Các đồng tiền ASEAN có thể suy yếu vào năm tới, vẫn có đủ sự hỗ trợ về chính sách tiền tệ và tài khóa để giảm thiểu các biến động đột ngột và củng cố vị thế của các nền kinh tế.
Nhiệm kỳ Tổng thống sắp tới của Donald Trump tại Hoa Kỳ sẽ có tác động đáng kể đến các loại tiền tệ trên toàn thế giới. Đồng đô la Mỹ dự kiến sẽ tăng giá trong khi các chính sách của ông Trump sẽ góp phần làm đồng nhân dân tệ Trung Quốc suy yếu vào năm tới. Trong khi Đông Nam Á vẫn là nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh bất ổn ở Hoa Kỳ và Trung Quốc, các đồng tiền trong khu vực này vẫn có thể sẽ suy yếu trong năm tới.
Đồng đô la Mỹ bắt đầu chạm đáy từ đầu tháng 10 khi tỷ lệ ủng hộ ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử bắt đầu tăng lên. Sau đó, kể từ khi ông Trump tái đắc cử vào đầu tháng 11, đồng đô la Mỹ đã kéo dài đà tăng. Nhìn chung, chỉ số đô la Mỹ (DXY) đã tăng từ khoảng 100 vào đầu tháng 10 lên khoảng 108 vào cuối tháng 12.
Đây là mức tăng rất đáng kể khoảng 8 phần trăm trong quý cuối cùng của năm 2024. Trong cùng khung thời gian, đồng bạc xanh cũng tăng giá đáng kể so với đồng đô la Singapore, từ 1,28 lên 1,36.
Có một số động lực liên quan giúp giải thích sức mạnh của đồng đô la Mỹ kể từ khi ông Trump tái đắc cử. Về mặt chính sách, chính quyền Trump 2.0 sắp tới có khả năng sẽ mở rộng thêm các đợt cắt giảm thuế và tăng cường thuế quan thương mại đối với Trung Quốc và có khả năng là các quốc gia khác như Canada và Mexico. Điều này có khả năng sẽ làm tăng chi phí hàng hóa và dịch vụ cho Hoa Kỳ.
Phân tích của chúng tôi cho thấy kịch bản có khả năng xảy ra nhất là mức tăng thuế quan từng phần và theo từng giai đoạn trong năm tới sẽ góp phần làm tăng vừa phải khoảng 0,3 điểm phần trăm trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Hoa Kỳ vào năm 2025. Tuy nhiên, trong kịch bản bi quan hơn là mức tăng thuế quan đáng kể và ngay lập tức sau khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1 năm 2025, CPI của Hoa Kỳ sẽ tăng ít nhất 0,5 điểm phần trăm.
Tóm lại, các chính sách của ông Trump có thể sẽ tái bùng phát lạm phát ở Hoa Kỳ. Trên thực tế, lạm phát hàng tháng mới nhất cho thấy CPI của Hoa Kỳ vẫn giữ nguyên ở mức 2,7 phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 11, làm gia tăng rủi ro rằng con đường giảm phát hướng tới mục tiêu dài hạn 2 phần trăm của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) có thể đã bị đình trệ.
Do đó, rủi ro lạm phát gia tăng ngụ ý khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất ít hơn vào năm 2025. Thật vậy, hiện chúng ta thấy quỹ đạo cắt giảm lãi suất của Fed nông hơn. Tại cuộc họp FOMC mới nhất vào ngày 18 tháng 12, Fed thực sự đã ra tín hiệu. Dự báo biểu đồ chấm trung vị được cập nhật của Fed hiện ngụ ý chỉ có hai lần cắt giảm lãi suất vào năm tới, ít hơn so với dự báo trước đó là bốn lần cắt giảm vào năm 2025. Chủ tịch Fed Jerome Powell cũng tỏ ra ít cam kết hơn về việc cắt giảm lãi suất thêm trong tương lai, cảnh báo rằng "tốc độ cắt giảm dự kiến chậm hơn cho năm tới phản ánh kỳ vọng lạm phát cao hơn".
Rủi ro lạm phát gia tăng, cùng với việc Fed cắt giảm lãi suất nông hơn và lợi suất dài hạn cao hơn, tất cả đều góp phần tạo nên bối cảnh đồng đô la Mỹ mạnh lên mà chúng ta đang chứng kiến hiện nay. Trên thực tế, chúng tôi dự đoán đồng đô la Mỹ sẽ tiếp tục mạnh, với DXY tăng cao hơn nữa trên 110 vào giữa năm 2025 với lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm vẫn giữ vững ở mức trên 4%.
Đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc có khả năng sẽ yếu đi do sự phục hồi kinh tế đầy thách thức, chính sách tiền tệ nới lỏng hơn và thuế quan thương mại sắp tới.
Đối với Trung Quốc, triển vọng kinh tế vẫn còn rất bất định vào năm 2025. Bất chấp lượng kích thích khổng lồ từ tháng 9, quá trình tái cấu trúc nợ trong lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc vẫn còn nhiều thách thức vì tiêu dùng bán lẻ trong nước vẫn chưa phục hồi đáng kể.
