Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đặt mục tiêu “tiên phong bàn giao trước” 5 tổng công ty trực thuộc về Ủy ban Quản lý tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp (CMSC).
Đó thực sự là mục tiêu khó, không riêng với Bộ GTVT.Chỉ 2 ngày sau khi CMSC ra mắt, Bộ GTVT đã tổ chức buổi làm việc về công tác chuyển giao các doanh nghiệp về Ủy ban này quản lý.
Có thể bạn quan tâm
10:20, 16/08/2018
05:00, 13/07/2018
11:00, 27/09/2018
16:13, 13/09/2018
11:00, 13/09/2018
Tách chức năng quản lý nhà nước và chức năng kinh doanh
Trong danh sách 19 tập đoàn, tổng công ty sẽ bàn giao trong vòng 45 ngày đầu tiên về CMSC, Bộ GTVT có 5 tổng công ty, là Tổng công ty Hàng không (Vietnam Airlines), Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR), Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC), và Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines). Đáng nói, đây đều là những doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực với hoạt động đặc thù.
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã đặt mục tiêu: “Nghị định số 131 nêu rõ, trong vòng 45 ngày phải bàn giao xong. Bộ GTVT sẽ tiên phong bàn giao trước để các tổng công ty sớm ổn định, tập trung cho công việc”.
Để thực hiện mục tiêu trên, ông Thể cho rằng, mục tiêu đầu tiên mà cần làm là việc phải khẩn trương tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước (đây cũng là mục tiêu Chính phủ đặt ra khi thành lập CMSC).
Chẳng hạn, hiện Bộ GTVT đang triển khai dự án trị giá 7.000 tỷ đồng của ngành đường sắt. Khi dự án được chấp thuận Bộ đã phân cho Ban quản lý Dự án Đường sắt 2 dự án thành phần, và VNR 2 dự án thành phần nữa.
Tuy nhiên, thời gian tới VNR sẽ chuyển về trực thuộc CMSC, cho nên “rõ ràng không thể giao VNR làm chủ đầu tư dự án vốn của Bộ GTVT được”.
Do đó, 4 dự án ngành đường sắt nêu trên sẽ phải đình lại, chờ tới khi phân định “thuộc ai”, thì mới có thể tiếp tục triển khai. Bộ trưởng Thể cũng nhấn mạnh thực tế này sẽ xuất hiện cả trong trường hợp bàn giao Vietnam Airlines, Vinalines và ACV về CMSC.
Như vậy, trong khi các Cục quản lý chuyên ngành “vẫn đang” xây dựng đề án tách quản lý với kinh doanh, thì thời hạn bàn giao các tổng công ty lại chỉ còn chưa tới 45 ngày.
Lo ngại kéo lùi sự phát triển của doanh nghiệp
Từ nhiều năm nay, Bộ GTVT đã luôn giữ vị trí quán quân trong số những Bộ ngành ngốn nhiều vốn đầu tư nhất. Đường sắt, hàng không, đường bộ, đường thủy… đều là những ngành ngốn vốn đầu tư ở mức độ rất lớn.
Phần lớn lượng vốn ấy, được thu hút bằng nhiều hình thức, nhà nước, tư nhân, nước ngoài… sau đó được “bơm”, thông qua hàng loạt dự án có liên quan tới các doanh nghiệp hàng đầu quốc gia trong từng lĩnh vực. Việc phân bổ nguồn vốn ấy, lại thực hiện thông qua hệ thống “rừng” thủ tục và quan hệ phức tạp, mà hiện chính Bộ GTVT cũng đang cố gắng “dọn dẹp” với mục tiêu cho… gọn lại.
Quá trình nhiều năm đó, đã hình thành nên đặc trưng của các doanh nghiệp ngành GTVT, với các hoạt động dựa trên khai thác lợi thế ngành quản lý để đạt mục tiêu sản xuất, kinh doanh. Những ACV, VNR, Vietnam Airlines đều hình thành và vận hành dựa trên đặc trưng ấy.
Điều đó giải thích vì sao chỉ nội công việc bóc tách cụ thể đâu là quản lý nhà nước, đâu là kinh doanh, cũng đã buộc Bộ và các cục quản lý, các tổng công ty phải xây dựng thành những đề án riêng biệt, cho từng ngành riêng biệt. Hiện chưa rõ những đề án ấy bao giờ sẽ được thông qua.
Trước vấn đề này, nhiều quan điểm lo ngại về tiến độ bàn giao 5 tổng công ty trực thuộc về CMSC sẽ mất thêm hàng năm nữa. Khi đó, mục tiêu “tiên phong” bàn giao của Bộ GTVT trong vòng 45 ngày liệu có thể thực hiện được?!