Năng lượng tái tạo chưa thể thay thế năng lượng truyền thống

Nhiều ý kiến cho rằng, phát triển mạnh điện mặt trời sẽ là giải pháp để giảm bớt nỗi lo thiếu hụt nguồn điện trong thời gian tới. Thực tế, theo các chuyên gia, điện mặt trời chỉ đáp ứng được phần nhu cầu rất nhỏ trong tổng nhu cầu điện toàn quốc.

Thủy điện hiện đã khai thác hết tiềm năng nhưng bài toán cơ cấu nguồn điện không thể lấy mô hình của quốc gia này để áp dụng cho quốc gia khác.

Điện mặt trời chỉ đáp ứng được phần nhỏ nhu cầu

Ông Võ Quang Lâm - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, tổng sản lượng điện thương phẩm của năm 2019 dự kiến là 212 tỷ kWh. Như vậy, tính bình quân, cả nước cần khoảng 750 triệu kWh mỗi ngày. Trong khi đó, ngày cao điểm nhất gần đây (21/8), sản lượng điện mặt trời chỉ đạt 27 triệu kWh, phần sản lượng còn lại vẫn là các nguồn điện truyền thống như điện than, điện khí, thuỷ điện…

Nguồn năng lượng tái tạo góp phần quan trọng trong việc đảm bảo điện nói chung, nhưng việc phát triển nguồn điện truyền thống ở Việt Nam vẫn cần phải được quan tâm tính toán kĩ lưỡng. Điện mặt trời chỉ phát công suất được khoảng 6 tiếng vào ban ngày; trong 18 tiếng còn lại, hệ thống điện vẫn phải huy động các nguồn năng lượng truyền thống.

Đó là chưa kể, các dự án điện mặt trời phát triển vượt quy hoạch cũng sẽ khiến việc giải tỏa công suất cho các dự án này rất khó khăn. Xây dựng 1 nhà máy điện mặt trời chỉ cần khoảng 6-10 tháng, nhưng một đường dây truyền tải 500 kV cần tới 3-5 năm, đường dây 110 kV khoảng 1 năm.

Đẩy mạnh tiết kiệm điện

Theo PGS.TS. Nguyễn Hồng Thục - Viện Nghiên cứu định cư và năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng không chỉ là câu chuyện riêng của Bộ Công Thương hay EVN mà cần xem xét cả phía người sử dụng điện. EVN đang phải “độc hành”, gồng mình để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng điện 10% hàng năm, trong khi việc tích hợp hiệu quả năng lượng chưa được các chủ đầu tư chú trọng. Trên thực tế, hiện nay, nhiều tòa nhà cao tầng đang lãng phí từ 20-40% năng lượng.

PGS.TS Nguyễn Hồng Thục lấy ví dụ, ở Anh, từ năm 2016, các tòa nhà cao tầng chỉ được cung cấp một mức năng lượng cụ thể, còn lại các tòa nhà buộc phải có giải pháp tự sản xuất điện, nước để sử dụng. Việt Nam cần có giải pháp tổng thể về sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, giảm mức tăng trưởng điện 10% như hiện nay.
Bà Ngô Tố Nhiên - Thành viên Sáng kiến về chuyển dịch năng lượng Việt Nam chia sẻ, thời gian qua, việc tiết kiệm năng lượng đã được Chính phủ Việt Nam chú trọng, hệ thống văn bản pháp luật, quy định đã được ban hành đầy đủ, tuy nhiên việc thực thi chưa được chú trọng.