Giới nữ ngân hàng nói gì về đa dạng và bình đẳng giới trong ngành?

>> NHNN và Hội LHPN Việt Nam giáo dục tài chính cho giới nữ, hạn chế tín dụng đen

Theo một nghiên cứu mới của Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) hợp tác với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), trong khi phụ nữ chiếm 60% lực lượng lao động mới bắt đầu làm việc tại các ngân hàng Việt Nam, thì chưa đến một phần ba nắm giữ các vị trí quản lý cấp cao và cấp cao.

Theo báo cáo, thu hút nhiều phụ nữ hơn vào vị trí lãnh đạo trong lĩnh vực ngân hàng của Việt Nam, cho thấy đã có sự công nhận mạnh mẽ về giá trị của bình đẳng giới trong lĩnh vực ngân hàng, đặc biệt là sự đa dạng về giới ở các vị trí cấp cao có thể giúp các ngân hàng thu hút và giữ chân các kỹ năng như thế nào trong khi mở rộng cơ sở mạnh mẽ của tài năng quản lý nữ, thúc đẩy năng suất lao động và hiệu quả tài chính. 

"Thúc đẩy bình đẳng giới và sự đại diện của phụ nữ trong các vị trí lãnh đạo có ý nghĩa quan trọng đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Báo cáo này, là kết quả của sự hợp tác chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và IFC, cung cấp thông tin tổng quan về vị trí của phụ nữ và nam giới trong lĩnh vực ngân hàng, những thách thức mà phụ nữ phải đối mặt và đưa ra các ý kiến, khuyến nghị để có nhiều phụ nữ hơn trong các vị trí lãnh đạo, quản lý”, NHNN Việt Nam khẳng định, theo thông tin được IFC công bố. 

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trong khi 80% số người cảm thấy an toàn tại nơi làm việc, gần 1/5 đã chứng kiến hành vi bắt nạt và 1/10 đã từng trải qua hành vi bắt nạt, với phản ứng tương tự giữa nam và nữ. Dựa trên khảo sát gần 40.000 nhân viên từ các ngân hàng cũng như các cuộc phỏng vấn trực tiếp với các nhà quản lý ngân hàng cấp cao và cấp trung, nghiên cứu cũng cho thấy phụ nữ muốn được hỗ trợ tốt hơn để cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

Ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia IFC tại Việt Nam, Campuchia và Lào cho biết: “Sự thiếu đa dạng về giới trong lãnh đạo ngành ngân hàng là một vấn đề dai dẳng trên toàn cầu. "Mặc dù Việt Nam đang làm tốt hơn một số quốc gia khác về tỷ lệ phụ nữ trong ban quản lý ngân hàng, nhưng báo cáo này cho thấy rõ ràng cần phải làm nhiều hơn nữa để biến các cam kết thành các bước thiết thực nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ tiến lên các vị trí lãnh đạo, mang đến lợi nhuận và các lợi ích khác cho nhân viên, nhà đầu tư và doanh nghiệp."

Một số kết quả khảo sát đáng chú ý trong báo cáo của IFC:

*Phụ nữ chiếm 68% nhân viên tại 18 ngân hàng được khảo sát (bao gồm NHNN). Tuy nhiên, phụ nữ là đại diện ở cấp đầu vào - nơi họ chiếm 60% lực lượng lao động, cũng là đại diện thấp trong vai trò quản lý cấp cao (33%) và cấp cao nhất (26%).

*Phụ nữ có xu hướng quá nổi bật trong một số lĩnh vực nhất định theo các chức năng, bao gồm các vai trò tuyến đầu như giao dịch viên ngân hàng hoặc tư vấn tại quầy (73%) và trong hoạt động (69%), nhưng ít phổ biến hơn ở các khu vực khác như công nghệ thông tin và ngân hàng số (27%).

*Hơn 80% người trả lời khảo sát (trong tổng 39.094 nhân sự), xem bình đẳng giới là một cạnh tranh lợi thế cho tổ chức của họ, với cấp cao và các nhà quản lý hàng đầu có nhiều khả năng đồng ý cùng tuyên bố. 

