JETRO: Cần thu hút đa dạng nguồn vốn để mở rộng sân bay

HẠNH LÊ• 11/10/2022 17:16

Một số sân bay lớn tại Việt Nam đang quá tải, chật chội trong khi sự phát triển của thương mại điện tử và các nhu cầu kinh tế khác hiện đòi hỏi hạ tầng hàng không thông minh và hiện đại.

>>>Sân bay địa phương “chắp cánh” phát triển kinh tế

Mở rộng sân bay: yêu cầu cấp bách

Từ góc độ của những nhà đầu tư và xúc tiến thương mại, ông Nakajima Takeo - Trưởng đại diện Văn phòng Hà Nội của Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam khẳng định: Sân bay đóng vai trò thiết yếu trong việc thu hút đầu tư của các doanh nghiệp trên toàn cầu. Những doanh nghiệp này đánh giá quy mô, sự thuận tiện và những chuyến bay thẳng của một sân bay quốc tế là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc ra quyết định đầu tư.

Năm 2019, lưu lượng hành khách quốc tế toàn cầu tăng gấp 3 lần, từ 600 triệu người năm 2000 lên 1,9 tỷ người. Hai năm 2020 - 2021 do tác động của dịch bệnh COVID -19 lưu lượng hành khách quốc tế có chững lại nhưng thời gian gần đây đang nhộn nhịp trở lại. Hầu hết các sân bay ở châu Âu và Hoa Kỳ đang trong tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng trong khi việc xây dựng không thể bắt kịp tốc độ dịch chuyển của người dân trên toàn thế giới.

Ông Nakajima Takeo - Trưởng đại diện Văn phòng Hà Nội của JETRO

Mặc dù Việt Nam chưa xuất hiện trong bất kỳ bảng xếp hạng đánh giá thấp nào, nhưng các sân bay của Việt Nam sẽ sớm vượt quá quá tải nếu cứ tiếp tục tình trạng này. Theo đại diện một hãng hàng không Nhật Bản, tổng công suất thiết kế của các sân bay tại Việt Nam hiện đạt khoảng 90 triệu lượt hành khách/năm. Ước tính đến năm 2030, số lượng hành khách có thể đạt 280 triệu người.

Việt Nam hiện có 12 sân bay quốc tế, trong đó sân bay Tân Sơn Nhất và Nội Bài đang quá tải, tạo sự căng thẳng cho hành khách như chuyến bay thường xuyên bị hoãn, cơ sở vật chất của sân bay kém tiện nghi như quầy thủ tục, nhà vệ sinh, nhà hàng, dịch vụ mặt đất và bãi đỗ xe. Nghiên cứu từ công ty OAG vào tháng trước cho thấy, sân bay Soekarno Hatta (Indonesia) được xếp hạng là sân bay quá tải nhất Đông Nam Á; đứng thứ hai là sân bay Tân Sơn Nhất và thứ bảy là sân bay Nội Bài.

Từ thực trạng này, ông Nakajima Takeo cho rằng, việc mở rộng quy mô những sân bay trên đã trở thành yêu cầu cấp bách. Bên cạnh đó, cần chú ý các sân bay khác như cảng hàng không quốc tế Vân Đồn (tỉnh Quảng Ninh) được xây dựng là một sân bay dân dụng hiện đại ở phía Bắc. Tại các tỉnh thành phía Nam, rất nhiều kỳ vọng được đặt vào việc vào việc mở rộng Tân Sơn Nhất, cũng như xây dựng sân bay quốc tế Long Thành ở tỉnh Đồng Nai, dự kiến được khởi công vào năm 2025.

Các nước láng giềng trong khu vực ASEAN hiện cũng đang gấp rút mở rộng hoặc xây dựng các sân bay mới. Cụ thể như sân bay Suvarnabhumi và Don Mueang của Bangkok (Thái Lan), sân bay Soekarno-Hatta và Halim Perdanakusuma của Indonesia. Sân bay quốc tế Changi của Singapore cũng đang tiến hành mở rộng đường băng và nhà ga để thu hút khách du lịch cũng như tiếp cận nguồn vốn từ nước ngoài.

Kinh nghiệm từ Nhật Bản

Chia sẻ về những kinh nghiệm trong việc đầu tư xây dựng sân bay tại Nhật Bản, Trưởng đại diện JETRO tại Hà Nội cho biết: Các sân bay như Narita, Haneda và Chubu đang được xếp hạng cao trong nhiều các cuộc khảo sát xếp hạng phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, Nhật Bản phải mất nhiều thời gian để phát triển cơ sở hạ tầng cũng như hoàn thiện việc nâng cấp. Trong đó, việc thu hồi đất rất tốn kém và mất thời gian.

Sân bay là nơi để lại những ấn tượng đầu tiên cho du khách ngoại quốc và trải nghiệm có thể ảnh hưởng đến ấn tượng của họ về đất nước đó. Với quan điểm này, các sân bay lớn của Nhật Bản không chỉ là nơi di chuyển của hành khách với loại hình phương tiện giao thông hiện đại mà đang trở thành địa điểm để du khách có những khoảng thời gian thư giãn thú vị.

Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn (tỉnh Quảng Ninh) được đầu tư bằng nguồn vốn tư nhân

Không chỉ chú trọng các dịch vụ như nhà hàng, khu mua sắm, các sân bay này còn có đài quan sát, nhà trẻ, khu vui chơi thiếu nhi, phòng tắm, phòng y tế, dịch vụ mát-xa, dịch vụ thẩm mỹ, giao hàng tận nhà và khách sạn. Du khách cũng có thể thưởng thức nghệ thuật, tập thể dục, xem triển lãm và giải trí tại sân bay.

Chia sẻ về những cơ hội của các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có các công ty Nhật Bản trong việc phát triển sân bay tại Việt Nam, ông Nakajima Takeo cho hay: các tổ chức kinh doanh quốc tế nên tham gia xây dựng các cơ sở và hoạt động của sân bay tiên tiến. Hiện nay, phần lớn chất lượng dịch vụ tại các sân bay ở Việt Nam, bao gồm các nhà hàng, cửa hàng… đang không đạt yêu cầu. Đối với cảng hàng không quốc tế Vân Đồn ở tỉnh Quảng Ninh, khu vực tư nhân đầu tư vào phát triển sân bay tương đương chất lượng dịch vụ.

Đối với các phương tiện giao thông, tại các nước phát triển, tàu hỏa, tàu điện ngầm, đường cao tốc và xe buýt tốc hành đều có thể kết nối du khách và các điểm đến trong nước, giúp xây dựng quá trình di chuyển liên tiếp và hàng loạt.

Trong khi đó, dưới sự phát triển của thương mại điện tử, giao hàng nhanh, hàng tồn kho ít và các nhu cầu kinh tế khác đòi hỏi cơ sở hạ tầng vận tải hàng không thông minh. Thời gian gần đây, tại một số sân bay, họ thậm chí còn giới thiệu dịch vụ robot và lái xe tự động để chào đón du khách và trình diễn khả năng công nghệ của đất nước đó. Thêm vào đó, nhượng quyền công khai cũng là một cách giúp thu hút nguồn đầu tư từ nước ngoài.

JETRO: Cần thu hút đa dạng nguồn vốn để mở rộng sân bay

Mở rộng sân bay: yêu cầu cấp bách

Kinh nghiệm từ Nhật Bản

sân bay nhỏ

sân bay thông minh