Gỡ rào cản thủ tục hành chính - tăng sức hút đầu tư

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê tình trạng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 10 tháng năm 2024 đã tăng 18,4% so với cùng kỳ năm 2023, với trung bình 173.000 doanh nghiệp mỗi tháng.

Đây là con số đáng báo động, phản ánh sức ép nặng nề mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt trong bối cảnh kinh tế khó khăn.

Một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến tình trạng này là việc nhiều kiến nghị tháo gỡ khó khăn của doanh nghiệp vẫn chưa được giải quyết kịp thời. Điều này không chỉ gây chậm trễ mà còn làm mất cơ hội kinh doanh quan trọng, đặc biệt là trong các lĩnh vực cần sự phản ứng nhanh để bắt kịp thị trường.

Do vậy, việc đồng hành cùng doanh nghiệp trong giai đoạn này là rất cần thiết để duy trì sự ổn định và phát triển kinh tế bền vững.

Trao đổi với báo chí, bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân cho rằng, thủ tục hành chính là một trong những rào cản lớn đối với doanh nghiệp, đứng thứ 2 trong top 3 vướng mắc phổ biến. Dù Chính phủ đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách, song thực tế vẫn còn nhiều vấn đề phức tạp, đặc biệt liên quan đến các dự án đầu tư nước ngoài.

Việc giải quyết kịp thời các kiến nghị không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì và mở rộng hoạt động kinh doanh, mà còn góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Chính phủ và các cơ quan liên quan cần có hành động quyết liệt để đảm bảo doanh nghiệp không bị lỡ mất các cơ hội quan trọng.

Theo TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, các khó khăn mà doanh nghiệp phải đối mặt hiện nay vẫn còn rất lớn. Nhiều vấn đề như hoàn thuế, tiếp cận tín dụng, đất đai, và gỡ bỏ các điều kiện kinh doanh không phù hợp dù đã được doanh nghiệp kiến nghị nhưng vẫn chậm được giải quyết hoặc xử lý không triệt để.

Cụ thể, theo ông Cung, các thủ tục liên quan đến hoàn thuế còn phức tạp, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc thu hồi vốn và duy trì dòng tiền. Sự chậm trễ này khiến doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu, mất đi lợi thế cạnh tranh do thiếu hụt nguồn lực tái đầu tư.

Bên cạnh đó, điều kiện vay vốn và lãi suất cao tiếp tục là rào cản lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc chứng minh năng lực tài chính hoặc tài sản thế chấp, dẫn đến hạn chế cơ hội tiếp cận nguồn vốn cần thiết.

Đặc biệt, các vấn đề về pháp lý đất đai, như thủ tục cấp phép sử dụng đất hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng, còn nhiều vướng mắc, làm chậm tiến độ triển khai dự án của doanh nghiệp.

Còn theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều nỗ lực đáng kể trong việc đơn giản hóa và cắt giảm thủ tục hành chính, nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập thị trường.

Theo đó, với đơn giản hóa thủ tục hành chính, các quy trình được rà soát và cắt giảm để giảm thiểu thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Ưu tiên số hóa và áp dụng công nghệ trong quản lý, giúp giảm sự phụ thuộc vào thủ tục giấy tờ truyền thống.

Với cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cần xây dựng chính sách hấp dẫn, đặc biệt dành cho các ngành chiến lược và dự án trọng điểm.Tăng cường sự minh bạch và rõ ràng trong các quy định pháp luật, nhằm củng cố niềm tin của nhà đầu tư.

Thông tin thêm với báo chí, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã kiến nghị thực hiện theo quy trình đặc biệt không phải thực hiện một số thủ tục để tiếp tục thu hút đầu tư, tháo gỡ vướng mắc…

Mới đây nhất, tại Diễn đàn Kinh doanh và pháp luật năm 2024 với chủ đề “Chung tay giải quyết các vấn đề pháp lý, góp phần tạo dựng môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp”, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khẩn trương hoàn thiện thể chế và hỗ trợ doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương nhanh chóng nghiên cứu và xử lý các ý kiến, kiến nghị từ doanh nghiệp. Cần có các phương án cụ thể, kịp thời để cải cách và hoàn thiện các quy định pháp lý, góp phần tạo ra môi trường đầu tư và kinh doanh thông thoáng, thuận lợi hơn.

Liên quan đến vấn đề đổi mới tư duy trong quản lý, Chính phủ khẳng định quan điểm, thay vì tập trung kiểm soát, hướng đến việc tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển và tận dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội. Xây dựng các cơ chế khuyến khích sáng tạo và đầu tư, thay vì chỉ chú trọng vào quy định kiểm soát hành chính.

Cùng với đó, giao quyền nhiều hơn cho các địa phương và cơ quan thực thi, đảm bảo họ có năng lực thực hiện và đủ nguồn lực để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Giảm bớt sự phụ thuộc vào trung ương, tăng tính chủ động trong xử lý các vấn đề tại địa phương.

Quan điểm của Chính phủ, được Phó Thủ tướng Lê Thành Long khẳng định tại diễn đàn, đã thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc đồng hành và hỗ trợ doanh nghiệp. Với tư duy đổi mới và các biện pháp cải cách cụ thể, đây là nền tảng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.

Để giảm thiểu tình trạng này, các cơ quan quản lý cần tăng cường cải cách thủ tục hành chính, đẩy nhanh tốc độ giải quyết các vướng mắc của doanh nghiệp, và hỗ trợ hiệu quả hơn trong việc tiếp cận vốn, chính sách thuế và các ưu đãi cần thiết. Việc xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và thuận lợi sẽ là chìa khóa để giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, duy trì hoạt động và đóng góp vào sự phát triển kinh tế.

Cùng với đó, doanh nghiệp cũng cần nâng cao khả năng thích ứng, đổi mới sáng tạo và tìm kiếm cơ hội trong các thị trường tiềm năng để vượt qua giai đoạn thách thức này.

Những nỗ lực và kiến nghị từ Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là hướng đi đúng đắn nhằm tháo gỡ các vướng mắc cho doanh nghiệp và thu hút đầu tư hiệu quả hơn. Tuy nhiên, để các biện pháp này thực sự phát huy tác dụng, cần có sự đồng bộ trong triển khai giữa các cấp, ngành và sự giám sát chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình thực hiện.