Nếu không có cái trật tự này thì không có quy tắc của luật chơi. Và nếu không có những quy tắc này, nguy cơ hiểu lầm, xét theo logic, cao hơn đáng kể.
>>Súng, vi trùng, thép và thời đại COVID
Trái với kỳ vọng đại dịch COVID-19 giúp các quốc gia đoàn kết hơn. Sự thật, đang có quá nhiều hiểu nhầm, mâu thuẫn, chia tách xuất hiện ngày một rõ rệt. Theo nhà phân tích chính trị François Heisbourg “Một trong những nguyên nhân chính của những căng thẳng ngày càng gia tăng này là do sức mạnh gia tăng nhanh chóng của Trung Quốc và sự đối đầu về ý thức hệ, kinh tế, công nghệ và chính trị với Hoa Kỳ, thậm chí có thể với cả thế giới dân chủ nói chung”.
Mỹ, Úc và một loạt quốc gia châu Âu cáo buộc Trung Quốc “phát tán virus corona”, cựu Tổng thống D. Trump, một đại diện dân túy điển hình ở Tây bán cầu mới đây đã “tính toán” ra số tiền khổng lồ 60.000 tỷ USD mà Trung Quốc phải bồi thường cho thế giới!
Mối căng thẳng Bắc Kinh và Canbera được đẩy lên cao nhất trong lịch sử, Úc “bẻ kèo” với Pháp để mua tàu ngầm hạt nhân từ Mỹ, Anh, tham gia thành lập AUKUS, liên minh quân sự ba bên trong khu vực để tăng dần sự hiện diện của phương Tây.
Bộ tứ kim cương (QUAD) ngày càng hiện rõ là một phiên bản của NATO ở châu Á-Thái Bình Dương. Được cho là biện pháp răn đe Bắc Kinh. Nhóm bộ tứ dự kiến sẽ thảo luận về phương án đối trọng với sáng kiến Vành đai - con đường của Trung Quốc, chẳng hạn ý tưởng “Đối tác vì chất lượng hạ tầng” do Nhật đề xuất, hoặc “Xây lại thế giới tốt đẹp hơn” của chính quyền ông Joe Biden.
Trung Quốc nhanh chóng xem dịch bệnh là cơ hội hiếm có thể phô trương thanh thế, bằng cách nào đó quốc gia này đã chế ra rất nhiều loại vaccien để bán, viện trợ, cho vay ở hàng trăm quốc gia.
Bắc Kinh và Moscow bắt tay thúc đẩy nhiều chương trình để chuẩn bị cho tương lai tách biệt hoàn toàn với phương Tây, như Liên minh trong lĩnh vực tài chính, bất tuân lệnh quyền lực của đồng USD - thứ mà người Mỹ sẵn sàng dùng vũ lực để bảo vệ.
Về công nghệ, hai hệ thống Mỹ - Trung, Đông - Tây bắt đầu chia tách, đối với tương lai trí tuệ nhân tạo, IoT, bigdata thế giới không còn chứng kiến sự tích hợp lẫn nhau. Washington làm điều này bằng cách ngăn chặn Bắc Kinh tiếp cận công nghệ của họ, Trung Quốc đáp lại bằng cách tự khu biệt chính mình, dựa vào nội lực tự sáng tạo.
>>Súng, vi trùng, thép và thời đại COVID
Thế giới hỗn loạn hơn từ khi dịch bệnh xuất hiện, kèm theo rạn nứt quan hệ giữa các cường quốc. Một điều dễ nhận thấy là trật tự thế giới bị buông lỏng. WTO, cơ quan rất quan trọng để giữ gìn trật tự thương mại đã bất lực trước xung đột Trung - Mỹ, cơ quan phúc thẩm của WTO tê liệt hơn 1 năm nay.
Đến lượt WHO hoàn toàn không có động lực tìm ra nguyên nhân dịch bệnh đang lan tràn, họ không có tiếng nói đủ mạnh để buộc các tập đoàn dược phẩm sản xuất vaccine phân phối cho hàng chục nước nghèo. Như thế, Pfizer, Moderna kinh doanh siêu lợi nhuận và hiện nguyên hình đế chế dược phẩm có quyền năng rất lớn.
Nếu không có cái trật tự này thì không có quy tắc của luật chơi. Và nếu không có những quy tắc này, nguy cơ hiểu lầm, xét theo logic, cao hơn đáng kể. Đây là yếu tố về cấu trúc đã tồn tại ngay cả khi không có đại dịch, nhưng đại dịch đã làm các yếu tố đó càng thêm trầm trọng - François Heisbourg phân tích.
Nga có thể đánh chiếm Ukraina? Hoàn toàn bỏ ngỏ đáp án. Nhưng nếu có, tại sao phải diễn ra vào lúc này? Đơn giản là giờ “G” của nước Nga đã điểm, họ sắp sửa bán khí đốt độc quyền cho châu Âu, đẩy Washington ra rìa, và nếu như lá đơn gia nhập NATO của Kiev được chấp nhận thì súng nổ là chuyện tất yếu.
Trong thời kỳ khó khăn này Nga, Trung Quốc đã chỉnh lại cấu trúc bộ máy chính trị, thổi bùng ngọn lửa chủ nghĩa dân tộc. Điều đó có nghĩa là các nước này không cỗ vũ nhiệt thành cho toàn cầu hóa, không đại đồng chủ nghĩa, không thiết tha với các vấn đề toàn cầu.
Có thể bạn quan tâm