Theo nhiều chuyên gia, Đông Nam Á cần rút ngắn khoảng cách kỹ năng số, giải quyết lượng khí thải carbon và đưa ra một bộ quy tắc thống nhất trong việc quản lý AI.
Tập đoàn bất động sản khổng lồ Damac của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất có kế hoạch đầu tư 3 tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu ở Thái Lan và những quốc gia khác ở Đông Nam Á khi các công ty Trung Đông đang tiến vào khu vực này, cạnh tranh với Microsoft và Alibaba.
Ông Danish Nayar, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách đầu tư và mua lại tại Damac Capital, cho biết công ty này sẽ tham gia vào lĩnh vực trung tâm dữ liệu đang phát triển ở Đông Nam Á, đầu tư vào Thái Lan, Malaysia và Indonesia trong vòng 3 đến 5 năm tới..
Công ty sẽ mở một trung tâm dữ liệu gần Bangkok vào tháng 3/2025, sau đó có kế hoạch mở thêm hai trung tâm nữa ở Thái Lan. Mục tiêu của công ty này là đạt công suất khoảng 100 megawatt trong tương lai.
Trước đó vào cuối năm 2024, Damac đã hợp tác với công ty Siam.AI của Thái Lan, công ty cung cấp dịch vụ đám mây và trước đây đã hợp tác với Nvidia. Tại Malaysia, Damac đang mua đất ở tiểu bang Johor phía Nam và những khu vực khác ở quốc gia này. Tương tự, doanh nghiệp này đã mua đất ở Indonesia.
Hiện Damac và các doanh nghiệp vùng Trung Đông đang coi các trung tâm dữ liệu là trụ cột tăng trưởng mới. Trong khi đó, Đông Nam Á có dân số trẻ và phải đối mặt với nhu cầu ngày càng tăng đối với các dịch vụ kỹ thuật số. Thị trường này có thể chứng kiến sự phát triển hơn nữa khi nhiều công ty Trung Đông tham gia.
Theo ước tính của một chi nhánh Mitsubishi UFJ Research and Consulting tại Thái Lan, công suất trung tâm dữ liệu của Singapore dự kiến sẽ tăng khoảng 3% một năm trong giai đoạn 2024 - 2029. Thái Lan dự kiến sẽ chứng kiến mức tăng trưởng là 6% hàng năm, Indonesia và Malaysia là 17% hàng năm khi các nhà đầu tư mở rộng hoạt động từ Singapore để tìm kiếm các địa điểm phù hợp.
Với sự xuất hiện của các nhà đầu tư từ Trung Đông, theo Lionel Yeo, Giám đốc điều hành của STT GDC Đông Nam Á, khu vực này đang là một trong những thị trường nóng nhất. Dự kiến các khoản đầu tư lớn sẽ đổ vào các quốc gia trong khu vực và sẽ không dừng lại.
Nhiều yếu tố đang thúc đẩy sự phát triển của các trung tâm dữ liệu ở Đông Nam Á. Theo Ngân hàng đầu tư Maybank, nhu cầu về các trung tâm dữ liệu đang tăng lên tới 20% mỗi năm cho đến năm 2028 trên toàn khu vực ASEAN.
AI đòi hỏi nhiều sức mạnh tính toán hơn nhiều so với các tác vụ truyền thống khác. Các hệ thống GenAI, bao gồm các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT có thể sử dụng nhiều năng lượng hơn tới 33 lần so với các quy trình thông thường không có AI.
Trên toàn cầu, nhu cầu về các dịch vụ AI đang tăng vọt, nhu cầu tính toán tăng gấp đôi sau mỗi 100 ngày, theo dữ liệu năm 2023 của các nhà nghiên cứu Trung Quốc.
Theo Chỉ số Xu hướng Công việc của Microsoft và LinkedIn, 88% nhân viên tri thức ở Đông Nam Á đã sử dụng AI tạo sinh. Đồng thời, khu vực này đang chứng kiến những thay đổi nhân khẩu học sâu sắc trùng khớp với xu hướng số hóa của khu vực.