Môi trường giảm phát ở Trung Quốc vẫn tiếp diễn khi nguồn cung tiền tiếp tục giảm, khiến lợi suất Trái phiếu Chính phủ Trung Quốc dài hạn giảm mạnh xuống dưới 2%. Trước bối cảnh thuế quan thương mại áp lên Trung Quốc vào năm 2025, các nhà kinh tế tỏ ra bi quan hơn về tăng trưởng kinh tế của nước này – ví dụ, chúng tôi đã hạ dự báo Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc vào năm tới 0,3 điểm phần trăm xuống còn 4,3 phần trăm.
Chính quyền Trung Quốc đã thừa nhận giai đoạn khó khăn này đối với nền kinh tế Trung Quốc với các tuyên bố chính thức cho rằng Trung Quốc hiện cần theo đuổi chính sách tiền tệ "khá nới lỏng" để hỗ trợ nền kinh tế. Có nguy cơ đồng Nhân dân tệ tiếp tục suy yếu khi Trung Quốc theo đuổi chính sách tiền tệ nới lỏng trong bối cảnh nền kinh tế suy yếu. Chúng tôi dự kiến đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc sẽ tiếp tục suy yếu so với USD, từ mức 7,3 hiện tại xuống còn 7,6 vào quý 3 năm 2025.
Các nền kinh tế ASEAN vẫn là nơi trú ẩn an toàn nhưng tiền tệ có thể suy yếu do thương mại chậm lại vì ảnh hưởng bởi thuế quan sắp tới.
Đối với ASEAN, các nền kinh tế khu vực của chúng ta bị kẹt giữa bối cảnh thuế quan sắp tới từ Hoa Kỳ và sự suy thoái kinh tế đang diễn ra của Trung Quốc.
Dưới thời chính quyền Trump đầu tiên, thuế quan lần đầu tiên được áp dụng đối với Trung Quốc vào đầu năm 2018 và xuất khẩu của ASEAN cũng giảm trong hai năm tiếp theo. Do tầm quan trọng của thương mại đối với khu vực của chúng ta, sự sụt giảm trong xuất khẩu đã dẫn đến sự suy yếu của đồng tiền ASEAN. Lịch sử có khả năng lặp lại vào năm 2025.
Do đó, chúng tôi dự kiến các đồng tiền khu vực ASEAN như đồng ringgit Malaysia, đồng baht Thái Lan, đồng rupiah Indonesia, đồng Việt Nam và đồng đô la Singapore sẽ tiếp tục suy yếu trong năm 2025.
Những người bi quan sẽ lập luận rằng nếu đồng Nhân dân tệ suy yếu hơn nữa về mức quan trọng 8,0 so với đồng USD, điều đó có thể gây ra một đợt phá giá tiền tệ cạnh tranh gây gián đoạn trên toàn ASEAN. Mặc dù không thể loại trừ rủi ro này, nhưng có một số điểm tích cực mà chúng ta có thể tin tưởng cho khu vực này. Những điểm tích cực này bao gồm dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mạnh mẽ vào ASEAN từ Hoa Kỳ và Trung Quốc, thương mại nội khối mạnh mẽ, mức dự trữ kỷ lục của ngân hàng trung ương, chi tiêu trong nước mạnh mẽ và du lịch khu vực mạnh mẽ. Trong khi các đồng tiền ASEAN có thể suy yếu vào năm tới, vẫn có đủ sự hỗ trợ về chính sách tiền tệ và tài khóa để giảm thiểu các biến động đột ngột và củng cố vị thế nơi trú ẩn an toàn của các nền kinh tế khu vực.
Nhìn chung, bối cảnh toàn cầu là đồng đô la Mỹ mạnh hơn, trong khi rủi ro khu vực là đồng Nhân dân tệ tiếp tục suy yếu. Do đó, đồng đô la Singapore cùng với các loại tiền tệ ASEAN có xu hướng yếu đi trong năm 2025.
Trong khi ông Trump đã bày tỏ mong muốn đồng đô la Mỹ yếu hơn, nhưng chính sách của ông có thể sẽ dẫn đến đồng bạc xanh mạnh hơn. Trước rủi ro và biến động gia tăng trên khắp các thị trường ngoại hối vào năm 2025, các nhà đầu tư và doanh nghiệp nên phòng ngừa trước sự mạnh lên của đồng đô la Mỹ và hạn chế vay bằng đô la Mỹ.
Đến ngày 31/12/2024, tỷ giá USD/VND đã tăng 4,31% so với đầu năm. Dù vậy, VND vẫn là đồng tiền mất giá ít so với các đồng tiền ở khu vực như so với KRW (Hàn quốc): 12,51%; PHP (Philippines): 4,74%; IDR (Indonesia): 4,85%...
Trên thị trường quốc tế, chỉ số DXY đo lường sức mạnh của đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt khác, giao dịch quanh mức 107,7 điểm.
*Chuyên gia Heng Koon How, Trưởng bộ phận Chiến lược thị trường, Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB Singapore