*Tất cả các ngân hàng tham gia đều báo cáo rằng sự đa dạng về giới là một phần trong chiến lược kinh doanh và giá trị cốt lõi của họ. Tuy nhiên, với mức độ thực hiện khác nhau trong thực hiện. Bất chấp sự công nhận mạnh mẽ này, nhiều ngân hàng không biết làm thế nào hoặc không nỗ lực để tạo ra một đội ngũ lãnh đạo và lực lượng lao động bình đẳng giới hơn. Một số cho rằng họ đã đạt được giới tính bình đẳng do tỷ lệ lao động nữ cao. Theo đó, IFC cho rằng điều này cho thấy cần phải làm nhiều hơn nữa để tạo ra nhận thức của ngành ngân hàng về các loại chính sách và thực hành có thể giúp thúc đẩy một vai trò lãnh đạo của phụ nữ.

*Phụ nữ thường có quyền bình đẳng cơ hội được tuyển dụng. Nhưng họ có ít cơ hội học tập hơn và cơ hội phát triển, với triển vọng giảm dần của được thăng chức khi họ tăng lên thâm niên. Cùng với đó, phụ nữ cho biết ít được tiếp cận với tất cả các hình thức đào tạo và cơ hội phát triển nghề nghiệp, với bằng chứng rõ ràng là họ cũng phải đối mặt với sự thiên vị công khai và vô thức đối với trách nhiệm sinh con và chăm sóc con cái.

* Trong khi cả hai giới trong ngành tham gia khảo sát đều xác định ba rào cản hàng đầu giống nhau đối với tiến bộ: Không thể đi du lịch thường xuyên như cần thiết, không thể làm việc nhiều giờ/làm thêm giờ do trách nhiệm chăm sóc gia đình, và không thể tham gia các hoạt động xã hội, thì tỷ lệ này ở phụ nữ ngành ngân hàng được xác định cao hơn trong cả 3 rào cản. "Những phát hiện này cho thấy một nhận thức mạnh mẽ rằng nhân viên phải sẵn sàng đi công tác thường xuyên, làm việc nhiều giờ và giao tiếp xã hội thường xuyên để tiến bộ trong ngành ngân hàng Việt Nam", báo cáo của IFC đánh giá.

IFC cũng nêu các khuyến nghị để xóa khoảng cách, lỗ hổng bình đẳng giới còn tồn tại trong ngành với nhiều giải pháp khởi đi từ phân tích dữ liệu nhân sự về phụ nữ và nam giới trong tổ chức, lên chiến lược phát triển khả năng lãnh đạo và kế hoạch thực hiện, phát triển kế hoạch kế nhiệm với lăng kính giới, thực hiện các cam kết công khai về giới, yêu cầu các nhà lãnh đạo cấp cao chịu trách nhiệm về việc thúc đẩy kết quả bình đẳng giới, tiến hành đánh giá nhu cầu đào tạo phân tách theo giới tính và thiết kế và cung cấp đào tạo phù hợp để đáp ứng nhu cầu của nhân sự; trao đổi rõ ràng về các cơ hội đào tạo và phát triển có sẵn cho từng vai trò và cho tất cả các cấp; tiến hành đánh giá thường xuyên tất cả các chương trình đào tạo và phát triển, túc đẩy các thực hành thân thiện với gia đình và khuyến khích công việc linh hoạt hơn sắp xếp, cân bằng giữa công việc và cuộc sống - điều quan trọng đối với cả phụ nữ và nam giới, thúc đẩy sự tôn trọng nơi làm việc, tăng cường số hóa các quy trình làm việc, đảm bảo mô hình tôn trọng và khuyến khích nhân viên tiết lộ các hành vị bạo lực, quấy rối nơi làm việc, nâng cao nhận thức của nhân viên thông qua đào tạo và tiếp nhận thông tin, theo dõi và đánh giá các tiết lộ và phản hồi...

Báo cáo của IFC được xây dựng dựa trên định lượng và dữ liệu định tính được thu thập từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 3 năm 2022. Deloitte Việt Nam thực hiện triển khai khảo sát nhân viên trực tuyến và phân tích dữ liệu.