Công bố Quy hoạch Khu lâm nghiệp công nghệ cao Bắc Trung Bộ đến 2045: Nghệ An mở lối phát triển chế biến gỗ bền vững

Bước đi chiến lược cho lâm nghiệp vùng Bắc Trung Bộ

Theo Quy hoạch, Khu lâm nghiệp công nghệ cao Bắc Trung Bộ sẽ được hình thành nhằm phát triển vùng nguyên liệu ổn định, áp dụng giống cây trồng năng suất cao, ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật và công nghệ chế biến hiện đại. Tầm nhìn đến năm 2045, khu lâm nghiệp này không chỉ đóng vai trò cung ứng gỗ nguyên liệu chất lượng cao, mà còn trở thành trung tâm nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ, tạo động lực lan tỏa cho phát triển ngành lâm nghiệp toàn khu vực.

Đối với Nghệ An, tỉnh có diện tích rừng và đất lâm nghiệp lớn nhất cả nước – quy hoạch này mở ra cơ hội then chốt để ngành gỗ chuyển từ “khai thác thô” sang “chế biến sâu”, tăng giá trị gia tăng, tạo thêm nhiều việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân trồng rừng.

Ông Nguyễn Văn Diện, Cục phó Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cho biết, Nghệ An có nhiều tiềm năng lớn phát triển vùng nguyên liệu lâm nghiệp lớn của cả nước.

Trồng rừng sản xuất gỗ lớn, có chứng chỉ quản lý rừng bền vững đang là xu thế tất yếu để tạo ra gỗ nguyên liệu phù hợp với yêu cầu sản xuất xanh, giảm phát thải khí nhà kính, giải trình gỗ hợp pháp, không gây ảnh hưởng, mất rừng của thị trường. Những chính sách hỗ trợ được quy định tại Nghị định số 98/2018/NĐ-CP ngày 5/7/2018; Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 09/6/2015; Nghị định số 58/2024/NĐ-CP, ngày 24 tháng 5 năm 2024...

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Văn Đệ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An khẳng định: “Quy hoạch Khu lâm nghiệp công nghệ cao là cơ sở quan trọng để thu hút đầu tư, phát triển ngành chế biến gỗ theo hướng hiện đại, xanh và bền vững. Đây là cơ hội để Nghệ An phát triển thành trung tâm chế biến gỗ lớn của cả nước, hướng tới xuất khẩu các sản phẩm có giá trị cao”.

Giải bài toán chế biến sâu, sản xuất xanh

Ngay sau lễ công bố, hội thảo bàn về “Giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất, chế biến gỗ và lâm sản” cũng được diễn ra, thu hút đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp và các nhà quản lý tham gia.

Trong khuôn khổ sự kiện, hội thảo tập trung thảo luận nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất, chế biến gỗ và lâm sản trên địa bàn tỉnh. Các chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp nhấn mạnh một số định hướng lớn. Đổi mới công nghệ sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại, tự động hóa, CNC, công nghệ xử lý bề mặt để nâng cao năng suất, chất lượng và giảm chi phí. Liên kết chuỗi giá trị, tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp chế biến, hợp tác xã và người trồng rừng, đảm bảo nguồn nguyên liệu hợp pháp, bền vững. Phát triển sản phẩm giá trị cao, chuyển dịch từ xuất khẩu dăm gỗ, gỗ xẻ sang nội thất cao cấp, gỗ kỹ thuật, vật liệu xây dựng thân thiện môi trường. Cơ chế, chính sách hỗ trợ, kiến nghị Nhà nước có chính sách tín dụng ưu đãi, hỗ trợ đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Ông Trần Quang Luận, Chủ tịch Hiệp hội chế biến gỗ và Lâm sản Nghệ An, việc hình thành khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế – xã hội của Nghệ An và khu vực Bắc Trung Bộ. Tuy nhiên, ngành chế biến sâu gặp nhiều khó khăn, thách thức cần sớm khắc phục như: hạ tầng logistics chưa đồng bộ, doanh nghiệp nhỏ khó tiếp cận vốn và công nghệ, thị trường xuất khẩu ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn nguồn gốc gỗ hợp pháp và chứng chỉ rừng bền vững. Và cần có chính sách cụ thể để đưa ngành sản xuất dăm keo vào đúng lộ trình, để hạn chế việc khai thác gỗ non trong người dân.

Các chuyên gia cho rằng, để quy hoạch đi vào thực tế, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, rất cần sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Đặc biệt, cần phát triển vùng nguyên liệu gắn với chứng chỉ FSC, áp dụng công nghệ thân thiện môi trường, đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại để đưa sản phẩm gỗ Việt Nam vươn xa hơn.

Quy hoạch chung xây dựng Khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao vùng Bắc Trung Bộ đến năm 2045 là bước đi chiến lược, đặt nền tảng cho ngành lâm nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Với lợi thế sẵn có, cùng sự đồng hành của Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, Nghệ An được kỳ vọng sẽ sớm trở thành trung tâm chế biến gỗ và lâm sản công nghệ cao, đóng góp quan trọng cho mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển kinh tế – xã hội khu vực.