Gửi bình luận
Không gì có thể khắc họa sự phát triển và cung cấp những bài học hữu ích cho ngành bán lẻ tốt hơn tự truyện Cuộc đời kinh doanh tại Mỹ.
Bán lẻ hiện tại đang là một trong những lĩnh vực nóng hổi tại Việt Nam, với sự tham gia của rất nhiều doanh nghiệp lớn. Là một thị trường đang phát triển, sự hình thành và tăng trưởng của ngành bán lẻ Việt Nam có rất nhiều nét tương đồng sự phát triển của các doanh nghiệp bán lẻ Mỹ giai đoạn 1970—thời điểm ra đời của nhiều doanh nghiệp bán lẻ lớn trong hiện tại, trong đó tiêu biểu nhất là Wal-Mart.
Và không gì có thể khắc họa sự phát triển và cung cấp những bài học hữu ích cho ngành bán lẻ tốt hơn tự truyện Cuộc đời kinh doanh tại Mỹ của chính người sáng lập ra Wal-Mart, doanh nhân Sam Walton.
Sau một thời gian vận hành các cửa hàng bán lẻ nhỏ nhượng quyền Ben Franklin của hãng Butler Brothers, Sam Walton—khi ấy vẫn còn là một thanh niên—phát hiện ra một lỗ hổng lớn ở các thị trấn ít dân cư.
Thời đó, tuy các hãng bán lẻ lớn như Kroger hay J. C. Penney đang thống trị tại Mỹ, nhưng hầu như họ chỉ tập trung vào hoạt động ở các thành phố lớn. Các thị trấn nhỏ ít dân cư vẫn chưa có sự xuất hiện của các chuỗi cửa hàng tạp hóa chuyên nghiệp.
Tại đây, người dân hầu như tập trung mua hàng tại các cửa hàng nhỏ lẻ ở trung tâm thị trấn. Do đứng ở vị thế gần như độc quyền, các cửa hàng tạp hóa nhỏ lẻ không bị cạnh tranh về giá, và đã quen với việc bán một số lượng ít sản phẩm với biên lợi nhuận cao—có khi lên đến tận 45% giá bán.
45% giá bán là một biên lợi nhuận cực cao, dấu hiệu của một thị trường còn nhiều dư địa phát triển. Sam Walton bắt đầu thử nghiệm phương pháp bán mới. Thay vì neo giá cao, ông giảm giá thấp hết mức có thể—với biên lợi nhuận tối thiểu—để xem sức bán cho mỗi loại hàng hóa là bao nhiêu.
Sau khi đã nắm được doanh số, Sam tiến hành truy tìm và đàm phán để có mức giá đầu vào tốt nhất dựa trên lực cầu của mình. Thay vì tìm cách ăn chênh lệch tối đa cho mỗi sản phẩm như cách làm truyền thống, Wal-Mart vì lợi ích khách hàng, đứng ra đại diện cho họ đàm phán mức giá tốt với các nhà sản xuất.
Sự chuyển dịch vai trò này đã hút khách ở toàn bộ các thị trấn nhỏ đến với Wal-Mart để có mức giá rẻ hơn. Đến khi đã đủ lớn mạnh, Wal-Mart bắt đầu vươn đến các vùng đông dân cư hơn. Các chuỗi bán lẻ lớn bấy giờ mới cảm thấy cần phải bảo vệ thị phần, và cố gắng tấn công vào “sân nhà” của Wal-Mart, nhưng đã quá muộn.
Trên đây là một trong số rất nhiều câu chuyện thực tế trong cuộc đời kinh doanh của Sam Walton—người từng là tỉ phú giàu nhất nước Mỹ. Toàn bộ quá trình phát triển của Wal-Mart từ thuở mới chỉ là ý tưởng cho đến khi trở thành doanh nghiệp có doanh số hàng đầu đều được Sam Walton kể lại với góc nhìn người trong cuộc.
Ngoài ra, ở mỗi giai đoạn, quyển sách còn bổ sung các lời bình luận và quan điểm của những người trực tiếp liên quan đến câu chuyện, như Helen Walton (vợ của Sam), Rob Walton (con trai của Sam), hay những cộng sự của ông từ đời đầu như Charlie Cate, Bob Thornton, Mike Smith...
Cuộc đời kinh doanh tại Mỹ không kể một câu chuyện thành công ngay lần đầu như một giấc mơ. Quá trình phát triển Wal-Mart được Sam Walton mô tả vô cùng chi tiết, từ ý tưởng, thử nghiệm, thực thi, và cả những thất bại mà ông thẳng thắn thừa nhận.
Sam không ngay lập tức xây dựng cửa hàng và thành công—ông đã thất bại và phải chập chững học cách điều hành bằng việc theo dõi và ghi chép người điều hành cửa hàng đối diện.
Sam không ngay lập tức có chính sách lương thưởng hợp lí—ông đã từng quá cố gắng tiết kiệm và đặt mức lương quá thấp, cho đến khi nhận được góp ý từ vợ, Sam mới thừa nhận sai lầm và hào phóng hơn với lương thưởng nhân viên. Tất cả những điều đó biến Sam trở thành một con người như bao người, khiến quyển sách đáng tin và có nhiều bài học giá trị hơn bao giờ hết.
Tuy là một quyển sách viết về ngành bán lẻ Mỹ thuở sơ khai, nhưng với những bài học thực tiễn và chi tiết, Cuộc đời kinh doanh tại Mỹ của Sam Walton chắc chắn là quyển sách mà bất kì ai muốn thành công trong ngành bán lẻ đều phải đọc đi đọc lại trong suốt quãng đời kinh doanh của mình.
