Đề xuất trừ điểm trên giấy phép lái xe có khả thi?

HOÀNG MINH NGỌC• 21/02/2024 16:17

Thủ tục trừ điểm, phục hồi điểm sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà cho người vi phạm.

>>Tốn 3.000 tỷ đồng, đổi giấy phép lái xe từ bìa cứng sang thẻ nhựa để làm gì?

Nhằm chuẩn bị cho kỳ họp Quốc hội sắp tới, Bộ Công an đã có dự thảo báo cáo giải trình một số nội dung của dự luật Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Theo đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định trừ điểm giấy phép lái xe.

Dự thảo không ban hành quy định này ban đầu, nhưng sau khi nhận ý kiến góp ý từ đại biểu Quốc hội, Bộ Công an thấy "việc quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe vào dự luật là cần thiết". Bộ Công an lý giải rằng ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông hiện nay còn kém, đặc biệt là trong việc chấp hành các quy định về an toàn giao thông đường bộ.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Theo đề xuất, điểm sẽ được gán cho bằng lái xe, và nếu trong một năm mất hết điểm, người đó sẽ phải thi lại giấy phép lái xe. Dự kiến mỗi người sẽ có 12 điểm/năm. Quy định này được đánh giá tích cực, giúp nâng cao ý thức và kỹ năng của người tham gia giao thông.

Bộ Công an cho rằng, việc áp dụng quy định này là cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đảm bảo trật tự, an toàn giao thông. Hiện tại, quản lý người lái xe sau khi được sát hạch, cấp giấy phép lái xe đang gặp khó khăn và cần sự nghiêm túc trong quản lý.

Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế cũng làm cơ sở cho đề xuất này, khi nhiều quốc gia tiên tiến như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc đã áp dụng quy định trừ điểm giấy phép lái xe đối với người lái xe vi phạm, nhằm tăng cường quản lý và giám sát hành vi giao thông.

Được biết, đề xuất của Bộ Công an được nhiều chuyên gia giao thông đô thị đánh giá cao. Theo đó, quy định trừ điểm GPLX có thể nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát và đánh giá chấp hành pháp luật của tài xế.

Bộ Công an khẳng định quy định trên sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà cho người vi phạm, theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hệ thống cơ sở dữ liệu về sát hạch, cấp giấy phép lái xe; hệ thống cơ sở dữ liệu về xử phạt vi phạm hành chính.

Khi có quyết định xử phạt, người lái xe sẽ nhận được thông báo của cơ quan xử phạt về việc giấy phép lái xe bị trừ điểm; hệ thống cơ sở dữ liệu sẽ tự động trừ điểm (không có sự tiếp xúc giữa người có thẩm quyền xử phạt và người vi phạm nên sẽ không phát sinh tiêu cực, không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính) hoặc sau một năm kể từ lần trừ điểm gần nhất, nếu còn điểm thì hệ thống sẽ tự động phục hồi điểm cho người lái xe.

>>Khắc phục tiêu cực trong sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe cách nào?

Thực tế cho thấy, tình hình vi phạm trật tự, an toàn giao thông hiện nay diễn ra rất phổ biến, ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông còn kém (tính trung bình hàng năm lực lượng Cảnh sát giao thông xử lý trên 3 triệu trường hợp vi phạm). Tai nạn giao thông tuy đã giảm nhưng còn ở mức cao, xảy ra nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng làm chết, bị thương nhiều người, mà nguyên nhân chủ yếu do lỗi của người lái xe không chấp hành quy định của pháp luật giao thông đường bộ.

Việc quản lý người lái xe sau khi được sát hạch, cấp giấy phép lái xe hiện nay đang bị buông lỏng, cơ quan chức năng chưa có các biện pháp quản lý phù hợp, nhất là quản lý việc chấp hành pháp luật của người lái xe.

Ở các nước tiên tiến trên thế giới như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc... đều có quy định trừ điểm giấy phép lái xe đối với người lái xe khi có hành vi vi phạm có nguy cơ gây mất an toàn giao thông cao nhằm quản lý việc chấp hành pháp luật.

Qua nghiên cứu các lĩnh vực quản lý Nhà nước khác như Y tế, Dược, pháp luật cũng đã quy định biện pháp quản lý hành chính Nhà nước tương tự: “Thu hồi chứng chỉ hành nghề” để tăng cường quản lý Nhà nước đối với việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân.

Theo Bộ Công an, trừ điểm giấy phép lái xe sẽ là một biện pháp quản lý Nhà nước, đây không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính. Việc này nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn của công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, tiếp thu kinh nghiệm quản lý an toàn giao thông của các nước tiên tiến trên thế giới. Qua đó quản lý người lái xe trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, cho đến quá trình chấp hành pháp luật, việc vi phạm tái phạm. Khi trừ điểm sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của người lái xe.