Cân nhắc không quy định giấy chứng nhận lưu hành tự do là thành phần hồ sơ bắt buộc

>> Cân nhắc bổ sung quy định về thời hạn của Giấy phép kinh doanh hóa chất

Trả lời Công văn số 734/MT-SKHC ngày 01/12/2022 của Bộ Y tế về việc đề nghị góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 91/2016/NĐ-CP về quản lý hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế (Dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, Điều 22.8 Nghị định 91/2016/NĐ-CP quy định một trong các thành phần hồ sơ đăng ký lưu hành mới với hàng hoá nhập khẩu là Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS).

Tuy nhiên, theo phản ánh của doanh nghiệp, việc phải nộp kèm CFS trong thành phần hồ sơ gây nhiều khó khăn, tốn thời gian, chi phí cho các doanh nghiệp. Thời gian để xin CFS tại nước xuất khẩu, sau đó làm thủ tục hợp pháp hoá lãnh sự mất nhiều thời gian, có thể lên tới 2-3 tháng, làm chậm quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Xét về mặt ý nghĩa, CFS thể hiện rằng quốc gia xuất khẩu đã kiểm soát chất lượng sản phẩm nhập khẩu. Tuy nhiên, do nhiều quốc gia có chính sách khuyến khích xuất khẩu nên việc cấp CFS được tiến hành khá đơn giản mà không đi kèm với việc kiểm tra chất lượng hàng hoá. Do đó, về mặt giá trị tham khảo, CFS không có quá nhiều giá trị trong việc xác định hay đảm bảo chất lượng của sản phẩm đó.

Cũng theo VCCI, mục tiêu quản lý của Nhà nước là bảo đảm sự an toàn của các hoá chất diệt khuẩn, diệt côn trùng khi được cung cấp cho người tiêu dùng. Việc chứng minh tính an toàn đã được xem xét thông qua tài liệu kỹ thuật, kết quả kiểm nghiệm, kết quả khảo nghiệm, tài liệu nghiên cứu khoa học liên quan đến hoạt chất. Như vậy, có thể thấy rằng các hoá chất, chế phẩm này đã được đánh giá rất kỹ lưỡng bằng các bằng chứng khoa học trước khi được cấp phép lưu hành.

>> Đề nghị bỏ quy định chưa phù hợp trong cấp phép kinh doanh hóa chất

Ngoài ra, một số lĩnh vực khác đã cân nhắc bỏ yêu cầu về CFS, chẳng hạn lĩnh vực mỹ phẩm đã bỏ yêu cầu về CFS với hàng hoá nhập khẩu từ các nước CPTPP và ASEAN.

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi quy định theo hướng CFS không phải là thành phần hồ sơ bắt buộc mà chỉ mang tính tự nguyện. Nếu doanh nghiệp nộp CFS trong thành phần hồ sơ thì cơ quan nhà nước sẽ áp dụng cơ chế ưu đãi phù hợp, chẳng hạn: thời gian xét duyệt hồ sơ ngắn hơn; mức phí thẩm định thấp hơn; giảm tần suất thực hiện biện pháp thanh, kiểm tra chất lượng hàng hoá. Một cơ chế quản lý như vậy sẽ phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp mà vẫn bảo đảm việc kiểm soát về an toàn, chất lượng từ phía Nhà nước.

Bên cạnh đó, góp ý Điều 24 Nghị định 91/2016/NĐ-CP quy định về việc cấp đăng ký gia hạn lưu hành. VCCI cho rằng, Dự thảo đã đưa ra một số sửa đổi về việc gia hạn thời gian thực hiện thủ tục trong trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh. Tuy nhiên, các cải cách này là tương đối nhỏ. Trong thời gian dịch bệnh vừa qua, các hoạt động gia hạn cấp phép, gia hạn đăng ký đều khó thực hiện, thậm chí là với các sản phẩm liên quan đến tính mạng con người như thuốc, trang thiết bị y tế, và khi đó, các sản phẩm này đều được gia hạn tự động thêm 1 năm.

“Thực tế cho thấy, việc gia hạn tự động này không tạo ra nguy cơ mất an toàn cũng như không thấy có tác động tiêu cực nào. Do vậy, để tiếp tục cải cách thủ tục hành chính theo Nghị quyết 68/NQ-CP năm 2020, đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi quy định về cấp đăng ký gia hạn lưu hành, theo hướng tự động hoá việc gia hạn. Doanh nghiệp chỉ cần nộp hồ sơ là tự động được gia hạn và cơ quan Nhà nước tiến hành hậu kiểm sau”, VCCI góp ý.

Ngoài những nội dung đã nêu, tại văn bản góp ý, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc một số quy định liên quan đến: Nhãn hoá chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn; Tên thương mại; và Quy định về thủ tục tục hành chính.