Tôi còn nhớ, thời Thủ tướng Phan Văn Khải, quá trình cải cách điều kiện kinh doanh diễn ra mạnh mẽ, nhưng sau đó, các điều kiện kinh doanh được cắt giảm lại trỗi dậy. Chả nhẽ quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh cũng có chu kỳ như… chu kỳ khủng hoảng kinh tế?

Tôi mong muốn một quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh được thực chất hơn, trước hết là mục tiêu giảm 50% điều kiện kinh doanh và thủ tục kiểm tra chuyên ngành”, Chủ tịch VCCI bày tỏ mong muốn.