Cần cách tiếp cận sáng tạo hơn khi hoàn thiện thể chế số

>> “Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề của công nghệ”

Phát biểu tại diễn đàn hôm nay, ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và khoa học Quốc hội nhấn mạnh công nghệ số tác động đến đời sống kinh tế xã hội theo nhiều cách khác nhau như giao tiếp, tự động hóa, tạo lập - vận hành mô hình kinh doanh mới... Và đặc biệt nó tác động sâu rộng đến hệ thống pháp luật, làm thay đổi yếu tố không gian, thời gian và chủ thể phát luật.

“Khi phương thức sống của con người thay đổi, buộc pháp luật phải thay đổi theo. Điều này đòi hỏi Nhà nước cần chủ động hoàn thiện thể chế để nắm bắt mọi cơ hội thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Cơ hội chuyển đổi số mở rộng cho tất cả các quốc gia. Rất nhiều quốc gia tuy hạn chế tiềm lực, nhưng có bước đi phù hợp, đặc biệt là trong hoàn thiện thể chế đã tạo ra bước tiến vượt bậc trong chuyển đổi số và phát triển kinh tế”, ông Huy đưa ra nhận định.

Theo quan điểm của ông Huy, chuyển đổi số là cơ hội quan trọng để Việt Nam vươn lên, xây dựng quốc gia thịnh vượng. Theo đó, hệ thống pháp luật phải thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển sản phẩm dịch vụ, mô hình kinh tế mới.

Hiện nay, nhiệm vụ thể chế hóa đang được thực hiện tích cực nhưng theo quan sát của ông Huy vẫn còn nhiều thách thức.

“Đây là vấn đề mới và khó, không chỉ tại Việt Nam mà trên toàn thế giới. Do đó, sẽ có một số thách thức cho quá trình hoàn thiện khung khổ pháp lý về chuyển đổi số. Theo đó, thứ nhất, là đẩy nhanh tốc độ hoàn thiện thể chế theo kịp với tốc độ phát triển công nghệ số. Trong thời gian gần đây, những tiến bộ của khoa học công nghệ đã vượt qua dự tính của các nhà lập pháp và đặt ra nhiều thách thức cho trong việc hoàn thiện thể chế.

Thử thách thứ hai là do sự thay đổi giữa các bên trong quá trình tham gia thị trường. Trong các mô hình kinh doanh mới, ranh giới giữa các nhà cung cấp dịch vụ, sản xuất, người tiêu dùng không còn rõ ràng. Điều này tạo ra mối quan hệ phức tạp để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.

Bên cạnh đó, sự phát triển của công nghệ số còn tạo ra một số dòng tài sản mới. Do chủ yếu giao dịch trên môi trường số nên việc đảm bảo an ninh, an toàn mạng, bảo mật dữ liệu... gặp khó khăn”, ông Huy nói.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và khoa học Quốc hội để làm được việc này, việc hoàn thiện thể chế cần có cách tiếp cận sáng tạo hơn, khác biệt để vừa thúc đẩy chuyển đổi số, vừa đảm bảo môi trường số an toàn như thay đổi tư duy; có bước chuyển phù hợp sang kiểm soát có điều kiện; có cách tiếp cận toàn diện hơn...

Với chủ đề "Chuyển đổi số - động lực phục hồi và phát triển kinh tế", diễn đàn VFTE lần thứ 3 hướng tới phục hồi và phát triển kinh tế được tổ chức hôm nay có sự góp mặt, chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ. Tại phiên tọa đàm, các diễn giả sẽ tập trung bàn về giải pháp chuyển đổi số đột phá giúp các ngành, lĩnh vực phục hồi, phát triển bền vững sau đại dịch.

Bài toán chuyển đối số được thảo luận trong từng ngành từ Du lịch, Logistic, Nông nghiệp, Y tế đến Năng lượng cũng như thúc đẩy ứng dụng chuyển đổi số để đẩy mạnh giao thương.