Nghiên cứu của Boston Consulting Group cũng chỉ ra, giá trị của nền kinh tế kỹ thuật số Đông Nam Á dự kiến sẽ tăng gấp ba lần lên 1 nghìn tỷ đô la Mỹ vào năm 2030, sau đó có thể tăng gấp đôi nếu có các chính sách phù hợp.
Tuy nhiên, điều này đang tạo ra những thách thức mới cho tất cả các bên liên quan, từ những người điều chỉnh AI, đến ngành giáo dục chuẩn bị lực lượng lao động sẵn sàng cho kỷ nguyên số, và cả các tập đoàn đang chịu áp lực phải giảm thiểu dấu chân carbon của mình.
Hiện nay, ASEAN đã ra mắt Hướng dẫn về Quản trị và Đạo đức AI, một bộ hướng dẫn không ràng buộc tập trung vào tính minh bạch, công bằng, bảo mật, độ tin cậy, lấy con người làm trung tâm, quyền riêng tư và trách nhiệm giải trình.
Các quốc gia trong khu vực cũng đang ở nhiều giai đoạn khác nhau trong việc ban hành luật hoặc hướng dẫn tập trung vào AI và việc sử dụng dữ liệu. Chủ quyền dữ liệu, các quy tắc về cách thức và địa điểm lưu trữ dữ liệu cục bộ và ai kiểm soát dữ liệu cũng là một vấn đề cấp bách.
Singapore đã phát triển Khung quản trị AI mẫu để thúc đẩy việc sử dụng công nghệ một cách có đạo đức. Hay như Việt Nam đang soạn thảo luật công nghiệp công nghệ số, trong khi Malaysia đã ra mắt Văn phòng Trí tuệ nhân tạo quốc gia vào tháng trước, nơi sẽ giám sát và thiết lập các chính sách mới có liên quan đến AI. Thái Lan dự kiến sẽ sớm phê chuẩn Ủy ban AI quốc gia và Indonesia cũng đang xây dựng dự luật quản trị AI.
Mặc dù vậy, vẫn còn một tình thế tiến thoái lưỡng nan đối với cả chính phủ và các công ty trong khu vực khi sự hiểu biết về cấu trúc của các công nghệ đang phát triển vẫn còn thấp.
Mặt khác, việc áp dụng rộng rãi AI sẽ đẩy mức tiêu thụ năng lượng lên cao hơn. Microsoft, một nhà đầu tư vào OpenAI, công ty sản xuất ChatGPT, đã chứng kiến lượng khí thải carbon của mình tăng 30% kể từ năm 2020 do các khoản đầu tư vào các trung tâm dữ liệu toàn cầu. Tương tự như vậy, Google đã chứng kiến mức tăng 50% trong lượng khí thải năm 2023 so với năm 2019, chủ yếu là do nhu cầu và cơ sở hạ tầng dữ liệu.
Theo phân tích của Maybank, khả năng tiếp cận năng lượng sạch lớn hơn sẽ thúc đẩy hơn nữa sự tăng trưởng trong lĩnh vực dữ liệu. Ngân hàng này nhận thấy các nhà đầu tư sẽ bị thu hút vào các hoạt động bền vững hơn và tài chính xanh có thể dẫn đến tăng trưởng kinh tế nhiều hơn trong lĩnh vực này.
Các trung tâm dữ liệu ASEAN đang cải thiện hiệu quả của mình nhưng vẫn tụt hậu so với các khu vực khác. Hiện tại, một nửa lượng điện của khu vực vẫn đến từ than đá. Theo Ember, một nhóm nghiên cứu năng lượng, công suất năng lượng tái tạo sẽ cần tăng gấp ba lần vào năm 2035 để các quốc gia có thể đáp ứng các lộ trình khử cacbon chính.