VCCI góp ý xây dựng dự án Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt

>>Hiến kế để tạo đột phá trong phát triển du lịch

Ngày 15/3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Hiệp hội Rượu – Bia - Nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức Hội thảo Ngành đồ uống đóng góp ý kiến về dự án luật thế tiêu thụ đặt biệt (sửa đổi). Tại Hội thảo, các đơn vị, chuyên gia cũng đã nêu ý kiến, đề xuất trong việc điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sắp tới.

PGS.TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Rượu – Bia - Nước giải khát Việt Nam thông tin ngày 21/2/2023, Bộ Tài chính đã gửi Văn bản số 1585/BTC-VCS gửi các bộ ngành, tổ chức, hiệp hội và đồng thời đăng tải toàn bộ dự thảo lên trang mạng của Bộ Tài chính, Chính phủ để lấy ý kiến của toàn thể nhân dân về việc lập đề nghị xây dựng dự án Luật thuế TTĐB (sửa đổi) nhằm phát huy hơn nữa vài trò của các sắc thuế đối với đời sống, kinh tế, xã hội. Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất trình Chính phủ tiến độ của dự án Luật thuế TTĐB (sửa đổi) gồm Chính phủ lập đề nghị xây dựng dự án Luật thuế TTĐB sửa đổi, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để báo cáo Quốc hội thông qua đề nghị sửa đổi bổ sung dự án Luật thuế TTĐB (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật pháp lệnh năm 2023 tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV (tháng 10/2023).

Đồng thời, Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua dự án Luật thuế TTĐB sửa đổi tại kỳ họp thứ 7 QH khóa XV (tháng 5/2024). Bổ sung đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn vào đối tượng chịu thuế TTĐB. Điều chỉnh thuế suất thuế TTĐB đối với rượu, bia.

“Ngành đồ uống là một trong những đối tượng chịu tác động trực tiếp, sâu rộng đối với luật thuế TTĐB với những đóng góp hàng chục ngàn tỷ động vào ngân sách nhà nước ở Trung ương và địa phương. Vì vậy, ý kiến đóng góp của ngành hàng là rất quan trọng để đảm bảo chính sách pháp luật khi ban hàng có sự đồng thuận cao, hài hòa các lợi ích và đảm bảo nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho ngân sách Nhà nước”, ông Nguyễn Văn Việt chia sẻ.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho rằng Thuế TTĐB góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng của xã hội, điều tiết thu nhập của người tiêu dùng và tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.  Ông Tuấn cho rằng một sắc thuế TTĐB tốt thì ngoài các mục tiêu trên còn cần tính tới các yếu tố như tính khả thi, tính tuân thủ, cạnh tranh bình đẳng, tính tin cậy, dự báo trước được và phù hợp với thông lệ quốc tế.

“Cộng đồng doanh nghiệp rất kỳ vọng thuế TTĐB đáp ứng được yêu cầu cao hơn, đảm bảo được một môi trường kinh doanh ổn định, thuận lợi, hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp”, ông Đậu Anh Tuấn cho biết.

Ông Tuấn cũng đặt vấn đề chính sách được đề xuất có đảm bảo nhất quán với các chính sách, chủ trương liên quan đến hỗ trợ doanh nghiệp, người dân khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh do ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh Covid-19 không? Lộ trình tăng thuế như thế nào là phù hợp để các doanh nghiệp điều chỉnh phương án sản xuất kinh doanh, đảm bảo vừa ổn định sản xuất, vừa đóng góp nguồn thu cho Ngân sách Nhà nước, trong khi doanh nghiệp cần phục hồi sau đại dịch, trong bối cảnh lạm phát tăng cao và kinh tế Việt Nam cũng như toàn cầu còn rất khó khăn.

“Liệu đã đủ cơ sở và luận chứng thuyết phục cho việc áp thuế TTĐB với những đối tượng mới chưa? Liệu đồ uống có đường có phải là nguyên nhân chính gây ra bệnh thừa cân béo phì, tiểu đường, tim mạch, để lấy đó làm căn cứ đưa vào diện chịu thuế TTĐB? Thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn liệu có nằm trong phạm vi những sản phẩm không có lợi cho sức khỏe, môi trường và dịch vụ hạn chế sử dụng theo chủ trương của Đảng, Nhà nước, phải đưa vào đối tượng chịu thuế TTĐB? Điều này chưa được phân tích rõ trong Báo cáo đánh giá tác động của Bộ Tài chính”, ông Đậu Anh Tuấn nêu vấn đề.

Cùng trao đổi, TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) khuyến nghị trong bối cảnh khó khăn chung về sản xuất kinh doanh và đảm bảo ổn đinh kinh tế vĩ mô, duy trì sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp, nên duy trì ổn định các thể chế/chính sách nhằm tiếp sức doanh nghiệp và kích cầu tiêu dung trong nước. Thay đổi chính sách nếu có, cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo hài hòa lợi ích nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Thứ hai, ông Việt chũng cho rằng cần tránh việc thay đổi các sắc thuế, nhất là thêm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp và nhân dân, ít nhất trong giai đoạn cần phục hội tăng trưởng 23-24 (Luật thuế TTĐB đã năm lần sửa đổi (2003, 2005, 2008, 2014 và 2016). Sự điều chỉnh liên tục gây bất ổn cho môi trường pháp lý, thể chế và kinh doanh, tác động tiêu cực doanh nghiệp.

“Thứ ba, xây dựng một nền kinh tế tự chủ, tự lực và có khả năng hội nhập thì việc quan tâm và hỗ trợ sản xuất trong nước, nhất là những hỗ trợ về vốn và tiếp cận thị giải quyết những vướng mắc về môi trường kinh doanh, tháo gỡ khó khăn về thiếu lao động, hoàn thiện chính sách hỗ trợ phục hồi tăng trưởng của thành phần kinh tế tư nhân trong nước. Nhất là các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và đặc biệt là quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mô hình kinh doanh mới, sáng tạo, dựa trên các nền tảng kinh doanh mới”, TS. Nguyễn Quốc Việt nói.

Đại diện Tiểu ban Nước giải khát cũng thể hiện sự quan ngại về đề xuất bổ sung đồ uống có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB. Hiện nay, vị này cho rằng chưa có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn để chứng minh rằng việc áp thuế TTĐB với đồ uống có đường sẽ giúp giảm tình trạng thừa cân béo phì, đặc biệt là trong bối cảnh có rất nhiều loại thực phẩm có chứa đường và hàm lượng calo cao tồn tại trên thị trường.

“Nếu chỉ áp thuế đối với đồ uống có đường thì không chỉ không giúp cho việc giải quyết vấn đề thừa cân béo phì, mà còn tạo ra một chính sách thuế mang tính phân biệt. Bên cạnh đó, chính sách này sẽ ảnh hưởng nặng nề đối với ngành nước giải khát và gây ra những hệ lụy không mong muốn đối với các ngành kinh tế khác có liên quan như ngành mía đường, bán lẻ, bao bì… cũng như cả nền kinh tế. Chúng tôi rất mong Chính phủ và Quốc hội sẽ xem xét một cách kỹ lưỡng đề xuất này dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn để đảm bảo tính công bằng, vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp”, vị đại diện này kiến nghị.