Vì sao nhiều cổ phiếu thiếu động lực tăng giá?

Sau giai đoạn tăng điểm ổn định từ giữa tháng 7 đến hết quý 3, thị trường chứng khoán bắt đầu xu hướng điều chỉnh sâu từ đầu tháng 10. Đóng cửa ngày 31/10, VN Index giảm -11,19% MoM, rơi về ngưỡng 914,76 điểm. Đáng chú ý, phiên 11/10 là phiên giảm điểm mạnh nhât của chỉ số kể từ đầu năm 2018, với mức điều chỉnh là -4,84%.

Theo báo cáo mới cập nhật, nhóm phân tích của CTCK SSI cho rằng, nguyên nhân khiến cho VN-Index sụt giảm là những tác động từ thị trường thế giới, xuất phát chủ yếu từ Mỹ và Trung Quốc. Kỳ vọng lạm phát khiến lợi tức trái phiếu Mỹ tăng và kéo chỉ số S&P 500 giảm -7,26% trong tháng 10. Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và những biểu hiện “thấm mệt” đầu tiên của Trung Quốc cũng khiến Shanghai Composite mất -6,6%.

Thanh khoản của thị trường cơ sở duy trì ở mức thấp khi diễn biến của các chỉ số không thuận lợi. Giá trị giao dịch bình quân của HOSE đạt 5,3 nghìn tỷ đồng, tuy nhiên nếu loại trừ giao dịch thỏa thuận đột biến tại MSN và VIC (phiên 2/10 và 5/10) thì thanh khoản bình quân chỉ đạt 4,5 nghìn tỷ đồng (giảm -3,5% MoM). Tính trên cả 2 sàn HOSE và HNX, tổng GTGD đạt mức 5.2 nghìn tỷ đồng (-4,21% MoM).

Ở chiều ngược lại, thị trường phái sinh thu hút dòng tiền sau khi giao dịch kém sôi động trong phần lớn quý 3. Khối lượng giao dịch bình quân trong tháng 10 đạt 110.938 HĐ/phiên, tăng tới +35,3% MoM tương ứng với mức tăng +14% so với trung bình quý 3. Giá trị giao dịch cũng tăng tương ứng +29,6% và +12,33%, lên ngưỡng 10,2 nghìn tỷ đồng/phiên. Như vậy, trong tháng 10, thanh khoản của thị trường phái sinh cao gần gấp đôi so với thị trường cơ sở.

Khi VN-Index hồi phục trở lại trong những phiên cuối tháng 10, thanh khoản trên thị trường phái sinh cũng bắt đầu sụt giảm. Giá trị giao dịch hợp đồng tương lai giảm về mức 10 nghìn tỷ đồng vào ngày 31/10 từ mức 14 đến 16 nghìn tỷ đồng/phiên trong những ngày trước đó. Đây là phiên giao dịch mà VN30 Index đã tăng tới +3,15%.

Sau khi mua ròng trong tháng 9, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng hơn 2,63 nghìn tỷ đồng qua kênh khớp lệnh trên HOSE trong tháng 10. Xu hướng tương tự diễn ra tại sàn HNX với 30 tỷ đồng giá trị bán ròng. Trong khi đó kênh thỏa thuận chứng kiến giao dịch đột biến tại MSN với giá trị 11,38 nghìn tỷ đồng.

SSI thông tin đặt câu hỏi liệu kết quả kinh doanh quý 3 là một lý do khiến nhiều cổ phiếu thiếu động lực?. Quay lại thời điểm 3 tháng trước, các doanh nghiệp niêm yết công bố lợi nhuận sau thuế quý 2 tăng trưởng cao, tạo động lực hỗ trợ cho VN-Index từ đáy đi lên. Giá cổ phiếu của nhiều công ty trong nhóm VN30 vận động đồng pha với mức tăng trưởng của lợi nhuận sau thuế.

Tuy nhiên bước sang tháng đầu quý 3, nhiều doanh nghiệp trong rổ VN30 dù công bố kết quả kinh doanh tích cực nhưng giá cổ phiếu vẫn giảm. VJC, VIC, GAS, MBB, PNJ đều ghi nhận  tăng trưởng lợi nhuận sau thuế với tỷ lệ từ +40% trở lên tuy nhiên giá các cổ phiếu trên đều giảm từ -5% đến -14% MoM.

Đối với các doanh nghiệp VN30 bị giảm lợi nhuận, việc giảm giá là điều khó tránh khỏi. lợi nhuận sau thuế quý 3 của VPB, MSN, PLX giảm lần lượt -26.1%, -3,2% và -0,4% trong khi giá cổ phiếu giảm -21,2%, -10% và -3,63%.

Tính đến hết ngày 02/11 đã có 617/748 doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý 3 với tăng trưởng lợi nhuận sau thuế đạt gần 24% YoY, giảm đáng kể so với quý 2 (27% YoY) và quý 1 (32% YoY).