Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Còn băn khoăn về tính thống nhất

>> Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Cần xây dựng tiêu chí cụ thể về “nhà ở thỏa đáng”

Theo đó, Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đang được cơ quan soạn thảo hoàn thiện, dự kiến trình Quốc hội xem xét, thảo luận vào kỳ họp tháng 5/2023. Đây là Bộ luật có tác động mạnh đến thị trường bất động sản và nhà ở, lĩnh vực ảnh hưởng nhiều đến đời sống xã hội.

Đánh giá về Dự thảo Luật (sửa đổi) sau các lần chỉnh sửa, hoàn thiện, các chuyên gia cho rằng, phiên bản sửa đổi lần này đã có nhiều thay đổi so với ban đầu theo hướng tích cực, đồng bộ với các luật liên quan; trong đó, có nhiều đề xuất mới được đưa vào.

Điển hình như, tại Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) lần này, cơ quan soạn thảo, đã đề xuất bỏ quy định thời hạn sử dụng với căn hộ chung cư. Và lý giải, việc liên quan đến chấm dứt quyền sở hữu chung cư là vấn đề nhạy cảm còn những ý kiến bất đồng. Căn hộ chung cư là một loại tài sản có giá trị lớn, nếu quy định có thời hạn sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người sở hữu.

Bên cạnh đó, Dự thảo được cho cũng sẽ bổ sung những nội dung liên quan đến thời hạn sử dụng, các trường hợp phá dỡ nhà chung cư. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan khi phá dỡ, cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư…

Mặc dù ghi nhận những chuyển biến tích cực của cơ quan soạn thảo trong việc tiếp thu, chỉnh lý, tuy nhiên, tiếp tục góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) tại Phiên họp thứ 6 của Hội đồng Khoa học, Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây, không ít ý kiến vẫn tỏ ra băn khoăn về tính thống nhất với các văn bản pháp luật khác.

>> Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Cần chi tiết nội dung ghi trên “sổ hồng”

Góp ý vào Dự thảo, PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến - Phó chủ tịch Hội đồng Trường, Trưởng khoa Luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội bày tỏ băn khoăn về tính thống nhất của Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) với Luật Đất đai (sửa đổi), trong đó, có vấn đề liên quan đến đất dành cho nhà ở xã hội và các quy định hiện hành.

Cũng cho ý kiến về nội dung này, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, kiêm Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, một số quy định tại Dự thảo chưa thống nhất với các văn bản pháp luật khác.

Dẫn chứng cho quan điểm đã nêu, ông Đậu Anh Tuấn dẫn các quy định về: Lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở; Điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở; Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại; Chuyển nhượng quyền sử dụng đất để người dân tự xây dựng nhà ở;...

Theo ông Tuấn, đối với quy định về điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở (Điều 37), Dự thảo không cần thiết phải quy định về điều kiện của chủ đầu tư dự án, vì hoặc là chồng lấn, hoặc là chưa thống nhất với các văn bản khác. Do đó, đề nghị bỏ quy định tại khoản 2 Điều 37 Dự thảo.

Bên cạnh những ý kiến đã nêu, xoay quanh nội dung của Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), TS. Nguyễn Văn Tuân - Phó Ban nghiên cứu, xây dựng và phổ biến pháp luật, Hội Luật gia Việt Nam cũng đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo khẩn trương nghiên cứu, chuẩn bị và bổ sung Dự thảo các văn bản dự kiến quy định chi tiết nội dung của Dự thảo Luật vào hồ sơ.

Đồng thời, để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo Luật với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, TS. Nguyễn Văn Tuân cho rằng, cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát nội dung dự thảo Luật với các luật có liên quan như Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Xây dựng, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư,...

Cho ý kiến về Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội - Nguyễn Khắc Định cho biết, đây là Dự án Luật lớn, phức tạp, được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, có liên quan chặt chẽ đến nhiều Luật, Bộ luật khác, nhất là các luật đang được sửa đổi, lấy ý kiến như: Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Kinh doanh bất động sản... Vì vậy, quá trình soạn thảo Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) cần được thực hiện thật sự bài bản, khoa học, kỹ lưỡng, nghiên cứu tiếp thu nhiều ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học, của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân.

“Dự án Luật cần đảm bảo thể chế hóa được đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng về chính sách nhà ở, cụ thể hóa quy định của Hiến pháp 2013, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, khắc phục những bất cập, hạn chế của các quy định pháp luật về nhà ở và thực tiễn thực hiện trong những năm vừa qua, đồng thời chú trọng bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của người dân”, Phó Chủ tịch Quốc hội chỉ đạo.