Nỗ lực đưa công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp

Xu thế tất yếu

Theo Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Hải Dương: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đổi mới khoa học công nghệ (KHCN) được coi là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm.

Ứng dụng KHCN giải quyết các thách thức trong phát triển nông nghiệp bằng các ưu việt của các công nghệ như: Công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính, công nghệ tưới nhỏ giọt, công nghệ cảm biến, tự động hóa, internet vạn vật… giúp sản xuất nông nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường.

Mặt khác, nông nghiệp công nghệ cao giúp nông dân chủ động trong sản xuất, khắc phục được tính mùa vụ, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu, đáp ứng nhu cầu thị trường về chất lượng nông sản.

Theo ông Hoàng Anh Thư - Phó Giám đốc HTX Tân Minh Đức ở xã Phạm Trấn: Nhờ mạnh dạn đổi mới mà từ HTX chuyên canh nông sản truyền thống, đơn vị đã gây dựng được tiếng tăm về sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên cả nước. Với hơn 45 ha nhà màng, nhà lưới phục vụ quy trình trồng dưa lưới, dưa chuột khép kín, hợp tác xã đã trở thành điểm đến của nhiều cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp muốn học hỏi kinh nghiệm, liên kết hợp tác.

Được biết, HTX Tân Minh Đức là mô hình điểm không chỉ của tỉnh Hải Dương mà của cả miền Bắc về nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với giá trị kinh tế lớn được đánh giá là siêu lợi nhuận. Với 3 vụ dưa lưới, 1 vụ dưa chuột mỗi năm, hợp tác xã thu về từ 2,5-2,7 tỷ đồng/ha, lãi từ 1-1,2 tỷ đồng/ha.

Việc áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) ngày càng mở rộng và hiệu quả mang lại sản phẩm an toàn, chất lượng tốt, năng suất cao. Bên cạnh đó, việc mở rộng ứng dụng tiến bộ KHCN vào sản xuất cùng với kết quả nghiên cứu, đánh giá, triển khai mô hình cánh đồng mẫu lớn đã đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị …

Ông Hoàng Xuân Thuỷ - Giám đốc doanh nghiệp Nông nghiệp công nghệ cao và hữu cơ Phú Điền cho biết: Nhờ áp dụng KHCN, doanh nghiệp Nông nghiệp công nghệ cao và hữu cơ Phú Điền đã thành công trong việc xây dựng sản phẩm OCOP. Đơn vị đã thuê đất đưa KHCN vào để trồng nho sữa với quy mô lớn tại Hải Dương với chi phí đầu tư gần chục tỷ đồng. Với nho sữa Hàn Quốc, mặc dù chi phí đầu tư ban đầu cao nhưng cây có tuổi thọ từ 20 – 25 năm, năng suất cũng tăng dần theo độ tuổi của cây.

Ông Thủy cho biết thêm: Với sự giúp sức của KHCN được ứng dụng trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất nông nghiệp từ nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc, canh tác, kỹ thuật chế biến, bảo quản sau thu hoạch… đã tạo ra giá trị mới cho nông sản, giúp sản phẩm tươi, an toàn, nâng cao năng suất, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng...

Nỗ lực đưa công nghệ vào sản xuất

Hải Dương được ví như cái nôi nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của miền Bắc khi tiếp cận sớm và phát triển nhanh phương thức sản xuất này. Toàn tỉnh có hơn 65 ha nhà màng, nhà lưới.

Theo UBND huyện Gia Lộc, hiện huyện có diện tích nông nghiệp kỹ thuật cao nhiều nhất tỉnh Hải Dương với trên 44,8 ha. Trong đó, có các nhà màng, nhà lưới tập trung ở các xã: Phạm Trấn 28,5 ha, Đồng Quang 7,1 ha, Gia Tân 3,2 ha, Toàn Thắng 2,3 ha, Nhật Tân 1 ha và rải rác tại một số địa phương khác. Diện tích nhà màng, nhà lưới ở các xã Nhật Tân, Gia Tân, Phạm Trấn, Toàn Thắng đã được UBND tỉnh hỗ trợ 100.000 đồng/m2 để xây dựng mô hình.

Các mô hình trồng dưa chuột, dưa lưới, rau ăn lá, sản xuất cây giống… ứng dụng công nghệ kỹ thuật cao trong nhà màng, nhà lưới mang lại giá trị kinh tế cao hơn từ 30-50% so với sản xuất đại trà.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Những đóng góp của KHCN trong sản xuất nông nghiệp cho thấy việc phát triển sản xuất ứng dụng công nghệ cao là hướng đi đúng, đã và đang tạo động lực mới cho ngành nông nghiệp Hải Dương nói riêng và ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung.

Tuy nhiên, dù có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển, ngành nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vẫn còn gặp phải không ít khó khăn. Mô hình sản xuất nông nghiệp này đồng nghĩa với việc tổ chức sản xuất phải được thực hiện trên quy mô tương đối lớn và đầu tư tương xứng về mặt hạ tầng, công nghệ sản xuất trong khi dòng vốn đầu tư vào nông nghiệp còn thấp.

Bên cạnh đó, thiếu đất quy mô lớn để đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ theo vùng sản xuất tập trung; thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao còn hạn hẹp, không ổn định; bất cập trong nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, nhân lực còn hạn chế… là những rào cản cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao thời gian qua.

Tháo gỡ những khó khăn này, thời gian qua, địa phương rất quan tâm chỉ đạo và ban hành nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, thu hút đầu tư vào sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đặc biệt, hỗ trợ cho các doanh nghiệp và hộ nông dân sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Trong đó, việc thu hút đầu tư cho nông nghiệp đặc biệt nông nghiệp công nghệ cao từ lâu được hưởng nhiều ưu đãi.

Cụ thể, Nghị định số 41/2010/NĐ-CP, ngày 12/4/2010,của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, với chính sách cho vay tín chấp ở hạn mức phù hợp. Nghị quyết số 30/NQ-CP, ngày 7/3/2017, dành ít nhất 100.000 tỷ đồng để thực hiện chương trình cho vay với lãi suất thấp hơn lãi suất thị trường từ 0,5% -1,5% đối với lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch.

Đặc biệt, Nghị định số 116/2018/NĐ-CP, ngày 7/9/2018, của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2015/NĐ-CP, ngày 9/6/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, có nhiều điểm đột phá mới về cho vay đối với các dự án nông nghiệp công nghệ cao như: cho doanh nghiệp được vay không có tài sản đảm bảo tối đa bằng 70% -80% giá trị dự án nông nghiệp công nghệ cao với hình thức cho vay linh hoạt; ưu đãi về tiền thuê đất, cắt giảm thủ tục hành chính…

Để phát triển bền vững, ngành nông nghiệp công nghệ cao vẫn rất cần sự quan tâm của các bộ, ngành, địa phương hoàn thiện chính sách khuyến khích, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.